Ceza Hukukunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Ceza davalarında yargılanan sanıkların en çok karşılaştığı kavramlardan biri de “Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması”, kısa adıyla HAGB’dir. HAGB kararı, sanık açısından bir ceza almamış gibi kabul edilmesini sağlayan ve yeniden suç işlememesi koşuluyla davanın düşmesini sağlayan bir düzenlemedir.

Bu yazıda HAGB’nin ne olduğu, hangi koşullarda uygulanabileceği, sonuçları, sakıncaları ve hukuki etkileri tüm yönleriyle açıklanacaktır.

HAGB Nedir?

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, bir ceza davası sonucunda sanığa verilen hükmün belirli şartlar altında hemen açıklanmaması ve sanığın 5 yıl boyunca denetime tabi tutulmasıdır.

Bu süre zarfında kişi yeniden suç işlemez ve koşullara uyarsa, dava hiç açılmamış sayılır ve hüküm açıklanmaz.

HAGB’nin Yasal Dayanağı

HAGB, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 231. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre mahkeme, hüküm kurduğu halde, sanık lehine bazı şartların oluşması durumunda hükmü açıklamadan geri bırakabilir.

HAGB Uygulama Şartları Nelerdir?

Bir sanık hakkında HAGB kararı verilebilmesi için şu beş şartın birlikte gerçekleşmesi gerekir:

Sanığa verilen ceza 2 yıl veya daha az hapis ya da adli para cezası olmalıdır.
Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûmiyeti bulunmamalıdır.
Sanık, duruşmada HAGB kararını kabul etmelidir.
Mağdurun uğradığı zarar, giderilmiş olmalıdır.
Mahkeme, sanığın tekrar suç işlemeyeceği kanaatine varmalıdır.

🔔 HAGB, sadece kamu davası açılan suçlarda ve ceza yargılamalarında mümkündür. Kabahatlerde ya da idari para cezalarında HAGB uygulanmaz.

HAGB Kararının Sonuçları Nelerdir?

Ceza Hükmü Açıklanmaz: Sanık hakkında mahkûmiyet kararı verilse bile bu hüküm uygulanmaz.
5 Yıllık Denetim Süresi Başlar: Sanık bu sürede suç işlemezse dava düşer.
Sicile İşlenmez: HAGB kararı, adli sicil kaydında görünmez.
İstinaf veya temyiz edilemez: Karar verildikten sonra itiraz dışında üst mahkemeye başvuru hakkı yoktur.

Denetim Süresinde Ne Olur?

Sanığın yeni bir suç işlememesi beklenir.
Mahkeme ek yükümlülükler koyabilir (örneğin kamuya yararlı işte çalışma).
5 yılın sonunda yükümlülüklere uyulmuşsa dava düşer ve kişi hiç yargılanmamış gibi olur.

Eğer kişi denetim süresinde yeni bir suç işlerse, HAGB kararı kaldırılır ve önceki hüküm açıklanır.

HAGB Kararının Avantajları

✅ Hüküm sicile işlemez
✅ Cezaevine girme durumu ortadan kalkar
✅ Sanık tekrar topluma kazandırılma amacı güdülür
✅ Yargılama sonunda beraat edilmemiş olsa bile, kişi ceza almamış sayılır

HAGB’nin Sakıncaları Nelerdir?

❌ HAGB kararı verilmesi, beraatle sonuçlanmamış bir dosya anlamına gelir
❌ İtiraz dışında başka bir kanun yolu kapalıdır
❌ Yeni bir suçta önceki ceza derhal uygulanır
❌ İdari veya disiplin işlemlerinde “suç işledi” değerlendirmesi yapılabilir (bazı kurumlar açısından olumsuzdur)

HAGB Kararına Karşı İtiraz Edilebilir mi?

Evet. HAGB kararına karşı kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde itiraz edilebilir. Bu itiraz, kararı veren mahkemece değil, üst dereceli bir mahkeme tarafından incelenir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. HAGB sicil kaydında görünür mü?
Hayır. Adli sicil kaydında yer almaz. Ancak arşiv kaydında bulunabilir.

2. HAGB alırsam memur olabilir miyim?
Genellikle evet. Ancak bazı mesleklerde (hakimlik, askerlik gibi) HAGB arşiv kayıtları sorun olabilir.

3. HAGB kararı sonra beraate dönüşebilir mi?
Hayır. HAGB verilmişse hüküm kesinleşmiştir. Ancak denetim süresi sonunda dava düşer.

4. HAGB iptal edilirse ne olur?
Mahkeme daha önce açıklamadığı cezayı açıklar ve infaz süreci başlar.

Kartal Ceza Avukatı Olarak HAGB Sürecinde Destek

HAGB kararları, sanık açısından büyük avantajlar sağlasa da yanlış değerlendirildiğinde gelecekte hak kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle HAGB kararı öncesinde mutlaka bir ceza avukatı ile görüşülmesi önemlidir.

Kartal’daki hukuk ofisimiz, HAGB başvuruları, itirazlar ve denetim süreci yönetimi konusunda müvekkillerine uzman destek sunmaktadır.

Ceza Davası Avukatı