Kartal Avukat
Trafik kazaları her yıl binlerce kişinin yaşamını etkileyen ciddi olaylardır. Bu kazalarda sürücü hatalarının büyük payı bulunur ve bu hatalar çoğunlukla “taksirli suç” kapsamında değerlendirilir. Peki taksir nedir, trafik kazalarında hangi durumlar suç sayılır ve mağdur olan kişilerin hukuki hakları nelerdir?
Türk Ceza Kanunu’na (TCK) göre taksir, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranış sonucu istemeden bir kişinin yaralanmasına ya da ölümüne neden olunmasıdır. Özellikle trafik kazalarında sürücünün bilinçli bir kastı olmaksızın kurallara uymaması sonucu meydana gelen kazalar taksirli suç sayılır.
Hız sınırını aşarak kazaya neden olmak
Alkollü ya da uykusuz araç kullanmak
Sinyal vermeden şerit değiştirmek
Kırmızı ışıkta geçmek
Yayaya yol vermemek
Araçta teknik eksiklikler nedeniyle kaza oluşturmak
Bu gibi ihlaller sonucu meydana gelen ölüm veya yaralama durumlarında, taksirli suç kapsamında cezai yaptırımlar gündeme gelir.
Türk Ceza Kanunu’na göre:
Basit yaralama: 3 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezası
Mağdurun durumu ağırsa, ceza artırılabilir.
2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası
Birden fazla kişinin ölümü veya birden fazla kişinin yaralanması halinde ceza 2 yıldan 15 yıla kadar çıkabilir.
Sürücü, sonucu öngörmesine rağmen tedbirsiz davranmışsa (örneğin uykusuz yola çıkan sürücü) “bilinçli taksir” oluşur ve cezada artırım uygulanır.
Polis tutanağı ve bilirkişi raporu ile olayın nasıl meydana geldiği belirlenir.
Savcılık soruşturması başlatılır ve kusurlu sürücü hakkında ceza davası açılabilir.
Mağdur taraf veya yakınları, ayrıca tazminat davası açarak maddi/manevi zararlarını talep edebilir.
Ceza Mahkemesi ve Asliye Hukuk Mahkemesi süreçleri birlikte veya ayrı ayrı yürütülebilir.
Taksirli trafik kazalarında mağdur olan kişi veya hayatını kaybeden kişinin yakınları, şu tazminat kalemlerini talep edebilir:
Tedavi giderleri
Çalışma gücü kaybı (sürekli sakatlık)
Destekten yoksun kalma tazminatı (ölüm halinde)
Manevi tazminat
Bu haklar, hem kusurlu sürücüye hem de varsa araç sahibine veya sigorta şirketine karşı ileri sürülebilir.
İstanbul Anadolu Adliyesi ve çevresindeki davalarda, özellikle kazanın niteliğine göre farklı mahkemeler (Ceza, Hukuk, Sigorta Tahkim) devreye girer. Trafik kazasında mağdur olan kişilerin hem cezai hem de maddi haklarını tam olarak kullanabilmesi için trafik ve ceza hukuku alanında deneyimli bir avukatla çalışmaları önerilir.
Trafik kazalarında her ihmalin bir sonucu olabilir. Sürücülerin dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı hareketleri, istemeden de olsa taksirli suçlara yol açabilir. Bu durumda hem cezai hem de tazminat yönünden ciddi yaptırımlar uygulanır. Kazaya karışan veya mağdur durumda olan kişiler, haklarını yasal yollarla arayabilir.