Fikri Hakların Miras Yoluyla İntikali ve Dava Konuları

Fikri mülkiyet hakları, eser sahibine tanınan özel haklardır. Ancak eser sahibinin vefatı hâlinde bu haklar ne olur? Mirasçılar bu haklardan yararlanabilir mi? Bu yazımızda eser sahibinin ölümü sonrası fikri hakların mirasçılara intikali ve bu kapsamda açılabilecek hukuki davaları ele alıyoruz.

Fikri Haklar Nelerdir?

Fikri haklar, genel olarak maddi ve manevi haklar olmak üzere ikiye ayrılır:

Manevi Haklar: Eser sahibi ile sıkı şekilde bağlıdır. Eser üzerindeki adın belirtilmesi, eserin değiştirilmemesi, ilk defa yayımlanması gibi haklardır.
Mali Haklar: Eserin çoğaltılması, yayılması, temsil edilmesi, umuma iletilmesi gibi ekonomik değer taşıyan haklardır.

Miras Yoluyla İntikal Edilebilen Haklar

Türk Hukuku’na göre:

✅ Mali haklar, eser sahibinin vefatından sonra mirasçılara geçer.
❌ Manevi haklar ise devredilemezdir. Ancak bazı manevi haklar, koruma amacıyla mirasçılar tarafından kullanılabilir.

Örneğin:

Mirasçı, ölen yazarın eserinin izinsiz değiştirilmesine karşı dava açabilir.
Mirasçılar, eseri çoğaltma ve yayımlama hakkına sahiptir.

Fikri Hakların Mirasçılar Arasında Paylaşımı

Fikri haklar, diğer miras varlıkları gibi mirasçılar arasında ortaklığa konu olur. Miras ortaklığı sona ermeden bu haklar tek başına kullanılamaz.

Eğer mirasçılardan biri eseri kullanmak isterse:

Diğer mirasçılardan izin alması gerekir.
Veya miras paylaşımı davası açılarak hakkın kendi adına devrini talep edebilir.

Miras Yoluyla Fikri Haklara Dayalı Açılabilecek Davalar

İzinsiz Kullanıma Karşı Dava: Eser, mirasçılardan izin alınmadan yayımlanırsa, durdurma ve tazminat davası açılabilir.
Eser Sahibine Ait Adın Kullanımı: Eserin yanlış bir isimle yayımlanması hâlinde mirasçılar düzeltme davası açabilir.
Miras Ortaklığına Aykırı Kullanım: Bir mirasçı, diğerlerinden habersiz eseri kullanırsa diğer mirasçılar dava açabilir.
Paylaşım Davası: Mali hakların mirasçılar arasında paylaşımı için Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurulabilir.
Eserin Kaldırılması Davası: Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na aykırı biçimde piyasaya sürülen eser için müdahale davası açılabilir.

Kartal ve İstanbul Anadolu Yakası’nda Fikri Haklar Avukatı ile Süreci Yönetmek

Fikri haklar ve miras hukuku birleştiğinde süreç karmaşık ve teknik bir hâl alır. Özellikle İstanbul Anadolu Adliyesi çevresinde fikri haklar konusunda açılacak davalarda, yetkin bir fikri mülkiyet ve miras hukuku avukatıyla çalışmak şu açılardan önemlidir:

✅ Hangi hakların devredilebilir olduğunu belirlemek
✅ Mirasçılar arasında ortaklık dengesini korumak
✅ Mali haklardan doğan gelirlerin düzenli şekilde paylaşılmasını sağlamak
✅ İzinsiz kullanım ve ihlallere karşı dava açmak

Eser sahibinin vefatı hâlinde mali fikri haklar mirasçılara intikal eder. Ancak bu hakların kullanımı, mirasçılar arasında uyum ve hukuki düzenleme gerektirir. Ayrıca, hak ihlalleri karşısında doğru hukuki adımların atılması için uzman avukat desteği gereklidir.

Fikri ve Sınai Haklar Avukatı