KVKK İhlallerine Karşı Açılabilecek Hukuki ve Cezai Davalar

Günümüzde kişisel verilerin korunması, bireylerin temel hak ve özgürlükleri kapsamında son derece önemli bir hale gelmiştir. Türkiye’de bu alandaki yasal düzenleme, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) ile yapılmıştır. Kanun kapsamında kişisel verilerin işlenmesi, saklanması ve paylaşılması belirli kurallara bağlanmıştır. Bu kurallara aykırı hareket eden gerçek ve tüzel kişiler hakkında hem idari yaptırımlar, hem de hukuki ve cezai davalar söz konusu olabilir.

Kişisel Verilerin Hukuka Aykırı İşlenmesi Nedir?

KVKK’ya göre bir kişisel verinin işlenebilmesi için açık rıza alınması ya da kanunda belirtilen istisnalardan birinin bulunması gerekir. Aksi durumda veri işleme faaliyeti hukuka aykırıdır ve aşağıdaki gibi ihlaller doğabilir:

Açık rıza olmaksızın veri toplanması veya paylaşılması
Amacı dışında kişisel verilerin kullanılması
Verilerin yeterli güvenlik önlemi alınmadan saklanması
İlgili kişinin başvurusuna rağmen verilerin silinmemesi
Veri sahibinin bilgi alma hakkının ihlal edilmesi

KVKK İhlaline Uğrayan Kişinin Başvurabileceği Hukuki Yollar

1. Veri Sorumlusuna Başvuru

KVKK madde 13’e göre ilgili kişi öncelikle veri sorumlusuna yazılı olarak başvurmalı ve ihlali dile getirmelidir. Bu başvuruya 30 gün içinde cevap verilmemesi veya tatmin edici cevap alınamaması durumunda diğer yasal yollar gündeme gelir.

2. Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na (KVKK) Şikayet

Veri sorumlusuna yapılan başvurunun sonuçsuz kalması halinde, 60 gün içinde Kişisel Verileri Koruma Kurumu'na şikâyet yoluna gidilebilir. Kurum, inceleme sonunda ihlalin varlığı halinde idari para cezası ve diğer yaptırımlara karar verebilir.

3. Tazminat Davası (Hukuki Sorumluluk)

KVKK madde 14 ve Türk Borçlar Kanunu kapsamında veri ihlali mağduru, uğradığı maddi veya manevi zararın tazmini için Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açabilir.

Dava Konusu Olabilecek Zararlar:

Kişisel itibarın zedelenmesi
Maddi kayıplar (örneğin dolandırıcılıkla sonuçlanan veri ihlalleri)
Manevi zarar (psikolojik yıpranma, özel hayatın ihlali)

KVKK İhlaline Karşı Cezai Sorumluluk

KVKK’nın yanı sıra, Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında da veri ihlali suçu işlenmiş olabilir. Aşağıdaki suçlar nedeniyle savcılığa suç duyurusunda bulunulabilir:

Türk Ceza Kanunu’na Göre Cezai Yaptırımlar

Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak kaydedilmesi (TCK md. 135)
Verilerin hukuka aykırı olarak verilmesi, yayılması veya ele geçirilmesi (TCK md. 136)
Verileri yok etmeme (TCK md. 138)

Bu suçlara karşı Cumhuriyet Başsavcılığı'na şikâyet hakkı vardır. Cezalar, suçun türüne göre 1 yıldan 6 yıla kadar hapis cezasına kadar uzanabilir.

Hangi Kurumlar Sorumlu Tutulabilir?

KVKK yalnızca özel şirketleri değil; kamu kurumları, hastaneler, bankalar, okullar, internet siteleri ve e-ticaret platformları gibi her türlü veri işleyen kuruluşu kapsar. Özellikle:

Müşteri verisi toplayan işletmeler
Sosyal medya platformları
Bankalar ve sigorta şirketleri
Sağlık kuruluşları
E-ticaret siteleri

Bu kuruluşlar, ihlal durumunda hem Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından para cezası ile hem de tazminat ve ceza davası ile karşı karşıya kalabilir.

İstanbul'da KVKK Davaları ve Avukat Desteği

KVKK ihlallerine karşı başvuru ve dava süreçleri oldukça teknik bir alandır. İstanbul'da veri ihlali yaşayan bireylerin, bu süreci doğru ve etkili bir şekilde yönetebilmesi için KVKK alanında uzman bir avukattan destek alması önemlidir. Avukat, veri sorumlusuna başvurudan dava sürecine kadar tüm hakların korunmasını sağlar.

Bilişim Hukuku Avukatı