Enerji Projelerinde ÇED Raporu Uyuşmazlıkları ve Dava Süreci

Enerji Projelerinde ÇED Raporu Uyuşmazlıkları ve Dava Süreci

Enerji projeleri (HES, GES, RES, doğalgaz çevrim santralleri vb.) çevreye olan etkileri nedeniyle Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporuna tabidir. Ancak bu raporun hazırlanması, değerlendirilmesi ve onaylanması süreçlerinde zaman zaman hukuki uyuşmazlıklar gündeme gelmektedir.

Özellikle ÇED gerekli değildir ya da ÇED olumlu kararlarına karşı açılan iptal davaları, hem yatırımcı şirketler hem de yöre halkı açısından kritik sonuçlar doğurur. Bu nedenle sürecin hem idari hem de yargısal boyutu dikkatle takip edilmelidir.

ÇED Nedir? Ne Zaman Gereklidir?

ÇED, bir projenin çevreye olası etkilerinin önceden değerlendirilerek uygun olup olmadığının belirlenmesini amaçlayan bir çevre yönetim aracıdır.
Enerji projeleri genellikle ÇED Yönetmeliği’nin EK-1 veya EK-2 listelerinde yer alır. Bu da şu anlama gelir:

• EK-1: ÇED süreci zorunludur.

• EK-2: Ön değerlendirme sonucuna göre "ÇED gerekli değildir" veya "ÇED gereklidir" kararı verilir.

En Sık Yaşanan ÇED Uyuşmazlıkları Nelerdir?

1. Yetersiz teknik değerlendirme: Projeye ilişkin verilerin eksik, yüzeysel veya hatalı sunulması

2. Yer seçimi hataları: Tarım alanı, orman, SİT alanı gibi korunan bölgelerde planlanan projeler

3. Halkın katılımı süreçlerinin usule aykırı yapılması

4. Ekosisteme etkilerin yeterince analiz edilmemesi

5. ÇED olumlu kararına rağmen çevre kirliliği riski olması

Kimler Dava Açabilir?

• Bölge halkı (köy, mahalle sakinleri)

• Çevre dernekleri ve STK’lar

• Belediyeler

• Meslek odaları

• Projeden doğrudan etkilenecek gerçek veya tüzel kişiler

Bu davalar idari yargı kapsamında yürütülür ve genellikle iptal davası niteliğindedir.

ÇED Raporuna Karşı Dava Süreci

1. Kararın öğrenilmesi: ÇED raporu onaylandığında resmi ilan veya tebligatla duyurulur.

2. Dava süresi: Kararın ilanından itibaren 30 gün içinde İdare Mahkemesi’ne iptal davası açılmalıdır.

3. Yürütmenin durdurulması: Projenin inşaatının başlamaması için yürütmenin durdurulması talep edilir.

4. Keşif ve bilirkişi: Mahkeme genellikle yerinde keşif yapar ve çevre mühendisleri, şehir plancıları gibi uzmanlardan bilirkişi raporu ister.

5. Karar ve temyiz: Mahkeme, ÇED kararını hukuka uygun bulursa dava reddedilir; bulmazsa karar iptal edilir. Kararlar bölge idare mahkemesi veya Danıştay denetimine tabidir.

Kartal ve İstanbul Anadolu Bölgesi’nde ÇED Davalarında Hukuki Destek

İstanbul Anadolu Adliyesi’nin yetki alanındaki projeler için açılacak ÇED iptal davaları çoğunlukla İstanbul İdare Mahkemeleri tarafından görülmektedir.

Bu alanda uzman bir çevre ve idare hukuku avukatı:

✅ Dava dilekçesinin hazırlanması
✅ İlgili mevzuat ve bilirkişi raporlarının yorumlanması
✅ Yürütmenin durdurulması talebinin stratejik kurgulanması
gibi kritik süreçlerde hukuki güvence sağlar.

ÇED Uyuşmazlıklarında Avukat Desteği Şarttır

ÇED süreci hem yatırımcılar hem de çevresel etkilerden endişe duyan yerel halk için karmaşık ve teknik bir yargı süreci içerir.
Kartal ve çevresinde çevre/enerji projelerine ilişkin ÇED uyuşmazlıklarında, alanında deneyimli bir idare hukuku avukatından destek almak, hem kamu yararının hem de bireysel hakların korunmasında önemlidir.

Enerji ve Maden Hukuku Avukatı