Beraat Kararı Sonrası Tazminat Davası Açılabilir mi?

Beraat Kararı Sonrası Tazminat Davası Açılabilir mi?

Ceza yargılaması sonucunda bir kişi hakkında verilen beraat kararı, o kişinin işlediği iddia edilen suçtan hukuken aklandığı anlamına gelir. Ancak beraat eden kişi, bu süreçte çeşitli mağduriyetler yaşamış olabilir. Haksız gözaltı, tutuklama, toplum önünde itibar kaybı, iş kaybı gibi durumlar söz konusuysa, bu zararların giderilmesi için tazminat davası açılması mümkündür. Bu yazıda beraat kararı sonrası tazminat süreciyle ilgili tüm detaylara yer verilmiştir.

Beraat Kararı Ne Anlama Gelir?

Ceza yargılamasının sonunda, mahkeme sanığın suç işlemediğine veya suçu işlediğine dair yeterli delil olmadığına kanaat getirirse beraat kararı verir. Beraat kararı, kişinin suçsuz olduğunun resmi bir tespiti niteliğindedir.

Beraat Eden Kişi Hangi Zararlar İçin Tazminat Talep Edebilir?

Ceza yargılamasında beraat eden kişi, özellikle şu zararları uğradığını iddia ederek maddi ve manevi tazminat talep edebilir:

• Haksız yere gözaltına alınma veya tutuklanma

• Yargılama sürecinde meslek hayatının olumsuz etkilenmesi

• Sosyal çevresinde itibar kaybı

• Medyada haksız şekilde suçlu gibi lanse edilmesi

• Psikolojik yıpranma ve ruhsal travmalar

• İşinden çıkarılması veya gelir kaybı yaşaması

Beraat Sonrası Tazminat Davası Hangi Mahkemede Açılır?

Ceza Muhakemesi Kanunu’na göre beraat sonrası tazminat talepleri, ağır ceza mahkemelerine yapılır. Ancak bu dava, ceza yargılamasını yapan mahkemeden ayrı olarak görülür. Tazminat talebinde bulunacak kişi, beraat kararının kesinleşmesinden sonra dava açma hakkını elde eder.

Tazminat Davası Açma Süresi

Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 142. maddesi uyarınca, beraat eden kişi, kararın kesinleşmesinden itibaren 3 ay içinde ve her hâlükârda beraat kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde tazminat davası açmalıdır. Bu süreler hak düşürücü niteliktedir; süresi içinde açılmayan davalar kabul edilmez.

Tazminat Davasında Aranan Şartlar

Beraat sonrası tazminat davasında bazı şartların sağlanması gerekir:

1. Hukuka aykırı gözaltı veya tutuklama: Kişinin hukuka uygun olmadan gözaltına alınmış veya tutuklanmış olması gerekir.

2. Beraat kararı: Sanığın, isnat edilen suçtan beraat etmiş olması gerekir.

3. Zarar: Kişinin maddi veya manevi bir zarara uğramış olması gerekir.

4. Zarar ile ceza süreci arasında illiyet bağı: Uğranılan zararın doğrudan ceza yargılaması süreciyle bağlantılı olması gerekir.

Hangi Durumlarda Tazminat Hakkı Reddedilir?

Her beraat kararı tazminat hakkı doğurmaz. Aşağıdaki durumlar tazminat hakkını ortadan kaldırabilir:

• Kişinin gözaltı veya tutuklama işlemini kendi davranışıyla haklı kılacak eylemleri varsa,

• Beraat kararı delil yetersizliğinden verilmişse ama kişi hakkında kuvvetli şüpheler söz konusuysa,

• Mahkeme kararıyla tutuklama yapılmış ve bu karar yerinde görülmüşse.

Tazminat Miktarı Nasıl Belirlenir?

Mahkeme, kişinin uğradığı zararın niteliğine ve ağırlığına göre hem maddi tazminat hem de manevi tazminat ödenmesine hükmedebilir.

• Maddi tazminat: Gözaltı veya tutukluluk süresince çalışamama, işten çıkarılma, gelir kaybı, sağlık harcamaları vb.

• Manevi tazminat: Toplum içinde yaşanan itibar kaybı, psikolojik etkiler, yakın çevreyle yaşanan sorunlar gibi durumlar için talep edilir.

Tazminat tutarı kişinin yaşadığı mağduriyetin derecesine göre belirlenir. Ancak tutuklama süresi ne kadar uzunsa, tazminat miktarı da o ölçüde artma eğilimindedir.

Avukat Tutmak Zorunlu mu?

Beraat sonrası tazminat davası teknik bir süreçtir. Her ne kadar kişi kendi başına da dava açabilir olsa da, hak kaybı yaşanmaması ve etkili bir başvuru yapılabilmesi adına bu süreçte bir avukattan hukuki destek almak faydalı olacaktır.

Beraat Kararı Basına Yansımışsa Ne Yapılır?

Beraat eden kişinin adı medyada suçluymuş gibi yer aldıysa ve bu durum itibar kaybına neden olduysa, ayrıca bir basın yoluyla kişilik haklarının ihlali nedeniyle manevi tazminat davası da açılabilir. Bu dava, ilgili medya kuruluşlarına veya haberi paylaşan kişi ya da kurumlara karşı yöneltilebilir.

Beraat Kararıyla Tazminat Arasında Ne Fark Var?

Beraat kararı, ceza hukukuna göre kişinin suçsuz olduğunu ortaya koyar. Ancak bu karar, uğranılan zararların telafi edilmesini sağlamaz. Zararların giderilmesi için ayrıca tazminat davası açılması gerekir. Beraat, tazminat davası için önemli bir dayanak oluştursa da, dava kazanılacağı anlamına gelmez. Delillerin ve gerekçelerin güçlü şekilde ortaya konması gereklidir.

Sık Sorulan Sorular

Beraat eden herkes tazminat davası açabilir mi?
Hayır. Sadece hukuka aykırı şekilde gözaltına alınan veya tutuklanan kişiler bu haktan yararlanabilir.

Tazminat davası açmak için beraat yeterli mi?
Beraat kararı temel alınır ancak zararın kanıtlanması gerekir. Ayrıca kararın kesinleşmiş olması şarttır.

Devlet tazminat mı öder yoksa şikayetçi mi?
Bu tazminatlar genellikle devlete karşı açılır. Ancak basın yolu veya şikayetçi nedeniyle zarar varsa, onlara da ayrıca dava açılabilir.

Ne kadar sürede sonuçlanır?
Mahkemelerin iş yüküne göre değişse de, ortalama 6 ay ile 1,5 yıl arasında sonuçlanabilir.

Tazminat miktarı neye göre belirlenir?
Kişinin maruz kaldığı mağduriyetin ağırlığı, gözaltı veya tutukluluk süresi, sosyal ve ekonomik etkileri dikkate alınarak belirlenir.

Kartal Ceza Davası Avukatı