Boşanma Davasında Zorunlu Arabuluculuk Süreci

Günümüzde hukuk sistemleri, uyuşmazlıkları mahkemeye taşımadan önce taraflar arasında uzlaşıyı teşvik eden alternatif çözüm yollarına yönelmektedir. Bu yöntemlerin başında gelen arabuluculuk, bazı davalarda mahkemeye gitmeden önce zorunlu bir adım haline gelmiştir. Ancak birçok kişi, özellikle boşanma davaları açısından, “Boşanma davasında arabuluculuk zorunlu mu?” sorusunun cevabını aramaktadır.

Bu yazımızda, boşanma davalarında arabuluculuğun yeri, hangi durumlarda zorunlu olduğu, nasıl işlediği ve taraflara ne gibi avantajlar sağladığı ayrıntılı şekilde ele alınmaktadır.

Boşanma Davasında Arabuluculuk Zorunlu mu?

Hayır, boşanma davalarında arabuluculuk şu an için Türk hukukunda zorunlu değildir. 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu uyarınca arabuluculuk, sadece özel hukuk uyuşmazlıklarında uygulanır ve zorunlu olduğu davalar kanunla açıkça belirtilmiştir. Zorunlu arabuluculuk kapsamında olan başlıca davalar şunlardır:

İşçi-işveren alacak ve tazminat davaları
Ticari uyuşmazlıklar
Tüketici uyuşmazlıkları
Kat mülkiyeti davaları (belirli sınırlarda)

Boşanma davası, kişisel haklara ilişkin, kamu düzenini ilgilendiren ve özel bir yargılama usulü gerektiren bir dava türü olduğundan, arabuluculukla değil, doğrudan Aile Mahkemesi nezdinde açılmaktadır.

Boşanma Sürecinde Arabuluculuk Uygulanabilir mi?

Zorunlu olmasa da, taraflar dilerse ihtiyari (gönüllü) arabuluculuk yoluna başvurabilir. Özellikle:

Anlaşmalı boşanma sürecinde mal paylaşımı, nafaka, velayet, ziynet eşyaları gibi konularda,
Çekişmeli boşanmalarda dava öncesinde veya sırasında belli başlı konularda uzlaşma arayışlarında

arabuluculuk, tarafların mahkemeye başvurmadan önce veya mahkeme sürecini kolaylaştırmak adına tercih edebileceği etkili bir yöntemdir.

Arabuluculuk Süreci Nasıl İşler?

Taraflardan biri arabulucuya başvurur ve diğer taraf daveti kabul ederse süreç başlar. Aile hukukuna ilişkin konularda uzmanlaşmış bir aile arabulucusu ile yürütülen bu süreçte:

Taraflar bir araya getirilir.
Tarafsız bir ortamda iletişim kurulması sağlanır.
Anlaşma sağlanırsa yazılı bir anlaşma tutanağı düzenlenir.

Bu anlaşma, tarafların rızasıyla mahkeme onayına sunulabilir. Mahkeme onaylarsa ilam niteliği kazanır ve icra edilebilir hale gelir.

Arabuluculuğun Boşanma Sürecindeki Avantajları

Boşanma davaları hem duygusal hem de hukuki açıdan yıpratıcı süreçlerdir. Arabuluculuk yöntemi;

Tarafların mahkeme sürecine girmeden uzlaşmasını sağlar.
Dava sürecini kısaltır ve mahkeme masraflarını azaltır.
Özellikle çocuk varsa, daha huzurlu bir velayet düzenlemesi yapılmasına imkân verir.
Taraflar arasındaki iletişimi kolaylaştırır, düşmanlığı azaltır.
Mahkemede aylar sürecek dava, birkaç oturumda çözülebilir.

Hangi Boşanma Davalarında Arabuluculuk Mümkündür?

Mal rejimi ve mal paylaşımı uyuşmazlıkları
Nafaka (yoksulluk, iştirak) miktarlarının belirlenmesi
Velayet ve çocukla kişisel ilişki kurulması
Ziynet eşyası alacakları
Tazminat talepleri

Boşanma kararının kendisi değil, boşanmaya bağlı mali ve kişisel haklar arabuluculukla çözülebilir.

Arabulucu Avukat Desteği Gerekli mi?

Her ne kadar arabulucu tarafsız olsa da, tarafların hukuki haklarını eksiksiz kullanabilmeleri için bir avukat desteği ile süreci yürütmeleri tavsiye edilir. Özellikle uzun evliliklerde ve çocuklu boşanmalarda avukatın gözetimiyle imzalanan anlaşma metinleri, ileride oluşabilecek hak kayıplarını engeller.

Boşanma davalarında arabuluculuk zorunlu değildir, ancak ihtiyari olarak tercih edilebilecek faydalı bir alternatiftir. Anlaşmalı boşanma sürecini hızlandırmak, çekişmeli süreci azaltmak ve tarafların mahkemeye gitmeden uzlaşmasını sağlamak adına aile arabuluculuğu, daha da önem kazanmaktadır.

Hak kaybı yaşanmaması için, özellikle mal paylaşımı, nafaka, tazminat ve çocukların geleceği gibi önemli konularda, uzman bir avukat eşliğinde arabuluculuk sürecine katılmak en sağlıklı yoldur.

Boşanma Avukatı