ÇED Olumsuz Kararlarına Karşı Açılabilecek İptal Davaları

Bir yatırım veya projenin çevreye olan etkilerinin değerlendirildiği Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci, Türkiye’de çevre hukuku kapsamında kritik öneme sahiptir. Bakanlık tarafından verilen “ÇED Olumsuz” kararı, proje sahibinin planladığı faaliyeti gerçekleştirmesinin önüne geçebilir. Ancak bu kararlar idari işlem niteliğinde olduğundan, iptal davası açılarak yargı denetimine tabi tutulabilir.

İstanbul ve özellikle Kartal gibi gelişen bölgelerde yatırım ve projelerde bu tür hukuki süreçlerle sıkça karşılaşılmakta, davalar genellikle İstanbul Anadolu İdare Mahkemelerinde görülmektedir.

ÇED Olumsuz Kararı Nedir?

“ÇED Olumsuz” kararı, yapılması planlanan bir projenin çevresel etkilerinin incelenmesi sonucunda, projenin çevreye ciddi zarar vereceği kanaatine varılması ve bu nedenle projenin uygulanmasına izin verilmemesidir. Karar, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından verilir.

Bu karara karşı proje sahipleri ya da ilgili menfaat sahipleri iptal davası açabilir.

Kimler Dava Açabilir?

Proje sahibi şirket veya yatırımcı
Proje alanında mülkiyet ya da kullanım hakkı olan kişiler
Karardan doğrudan etkilenen çevre halkı
Sivil toplum kuruluşları, çevre dernekleri

Menfaat ilişkisinin somut olarak gösterilmesi halinde, iptal davası açma ehliyeti doğar.

İptal Davasının Açılacağı Mahkeme

“ÇED Olumsuz” kararlarına karşı dava, kararın tebliğinden veya ilanından itibaren 60 gün içinde, yetkili İdare Mahkemesi nezdinde açılmalıdır. İstanbul’da bu davalar, genellikle İstanbul Anadolu İdare Mahkemeleri tarafından karara bağlanmaktadır.

Dava Sürecinde İleri Sürülebilecek Hususlar

Dava dilekçesinde şu hususlara yer verilmelidir:

Projenin çevresel etkilerinin yanlış değerlendirildiği
Bilimsel rapor ve bilirkişi görüşlerinin göz ardı edildiği
Kararın yeterli gerekçeye dayanmadığı
Kamu yararına aykırı işlem yapıldığı

Ayrıca, teknik bilirkişi raporları ve uzman görüşleri dava dosyasına eklenerek mahkeme nezdinde kararın iptali talep edilebilir.

Yürütmenin Durdurulması Talebi

Mahkemeye başvuru esnasında yürütmenin durdurulması talebi de yapılabilir. Böylece, “ÇED Olumsuz” kararının uygulanması, mahkeme kararı çıkana kadar geçici olarak durdurulabilir.

Kararın İptali Halinde Ne Olur?

Mahkeme “ÇED Olumsuz” kararını iptal ederse:

Proje sahibi yeni bir ÇED süreci başlatabilir.
Mahkeme kararına göre eksiklikler giderilerek yeni bir ÇED başvurusu yapılabilir.
İdare, mahkeme kararına uymak zorundadır.

Avukat Desteği Neden Gereklidir?

Çevre hukuku ve idare hukuku teknik bilgi gerektiren alanlardır. Bu nedenle:

Dava dilekçesinin hukuki temellere dayanması
Bilirkişi raporlarına uygun savunma yapılması
Dava sürecinin profesyonel şekilde yönetilmesi

için idare hukuku alanında deneyimli bir avukattan destek alınması, davanın seyri açısından büyük önem taşır. Kartal bölgesindeki hukuk büroları, ÇED kararlarına karşı açılan iptal davalarında proje sahiplerine yol göstermektedir.

Enerji ve Maden Hukuku Avukatı