ChatGPT gibi yapay zeka araçlarının hukuki sorumluluğu

Yapay zeka teknolojileri, özellikle de ChatGPT gibi büyük dil modelleri, hukuk, ticaret, eğitim ve günlük yaşamın birçok alanında hızla kullanılmaya başlanmıştır. Ancak bu araçların ortaya çıkardığı hukuki sorumluluk tartışmaları, gerek bireyler gerekse kurumlar açısından önemli bir konudur. İstanbul, Kartal ve Anadolu Yakası gibi bölgelerde yaşayan kişiler için bu durum özellikle somut örnekler üzerinden değerlendirilebilir.

Yapay Zeka ve Hukuki Sorumluluk Kavramı

Yapay zeka sistemleri, kendi başlarına bilinç sahibi olmadıkları için klasik hukuk düzeninde “fail” ya da “sorumlu kişi” olarak değerlendirilemez. Hukuk düzeninde sorumluluk genellikle insanlara veya tüzel kişilere yüklenir. Bu nedenle ChatGPT gibi araçların kullanımından doğacak hukuki sorunlarda, sorumluluk şu taraflara yönelebilir:

Yapay zekayı geliştiren şirketler
Yapay zekayı kullanan kişiler (bireyler veya kurumlar)
Yapay zekayı entegre eden üçüncü taraf hizmet sağlayıcılar

ChatGPT Kullanımında Ortaya Çıkabilecek Hukuki Sorunlar

Yanlış veya yanıltıcı bilgi verilmesi
ChatGPT’nin verdiği cevapların her zaman doğru olmaması, yanlış yönlendirmeye sebep olabilir. Örneğin bir kişi, hukuki veya finansal tavsiyeyi doğrudan uygulayıp zarar görürse, sorumluluğun kimde olduğu tartışmalıdır.
Telif hakkı ihlalleri
ChatGPT tarafından üretilen içerikler, başka eserlerle benzerlik gösterebilir. Bu durumda eser sahiplerinin hakları ihlal edilmiş olabilir.
Kişilik haklarının ihlali
Yapay zekanın oluşturduğu içerik bir kişiyi küçük düşürebilir, yanlış bilgi yayabilir veya iftira niteliği taşıyabilir.
Veri güvenliği ve gizlilik
Kullanıcıların sisteme yazdığı verilerin nasıl işlendiği ve saklandığı, KVKK ve GDPR gibi veri koruma mevzuatı açısından önemlidir.

Türk Hukukunda ChatGPT ve Benzeri Yapay Zeka Araçları

Türkiye’de yapay zeka kullanımına ilişkin özel bir yasa henüz bulunmamaktadır. Ancak mevcut mevzuatlar kapsamında değerlendirme yapılmaktadır:

Türk Borçlar Kanunu: Haksız fiil ve sözleşmeye aykırılık durumlarında sorumluluk doğabilir.
Türk Ceza Kanunu: Yapay zeka kullanılarak işlenen suçlarda sorumluluk, kullanıcı veya sağlayıcıya yöneltilebilir.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK): Üretilen içeriklerin telif hakları tartışma konusudur.
KVKK: Kullanıcı verilerinin korunması açısından yapay zeka sağlayıcılarının yükümlülükleri bulunmaktadır.

Uluslararası Düzenlemeler

AB Yapay Zeka Yasası (AI Act): Yapay zekayı risk seviyelerine göre sınıflandırmakta ve geliştiricilere sıkı yükümlülükler getirmektedir.
ABD: Daha çok sektör bazlı düzenlemelerle ilerlemekte, özellikle veri güvenliği ve fikri mülkiyet alanında sorumluluklar tanımlanmaktadır.

Bu gelişmeler, Türkiye’de de benzer düzenlemelerin yapılabileceğini göstermektedir.

Kartal ve İstanbul Çerçevesinde Hukuki Danışmanlık İhtiyacı

Kartal, Anadolu Yakası ve İstanbul genelinde yapay zeka araçlarının kullanımı yaygınlaşmaktadır. İşletmeler, sosyal medya içerik üreticileri ve eğitim kurumları bu araçları kullanırken hukuki risklerle karşılaşabilir. Bu nedenle:

Sözleşmelerde yapay zeka kullanımına dair özel maddeler eklenmeli,
Yapay zeka ile üretilen içeriklerin doğruluğu kontrol edilmeli,
Kişisel verilerin paylaşımı konusunda dikkatli olunmalı,
Telif hakkı ve marka ihlali riskleri minimize edilmeli.

Sık Sorulan Sorular

Yapay zekanın verdiği yanlış bilgilerden kim sorumlu olur?
Yanlış bilgiden doğan zararlarda sorumluluk, genellikle aracı geliştiren şirket veya kullanan kişiye yüklenebilir. Ancak her olay kendi koşulları içinde değerlendirilir.

ChatGPT ile üretilen metinlerin telif hakkı kime aittir?
Türkiye’de yapay zekanın ürettiği içerikler doğrudan eser sayılmayabilir. Ancak kullanıcı, üzerinde yaratıcı katkı yaptıysa telif hakkı doğabilir.

Yapay zeka ile işlenen bir suçta cezai sorumluluk kimdedir?
Ceza hukukunda fail ancak gerçek kişiler olabilir. Bu nedenle sorumluluk yapay zekayı kullanan kişi veya kurumlara yüklenir.

ChatGPT kullanırken KVKK’ya dikkat etmek gerekir mi?
Evet. Kişisel verilerin paylaşılması durumunda KVKK kapsamında sorumluluk doğabilir. Kullanıcıların kişisel veri girmemesi gerekir.

Bilişim Hukuku Avukatı