Maden Sahalarında Erişim Engeline Karşı Açılan Davalar

Maden sahaları, ruhsatlı ve izinli olarak işletilen alanlar olup, bu sahalara erişimin engellenmesi hem işletmecinin ticari faaliyetlerini sekteye uğratır hem de ciddi hukuki sonuçlar doğurabilir. Erişim engeli kimi zaman komşu arazi sahipleri, kimi zaman kamu kurumları veya üçüncü şahıslar tarafından yaratılabilir.

Bu içerikte, maden sahasına erişimin engellenmesi halinde başvurulabilecek hukuki yollar, açılabilecek dava türleri ve uygulanabilecek tedbirler ele alınmaktadır.

Maden Sahalarına Erişim Engeli Nedir?

Bir maden sahasına ulaşımı sağlayan yol, geçit veya güzergâhın fiilen veya hukuken kullanılamaz hâle gelmesi, “erişim engeli” olarak değerlendirilir. Bu engel:

Fiziki bir bariyer (çit, duvar, hendek)
Yolun başka biri tarafından kapatılması
Kamu kurumlarının izin vermemesi
Geçiş hakkının keyfi olarak iptali

şeklinde ortaya çıkabilir.

📌 Bu gibi durumlarda maden sahasının sahibi ya da ruhsat sahibi, hukuki koruma talep edebilir.

Erişim Engeline Karşı Açılabilecek Davalar

Maden sahasına ulaşımın engellenmesi durumunda açılabilecek başlıca dava türleri şunlardır:

Dava Türü	Amaç
Müdahalenin Men’i Davası	Erişim engelinin kaldırılmasını sağlamak
Elatmanın Önlenmesi Davası	Hukuka aykırı müdahalenin durdurulması
Ecrimisil (Haksız İşgal) Davası	Kullanılamayan sürelere ilişkin tazminat talebi
İdari İşlem İptali Davası	Kamu kurumları tarafından verilen engelleyici kararların iptali

Bu davalar, olayın niteliğine göre Asliye Hukuk Mahkemesi, İdare Mahkemesi veya Kadastro Mahkemesi gibi farklı mahkemelerde görülebilir.

Geçici Hukuki Koruma Yolları

Maden işletmeleri açısından süre kaybı büyük zararlara yol açabilir. Bu nedenle dava süreci tamamlanmadan önce ihtiyati tedbir talep edilmesi sıkça başvurulan bir yöntemdir. Mahkeme, gerekli şartlar sağlanıyorsa;

Yolun geçici olarak açılmasına
Fiziki engelin kaldırılmasına
İhlalin devamını önleyecek tedbirlere

karar verebilir.

Erişim Engeli Kimden Kaynaklanıyorsa Süreç Değişebilir

Komşu arazilerden kaynaklanan engellerde Medeni Kanun kapsamında komşuluk hukuku uygulanır. Bu durumda geçit hakkı veya irtifak hakkı talep edilebilir.

Kamu kurumları tarafından yapılan engellemelerde ise idari yargı devreye girer. Örneğin orman yollarına izin verilmemesi, DSİ alanına geçişe izin verilmemesi gibi durumlar idari işlemin iptalini gerektirir.

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Erişim engelinin ne zamandan beri sürdüğü,
Hangi kurum veya kişi tarafından oluşturulduğu,
Ruhsatın ve maden sahasının yasal geçerliliği,
Alternatif yolların olup olmadığı

gibi unsurlar dava sürecinde önemli rol oynar.

📍 İstanbul Anadolu Adliyesi, Kartal ve çevresinde faaliyet gösteren maden işletmeleri için yetkili yargı merkezi konumundadır. Uyuşmazlığın türüne göre adli veya idari yargı birimlerine başvurulur.

Sık Sorulan Sorular

Maden sahasına giden yol komşu arazi üzerinden geçiyorsa ne yapılabilir?
Geçit hakkı tanınması için mahkemeden irtifak hakkı tesisine yönelik dava açılabilir.

Erişim engeli kamu kurumundan kaynaklanıyorsa dava nereye açılır?
İlgili kamu kurumunun işlemi idari işlem sayıldığı için idare mahkemesi yetkilidir.

Maden ruhsatım geçerli ama sahaya ulaşamıyorum. Bu durumda dava açabilir miyim?
Evet. Ruhsatlı bir maden sahasına ulaşım hakkı, hukuken korunur. Gerekirse tedbirli dava açılması mümkündür.

Tedbir kararı ne kadar sürede alınır?
Mahkeme delil yeterliliğine göre kısa sürede (genellikle birkaç hafta içinde) ihtiyati tedbir kararı verebilir.

Enerji ve Maden Hukuku Avukatı