Kartal Avukat
Boşanma davaları, tarafların sadece evlilik birliğini sona erdirmeleriyle sınırlı değildir; aynı zamanda maddi ve manevi haklarının korunması açısından da birçok hukuki düzenlemeyi içerir. Bu düzenlemelerden biri de nafaka uygulamasıdır. Türk Medeni Kanunu, boşanma sürecinde ve sonrasında belirli şartlar altında taraflardan birinin diğerine nafaka ödemesini öngörmektedir.
Nafaka, boşanma davası sırasında veya sonrasında ekonomik olarak zayıf olan eşe, çocuklara ya da diğer hak sahiplerine verilen maddi destek anlamına gelir. Amaç, boşanma sonrası taraflar arasında ciddi ekonomik uçurumların oluşmasını engellemektir.
Tedbir Nafakası (Geçici Nafaka)
Boşanma davası açıldığında, dava süresi boyunca eş ve varsa çocukların geçimini sağlamak amacıyla verilir.
Hâkim, eşlerden birinin talebi üzerine veya kendiliğinden tedbir nafakasına hükmedebilir.
Davanın sonuna kadar geçerlidir.
Yoksulluk Nafakası
Boşanma sonucunda yoksulluğa düşecek olan taraf lehine bağlanır.
Kusuru daha ağır olmayan eş, diğerinden yoksulluk nafakası isteyebilir.
Süresizdir, ancak belirli koşulların oluşmasıyla kaldırılabilir (yeniden evlenme, ölme, haysiyetsiz hayat sürme vb.).
İştirak Nafakası
Velayet kendisine verilmeyen eş, çocuğun bakım, eğitim ve temel giderlerine katkıda bulunmakla yükümlüdür.
Velayet hakkı kendisine verilmeyen eş tarafından ödenir.
Çocuğun ergin olmasına kadar devam eder; erginlikten sonra talep hâlinde yardım nafakasına dönüşebilir.
Yardım Nafakası
Kanunen yardım edilmesi gereken, nafaka alacaklısı durumundaki yakınlara verilir.
Boşanma davalarından bağımsız olarak açılabilir.
Talepte bulunan eşin daha ağır kusurlu olmaması gerekir.
Yoksulluk nafakası için ekonomik açıdan yoksulluğa düşmesi gereklidir.
Nafaka talebi, boşanma hükmünün kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde yapılmalıdır (yoksulluk nafakası için).
Talep hâkim tarafından değerlendirilir ve nafaka miktarı, tarafların gelir durumuna göre belirlenir.
Nafaka kararının ardından şartlarda değişiklik olması durumunda taraflar:
Nafaka miktarının artırılması veya azaltılması,
Şartların ortadan kalkması durumunda ise nafakanın kaldırılması için mahkemeye başvurabilirler.
Örneğin, nafaka alan eşin evlenmesi, işe girmesi veya yüksek gelir elde etmesi durumunda nafakanın kaldırılması talep edilebilir.
Nafaka ödememek, icra takibi ve sonrasında tazyik hapsi ile sonuçlanabilir.
Alacaklı taraf, nafaka borcunun tahsili için İcra ve İflas Kanunu kapsamında icra takibi başlatabilir.
Borçlu hâlâ ödemezse 3 aya kadar tazyik hapsi istenebilir.
Boşanma davası sırasında veya sonrasında talep edilebilecek nafaka türleri, tarafların ekonomik durumlarını dengelemeyi amaçlar. Tedbir, yoksulluk, iştirak ve yardım nafakası gibi farklı türlerde uygulanan bu destekler, hem eşlerin hem de çocukların mağdur olmadan yaşamlarına devam edebilmesini sağlar. Her durum özelinde detaylı değerlendirme yapılması gerektiğinden, alanında uzman bir avukatla sürecin yürütülmesi önemlidir.