Çocukla Kişisel Görüşme Hakkı Davası Nasıl Açılır?

Boşanma sonrası veya evlilik dışı ilişkiden doğan çocuklar söz konusu olduğunda, çocuğun velayeti genellikle anne ya da babaya verilir. Velayeti kendisine verilmeyen ebeveyn ise çocuğuyla kişisel ilişki kurma (görüşme) hakkına sahiptir. Bu hak Anayasa, Türk Medeni Kanunu ve Çocuk Hakları Sözleşmesi tarafından korunmaktadır. Ancak bazı durumlarda, çocukla görüşme hakkı sınırlandırılabilir ya da engellenebilir. Böyle bir durumda, kişisel görüşme hakkı davası açmak mümkündür.

Kişisel Görüşme Hakkı Nedir?

Türk Medeni Kanunu’nun 323. maddesine göre:

“Velayeti kendisine verilmeyen ana veya baba, çocuk ile kişisel ilişki kurma hakkına sahiptir.”

Bu hak, çocuğun üstün yararı gözetilerek hâkim kararıyla düzenlenir. Çocukla kişisel görüşme hakkı, hem çocuğun hem de ebeveynin psikolojik ve sosyal gelişimi açısından önemlidir.

Kişisel Görüşme Hakkı Davası Ne Zaman Açılır?

Aşağıdaki durumlarda dava açmak mümkündür:

Velayeti olmayan ebeveynin çocuğu görmesine engel olunuyorsa
Önceden belirlenen görüşme günleri uygulanmıyorsa
Çocuğun üstün yararına uygun yeni bir düzenleme gerekiyorsa
Velayet değişmiş ancak yeni görüşme düzenlemesi yapılmamışsa

Kimler Dava Açabilir?

Velayeti olmayan ebeveyn
Çocuğun büyükanne ve büyükbabası (istisnai hallerde)
Aile mahkemesi hakimi talep üzerine ya da re’sen kişisel ilişki düzenleyebilir

Dava Açma Süreci

1. Görevli ve Yetkili Mahkeme

Görevli mahkeme: Aile Mahkemesi
Yetkili mahkeme: Çocuğun yerleşim yerindeki Aile Mahkemesi

2. Dilekçe Hazırlığı
Dilekçede şunlar belirtilmelidir:

Davacının kimlik bilgileri
Çocuğun bilgileri
Önceki mahkeme kararları varsa
Görüşmenin ne şekilde engellendiği
Talep edilen yeni görüşme düzeni (örneğin her ayın 1. ve 3. haftası cumartesi-pazar günleri vs.)

3. Deliller

Tanık beyanları
Önceki velayet ve görüşme kararları
Engellemeyi gösteren mesaj, e-posta, tanık vb.

4. Mahkeme Süreci

Mahkeme, sosyal inceleme raporu alabilir
Çocuğun yaşı uygunsa mahkeme çocukla bizzat görüşebilir
Taraflar dinlenir ve kişisel görüşme günleri kararlaştırılır

Kişisel Görüşme Kararına Uyulmuyorsa Ne Yapılır?

Mahkeme kararına uyulmazsa icra takibi başlatılabilir (İcra ve İflas Kanunu m. 25/b)
Ebeveyn, çocuk teslimine engel oluyorsa disiplin hapsi gündeme gelebilir
Bu tür durumlar ayrıca velayetin değiştirilmesi sebebi olabilir

Dava Açarken Nelere Dikkat Edilmeli?

Çocuğun üstün yararı her zaman birinci önceliktir
Talepler açık, sade ve gerekçeli şekilde yazılmalıdır
Profesyonel bir aile hukuku avukatı ile çalışmak hak kaybını önler

Çocuğunuzu göremiyorsanız ya da görüşme günleri engelleniyorsa, hukuki olarak kişisel ilişki (görüşme) hakkınızı koruyabilirsiniz. Aile mahkemeleri, çocuğun psikolojisini, gelişimini ve aile ilişkilerini gözeterek karar verir. Bu nedenle sürecin doğru yürütülmesi önemlidir. Gerekirse görüşme yerlerinin çocuk teslim merkezlerinde gerçekleşmesi de talep edilebilir.

Aile Hukuku Avukatı