Kartal Avukat
İcra ve iflas hukukunun en önemli ayaklarından biri olan icra mahkemeleri, borçlular ve alacaklılar arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde kritik bir rol üstlenir. Özellikle icra takibine itiraz, hacze itiraz, menfi tespit veya borca itiraz gibi konular, icra mahkemelerinde çözülmektedir.
Bu yazımızda, icra mahkemesi nedir, hangi davalara bakar, süreç nasıl işler, hangi haklarınız vardır? gibi sorulara kapsamlı ve sade bir dille yanıt veriyoruz.
İcra mahkemesi, İcra ve İflas Kanunu (İİK) kapsamında açılan davaların ve şikayetlerin karara bağlandığı özel yetkili mahkemedir. Bu mahkemeler, hakimlik sıfatı taşıyan icra hâkimleri tarafından yürütülür. Temel amacı, icra ve iflas işlemlerinin usule uygun yürütülüp yürütülmediğini denetlemektir.
İcra mahkemelerinin görev alanına giren başlıca işlemler şunlardır:
İtirazın kaldırılması davaları
İcra emrine itiraz
Menfi tespit davası (borçlu olunmadığının ispatı)
İstihkak davaları (başkasına ait malın haksız haczedilmesi)
İcra takibine yapılan şekli itirazlar
İcra memurunun işlemine karşı şikayet
Hacze ve satışa itiraz
İcra ceza şikayetleri (örneğin mal beyanında bulunmama)
İhalenin feshi davaları
İcra mahkemesi süreçleri genellikle şu şekilde işler:
Taraflardan biri, uyuşmazlığın konusuna göre icra mahkemesine bir dilekçe ile başvurur.
Mahkeme tarafları duruşmaya çağırabilir. Ancak bazı durumlarda dosya üzerinden de karar verilebilir.
Mahkeme, icra işleminin hukuka uygun olup olmadığına karar verir. Karar kesin olabilir veya istinafa açık olabilir.
Verilen karara karşı, yasal süresi içinde üst mahkemeye başvuru (istinaf) mümkündür.
Bazı şikayet ve davalar için süreler çok kısadır:
İcra takibine itiraz: 7 gün (ilamsız takipte)
İhalenin feshi: İhalenin yapıldığı tarihten itibaren 7 gün
İcra memurunun işlemine karşı şikayet: 7 gün
İcra mahkemesi kararına itiraz: 10 gün (istinaf başvurusu için)
Süreler kaçırıldığında hak kaybı yaşanır, bu nedenle zamanlamaya çok dikkat edilmelidir.
İcra mahkemesi süreçleri teknik detay içerdiğinden, hukuki hata yapmamak için avukatla çalışmak çok önemlidir. Avukat, doğru delilleri sunar, zamanında başvuru yapar ve itiraz dilekçelerini profesyonelce hazırlar. Özellikle menfi tespit, borca itiraz ve ihalenin feshi gibi davalarda avukat desteği hak kayıplarını önler.
Dava Türü | Açılma Sebebi | Süre |
---|---|---|
İtirazın Kaldırılması | Borçlunun icra takibine itiraz etmesi | Tebliğden sonra 6 ay |
Menfi Tespit | Borcu olmadığını iddia eden kişinin başvurusu | Her zaman |
İhalenin Feshi | Hacizle satılan malın ihalesine itiraz | 7 gün |
İcra Emrine İtiraz | Takipte usulsüzlük iddiası | 7 gün |
İcra Memuru İşlemine Şikayet | Usulsüz işlem yapıldığı gerekçesiyle | 7 gün |
İcra mahkemeleri, borç ve alacak ilişkilerinde tarafların haklarını koruyan önemli bir yargı merciidir. Haksız takiplere, yanlış işlemlere veya usule aykırı uygulamalara karşı en etkili başvuru yollarından biridir. Ancak sürelere dikkat edilmeli ve hukuki süreçler doğru yönetilmelidir. Bu nedenle, bir uyuşmazlık durumunda mutlaka uzman bir icra hukuku avukatına danışmanız önerilir.