Kartal Avukat
Trafik düzeninin korunması, kamu güvenliğinin sağlanması ve can kayıplarının önlenmesi amacıyla trafik suçları Türk Ceza Kanunu ve Karayolları Trafik Kanunu çerçevesinde çeşitli yaptırımlara tabi tutulur. Bu tür suçlar sadece idari para cezalarıyla sınırlı olmayıp, ceza hukukunun kapsamına giren hapis cezaları, adli para cezaları ve ehliyet iptali gibi ciddi yaptırımları da içerebilir.
Trafik suçları; sürücülerin ya da yayaların, karayolları trafik düzenine aykırı hareket etmeleriyle ortaya çıkan ve bazen maddi, bazen de hayati zararlarla sonuçlanan fiillerdir. Ceza hukuku kapsamında değerlendirilen bazı önemli trafik suçları şunlardır:
Alkollü araç kullanmak
Uyuşturucu etkisi altında araç kullanmak
Ölümle veya yaralamayla sonuçlanan trafik kazalarına sebep olmak
Drift atmak, yarış yapmak gibi kamu düzenini bozan eylemler
Sürücü belgesi olmadan araç kullanmak
Sürücünün 0.50 promil (hususi araç) veya 0.20 promil (ticari araç) üzeri alkolle araç kullanması, ilk etapta idari para cezası ve ehliyete el koyma yaptırımıyla sonuçlanır. Ancak bu durum kazaya neden olursa, taksirle yaralama veya taksirle öldürme suçlarından ceza davası açılabilir.
Uyuşturucu madde etkisinde araç kullanan kişiler hakkında, Türk Ceza Kanunu madde 179 kapsamında hapis cezası öngörülmektedir. Bu suç, kamu güvenliğini tehlikeye sokma kapsamında değerlendirilir.
Trafik kazasında bir kişinin yaralanmasına ya da hayatını kaybetmesine neden olan sürücü, eylemin ağırlığına göre TCK m.85 ve m.89 uyarınca yargılanabilir.
Taksirle yaralama: 3 aydan 1 yıla kadar hapis
Taksirle ölüm: 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası uygulanabilir.
Kamuya açık alanda araçla tehlikeli hareketler yapmak, trafik güvenliğini tehlikeye sokmak suçu kapsamında değerlendirilir. Bu fiiller için hem idari ceza hem de TCK m.179 kapsamında adli para cezası ya da hapis cezası söz konusu olabilir.
Ehliyeti olmayan kişinin araç kullanması durumunda sadece para cezası değil, aynı zamanda TCK’ya göre kamu güvenliğini tehlikeye atma gerekçesiyle ceza davası açılabilir.
Suçun ağırlığına göre Asliye Ceza Mahkemesi veya Ağır Ceza Mahkemesi görevli olabilir.
Kazalarda bilirkişi incelemesi, kamera kayıtları, tanık ifadeleri gibi deliller temel alınır.
Yargılama sonucunda hapis cezası, adli para cezası veya ehliyetin uzun süreli iptali gündeme gelebilir.
Ceza hukuku açısından trafik suçlarında kusur oranı, failin davranışı, dikkat ve özen yükümlülüğüne ne derece uyduğu detaylı şekilde değerlendirilir. Mahkemeler kusurun ağırlığına göre cezada indirime veya artırıma gidebilir.
Trafik kazasında ölümlü sonuç varsa ceza kaç yıl olur?
TCK’ya göre taksirle ölüme neden olma suçu 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. Ancak bilinçli taksir söz konusuysa ceza artabilir.
Alkollü araç kullanmak sabıka kaydına işler mi?
Eğer sadece idari yaptırımla sınırlıysa sabıka kaydına işlemez. Ancak adli bir ceza verilmişse adli sicile işlenir.
Drift yapmak neden suç sayılır?
Drift yapmak, trafiği ve insan hayatını tehlikeye soktuğu için Türk Ceza Kanunu kapsamında suçtur.
Ceza aldıktan sonra ehliyet geri alınabilir mi?
Evet. Mahkeme kararıyla ehliyet belirli bir süreliğine geri alınabilir. Bu süre dolduktan sonra tekrar alınması mümkündür.