Kartal Avukat
Alacaklıların borçludan tahsilat yapabilmesi için başvurabileceği en yaygın yollarından biri maaş haczidir. Maaş haczi, işçi maaşına uygulanan bir icra işlemidir ve borçlu kişinin maaşının belirli bir oranının icra dairesi tarafından kesilerek alacaklıya ödenmesini sağlar.
Peki, maaş haczi nasıl yapılır, hangi şartlarda geçerlidir ve işçi hangi haklara sahiptir? Tüm bu soruları adım adım açıklıyoruz.
Maaş haczi, borçlu kişinin maaşının bir kısmının icra müdürlüğü tarafından kesilmesi ve alacaklıya ödenmesi işlemidir. Bu işlem, borçlunun işyerine yazılı bildirimle yapılır ve maaşın belirli bir kısmı belirli bir süre boyunca düzenli olarak kesilir.
Maaş haczi, genellikle borçlunun mal varlığı bulunmadığı durumlarda başvurulan bir yöntemdir. Alacaklılar, maaş haczi talep edebilmek için şu durumların gerçekleşmiş olması gerekir:
Borçlunun maaş geliri olması,
Borçlunun ödeme gücünün yetersiz olması,
Borçlu ile icra dairesi arasında uzlaşma sağlanamaması.
Maaş haczi yalnızca çalışan borçlulara uygulanabilir. İşsiz veya emekli olan kişilere maaş haczi yapılamaz.
İcra dairesi, borçlu kişinin maaşını dikkate alarak miktar belirler. Ancak maaşın tamamına haciz konulamaz, yalnızca belirli bir oranı kesilebilir.
Maaş haczi, öncelikle bir icra takibi başlatılarak resmi bir sürece girmelidir.
Türk hukukunda maaş haczi için belirli oranlar mevcuttur. İcra İflas Kanunu’na göre maaşın ne kadarının haczedilebileceği şu şekilde düzenlenmiştir:
Borçlunun maaşının 1/4’ü haczedilebilir.
Aylık asgari ücretin dört katını aşan gelirlerde, sadece aşan kısmın 1/4’ü haczedilebilir.
Örneğin, 2025 yılı için asgari ücret 8.000 TL ise, bu durumda maaşın 1/4’ü olan 2.000 TL’ye kadar haciz uygulanabilir. Ancak, yüksek maaşlarda bu oran değişebilir.
Alacaklı, icra dairesine başvurarak maaş haczi talebinde bulunur.
İcra müdürlüğü, borçlunun işyerine bir yazı gönderir ve maaş haczi kararını bildirir. İşverenin, bu yazıyı aldığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde maaş kesintisine başlaması gerekmektedir.
İşveren, maaşın belirli bir kısmını icra müdürlüğüne ödemek zorundadır. Bu işlem düzenli olarak maaş ödemesinin yapıldığı her ay tekrarlanır.
İşverenler maaş hacziyle ilgili olarak şu yükümlülüklere sahiptir:
Haciz kararını uygulamak: İşveren, icra müdürlüğü tarafından gönderilen maaş haczi yazısına uyarak ödeme yapmalıdır.
Haciz miktarını kesmek ve bildirmek: İşveren maaşın haczedilen kısmını icra dairesine ödemekle yükümlüdür.
Çalışanına bilgi vermek: İşveren, maaş haczi başladığında, çalışana yazılı olarak bildirim yapmalıdır.
Borçlular için maaş haczine karşı korunma yolları şu şekildedir:
Asgari geçim indirimi: Borçlunun yaşamını sürdürebileceği bir miktarın haczedilmemesi gerekir.
Ödeme planı oluşturma: Borçlu, alacaklı ile anlaşarak ödeme planı düzenleyebilir.
Maaş haczi uygulaması, borçlunun hakkını savunma yollarına sahip olmasını sağlar. Borçlu, icra müdürlüğüne itiraz ederek haksız yere yapılan haczi engelleyebilir.