Kredi çekerken imzalanan belgelerin hukuki geçerliliği

Kredi çekerken imzalanan belgelerin hukuki geçerliliği

Kredi çekme süreci, bireylerin ya da işletmelerin finansman ihtiyacını karşılamak üzere bankalar veya finans kuruluşları ile yaptığı hukuki işlemleri içerir. Bu süreçte imzalanan belgeler, taraflar arasında bağlayıcılığı olan sözleşmeler niteliğindedir. Kredi sözleşmesi, ödeme planları, teminat evrakları ve ek protokoller gibi dokümanlar, ileride doğabilecek uyuşmazlıklarda kritik rol oynar. Özellikle İstanbul Anadolu Yakası’nda, Kartal ve çevresinde kredi sözleşmeleriyle ilgili yaşanan hukuki uyuşmazlıklar arttıkça bu belgelerin geçerliliği hakkında bilgi sahibi olmak daha da önem kazanmaktadır.

Kredi sözleşmeleri neden önemlidir?

Kredi kullanımı esnasında imzalanan belgeler, tarafların hak ve yükümlülüklerini düzenler. Bu belgelerde kredi miktarı, faiz oranı, ödeme planı, gecikme faizi, teminat şartları, erken ödeme koşulları ve cayma hakkı gibi detaylar yer alır. Özellikle standart metinlerle hazırlanan sözleşmelerde borçlu açısından bazı sakıncalı hükümler bulunabilir. Bu nedenle, sözleşme imzalanmadan önce dikkatlice okunmalı ve gerekiyorsa hukuki destek alınmalıdır.

Hukuki geçerlilik için aranılan şartlar nelerdir?

Bir kredi sözleşmesinin hukuki olarak geçerli kabul edilmesi için bazı temel unsurların sağlanmış olması gerekir:

• Tarafların açık ve özgür iradeleriyle sözleşme yapması

• Kredi sözleşmesinin yazılı olarak düzenlenmiş olması

• Tarafların sözleşmeyi imzalaması

• Sözleşmenin konusu ve içeriğinin kanuna aykırı olmaması

Ayrıca tüketici kredisi kapsamında yapılan sözleşmelerde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un ilgili hükümlerine uyulması gereklidir.

Gizli veya haksız şart içeren maddeler geçerli midir?

Kredi sözleşmelerinde zaman zaman tüketici aleyhine olacak şekilde ek ücretler, tek taraflı faiz artırımı gibi hükümler bulunabilir. Bu tür maddeler, "haksız şart" olarak değerlendirilebilir. Haksız şart içeren bir sözleşme maddesi tüketiciyi bağlamaz. Tüketicinin lehine olan durumlarda mahkemeler bu maddelerin geçersizliğine karar verebilir. Yargıtay da birçok kararında, tüketicinin bilgilendirilmeden sözleşmeye eklenen bazı hükümlerin geçersiz olduğuna hükmetmiştir.

İstanbul Anadolu Adliyesi’nde kredi sözleşmesi uyuşmazlıkları

Kartal’da bulunan İstanbul Anadolu Adliyesi, bölgedeki banka-kredi kaynaklı hukuki uyuşmazlıkların çözüm merkezlerinden biridir. Kredi sözleşmesinde belirtilen bir maddeye aykırılık ya da sözleşme geçerliliği konusunda çıkan ihtilaflarda başvurulabilecek ilk yer, bu adliyede yer alan tüketici mahkemesi veya asliye hukuk mahkemesidir.

Kredi belgeleri arasında hangi evraklar hukuki delil niteliğindedir?

Kredi çekme sürecinde imzalanan tüm belgeler hukuken geçerli birer delil olarak kabul edilir. Bunlar arasında:

• Kredi sözleşmesi

• Ödeme planı

• Teminat mektubu ya da ipotek sözleşmeleri

• Ek protokoller ve taahhütnameler

• Elektronik ortamda onaylanan belgeler (e-devlet ya da internet bankacılığı üzerinden)

Bu belgelerin eksiksiz olması, olası bir dava sürecinde borçlunun veya alacaklının haklarını daha kolay savunabilmesine yardımcı olur.

Elektronik imza ile imzalanan sözleşmeler geçerli midir?

Bankalar artık pek çok kredi işlemini dijital ortamda gerçekleştirmektedir. Elektronik imza ile imzalanan belgeler de 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında geçerli sayılmaktadır. Resmi elektronik imza ile imzalanan sözleşmeler, fiziksel imza ile düzenlenmiş belgelerle aynı hukuki etkiye sahiptir.

Kredi sözleşmesine imza atmadan önce dikkat edilmesi gerekenler

1. Sözleşme içeriği dikkatle incelenmelidir. Küçük puntolarla yazılmış ya da dipnotlardaki açıklamalar gözden kaçırılmamalıdır.

2. Ek ücretlere ve cezai şartlara dikkat edilmelidir. Erken kapama, yeniden yapılandırma ya da temerrüt halinde uygulanacak faiz oranları gibi bölümler mutlaka değerlendirilmelidir.

3. Faiz oranı ve toplam geri ödeme tutarı karşılaştırılmalıdır. Sadece aylık ödeme tutarına bakarak sözleşmeye imza atmak ileride pişmanlığa yol açabilir.

Tüketiciler haklarını nasıl arayabilir?

Kredi sözleşmesinde hukuka aykırı bir madde olduğunu düşünen tüketici, önce banka ile iletişime geçebilir. Sorunun çözülmemesi durumunda;

• Tüketici Hakem Heyeti’ne (belirli tutarın altındaysa)

• Tüketici Mahkemesi’ne

• BDDK veya Tüketici Hakları Derneklerine

başvurarak hakkını arayabilir.

Sık Sorulan Sorular

Kredi sözleşmesi imzalamadan önce cayma hakkı var mı?
Evet. Tüketici, kredi sözleşmesini imzaladıktan sonra 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve ceza ödemeksizin cayma hakkına sahiptir.

Elektronik ortamda onayladığım kredi sözleşmesi bağlayıcı mı?
Evet. Elektronik imza ya da dijital onay kullanılarak onaylanan sözleşmeler de yasal geçerliliğe sahiptir.

Kredi çekerken verilen ipotek sözleşmesi geçerli midir?
Eğer resmi şekle uygun olarak düzenlenmişse (noter ya da tapuda), ipotek sözleşmesi geçerlidir ve icra takibi durumunda bankanın ipotekli mala el koyma hakkı vardır.

Sözleşmede yazmayan bir masraf talep edilebilir mi?
Hayır. Yargıtay içtihatlarına göre tüketiciye önceden bildirilmeyen ve açıkça onay alınmadan tahsil edilen masraflar hukuka aykırıdır.

Bankacılık Avukatı