İnternette Yayınlanan Eserlerde Telif Hakkı Koruması ve Dava Hakkı

İnternette Yayınlanan Eserlerde Telif Hakkı Koruması ve Dava Hakkı

Dijital çağın gelişmesiyle birlikte edebi, sanatsal, görsel ve işitsel eserlerin internet ortamında paylaşımı hız kazanmıştır. Ancak bu yaygınlık, eser sahiplerinin hak ihlalleriyle daha sık karşı karşıya kalmasına neden olmaktadır. İnternette izinsiz yayınlanan eserler, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) kapsamında korunmakta, hak sahiplerine çeşitli hukuki başvuru yolları sunulmaktadır.

Özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerde, Kartal ve Anadolu Yakası’nda faaliyet gösteren yaratıcı sektör temsilcileri ve dijital içerik üreticileri için bu koruma son derece önemlidir.

Telif Hakkı Nedir ve Hangi Eserleri Kapsar?

Telif hakkı, bir eserin sahibine, o eseri kullanma, çoğaltma, yayma ve yayımlanmasını engelleme gibi haklar tanır. FSEK’e göre telif hakkı koruması şu tür eserleri kapsar:

• Edebi eserler (kitap, makale, şiir)

• Müzik eserleri

• Sinema ve video içerikleri

• Fotoğraflar ve grafik tasarımlar

• Web siteleri, yazılımlar, dijital içerikler

• Görsel sanat eserleri (resim, heykel, mimari tasarımlar)

İnternette yayınlanan bu tür eserler, otomatik olarak telif hakkına tabidir. Herhangi bir kuruma başvuru yapılması gerekmeden eser meydana geldiği anda hak doğar.

Eserin İnternette İhlali Halinde Ne Yapılabilir?

Eser sahibinin izni olmaksızın bir eserin internet ortamında:

• Paylaşılması

• Dağıtılması

• Üzerinde değişiklik yapılması

• Başka bir platforma yüklenmesi

halinde, telif hakkı ihlali oluşur. Bu durumda hak sahibi hem cezai hem de hukuki yollara başvurabilir.

İzinsiz Yayınlara Karşı Açılabilecek Davalar

1. Erişim Engeli ve İçerik Kaldırma Başvurusu

Hak sahibi, ihlalin gerçekleştiği internet sitesine karşı:

• 5651 sayılı Kanun kapsamında içerik kaldırma talebinde bulunabilir.

• Erişim Sağlayıcıları Birliği (ESB) üzerinden başvuru yapılabilir.

• Sulh Ceza Hakimliği'nden erişim engeli kararı istenebilir.

2. Manevi Tazminat Davası

Eser sahibinin izinsiz kullanımdan ötürü:

• İtibarının zedelenmesi

• Emeğinin gasp edilmesi

• Ruhsal zarara uğraması

gibi durumlar yaşanıyorsa, manevi tazminat davası açma hakkı vardır. Davalar, Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılır.

3. Maddi Tazminat Davası

Eserin izinsiz kullanılması sonucu:

• Reklam gelirinden mahrum kalınması

• Yayın izni verilseydi elde edilecek gelirlerin kaybı

• Ticari zararın doğması

gibi hallerde maddi tazminat talep edilebilir.

4. Ceza Davası

FSEK m. 71-72 uyarınca şu suçlar işlenmiş sayılır:

• Eseri izinsiz şekilde umuma arz etmek

• Kaynak göstermeden kullanmak

• Eseri değiştirmek ya da başka adla paylaşmak

Bu suçlar şikâyet üzerine kovuşturulur ve fail hakkında hapis ve para cezası verilebilir.

Delil Toplama Süreci

Telif hakkı ihlaline karşı başarılı bir dava için deliller büyük önem taşır. Bu amaçla:

• Web sitesinden ekran görüntüsü alınmalı

• Noter ya da bilirkişi tespiti yapılmalı

• İçerik zaman damgalı olarak kayıt altına alınmalı

• Kaydın kimin tarafından yüklendiği araştırılmalı

gibi işlemlerle hak arama süreci belgelenmelidir.

Avukat Desteği Neden Gereklidir?

İnternet ortamında yaşanan telif ihlalleri, teknik bilgi ve mevzuat bilgisi gerektirdiğinden profesyonel destek kaçınılmazdır. Özellikle:

• FSEK’e göre dava türünün doğru belirlenmesi

• Eser sahipliği ispatı

• Eserin özgünlüğünün ortaya konması

• Tazminatın hesaplanması

konularında alanında uzman bir avukatla çalışmak hak kayıplarının önüne geçer. Kartal ve İstanbul Anadolu Adliyesi çevresindeki avukatlar, telif hakkı davalarında sık başvurulan mercilerle güçlü iletişim içindedir.

Fikri ve Sınai Haklar Avukatı