Kartal Avukat
Ceza yargılamasında mahkeme tarafından verilen mahkûmiyet kararı, hükümlü açısından ciddi sonuçlar doğurur. Ancak bu karar kesinleşmeden önce, hukuka aykırılıklar ve yargılama hataları varsa, çeşitli yollarla bu kararın bozulması mümkündür. Türk Ceza Hukuku sisteminde hem olağan hem de olağanüstü kanun yolları ile mahkûmiyet kararları gözden geçirilebilir ve hatta iptal edilebilir.
Peki bir ceza davasında mahkûmiyet kararı verildiyse, ne yapılabilir? Bu karar geri alınabilir mi? Hangi yollar izlenebilir? İşte yanıtı:
Mahkûmiyet kararı, sanığın suçlu bulunduğu ve hakkında ceza hükmü verildiği mahkeme kararıdır. Bu karar şu sonuçları doğurabilir:
Hapis cezası (erteleme veya infaz dahil)
Adli para cezası
Belirli hakları kullanma yasağı (oy kullanamama, memuriyet yasağı vb.)
Adli sicil kaydına işlenmesi
Ancak bu karar kesinleşmemişse, sanığın lehine birçok hukuki imkân hâlâ mevcuttur.
Evet. Türk yargı sistemi, hatalı ya da eksik incelemeye dayalı kararların düzeltilmesine olanak tanır. Aşağıda bu süreçte başvurulabilecek yolları sıralıyoruz:
Eğer karar, Asliye Ceza Mahkemesi veya Ağır Ceza Mahkemesi tarafından verildiyse ve henüz kesinleşmediyse, taraflar kararı istinaf yoluyla itiraz edebilir.
Süre: Kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde yapılmalıdır.
Yetkili Mahkeme: Bölge Adliye Mahkemesi (İstinaf Mahkemesi)
Sonuçları:
Mahkûmiyet kararı onanabilir
Bozulabilir
Davanın yeniden görülmesine karar verilebilir
📌 İstinaf, bir üst derece yargılamasıdır ve hem usul hem de esas yönünden inceleme yapılır.
İstinaf kararı sonrası karar hâlâ hatalıysa ya da doğrudan temyize tabi suçlardan biri ise, karar Yargıtay’a taşınabilir.
Süre: İstinaf kararının tebliğinden itibaren 15 gün
Yetkili Mahkeme: Yargıtay Ceza Daireleri
Amaç: Hatalı veya hukuka aykırı kararların bozulması
Sonuçları:
Karar onanabilir
Bozulabilir ve dosya ilk derece mahkemesine geri gönderilir
Duruşma açılarak tekrar karar verilebilir
Kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı için bile, yeni deliller ortaya çıkarsa veya yargılamada ciddi usulsüzlük tespit edilirse, yargılamanın yenilenmesi talep edilebilir.
Yeni delil ortaya çıkması
Hükme etki eden yalan tanıklık, sahte belge vs. olması
Hâkim taraflıysa veya yargılama adil değilse
AİHM kararıyla ihlal tespit edilmişse
📌 Bu yol, nadiren kullanılır ancak hukuka aykırı hükümlerin iptali için oldukça etkilidir.
Mahkûmiyet kararı, temel hak ve özgürlükleri ihlal ediyorsa, Anayasa Mahkemesi’ne başvurulabilir.
Örnek İhlaller: Adil yargılanma hakkı, savunma hakkı, kanunsuz ceza olmaz ilkesi
Süre: Kesinleşen kararın tebliğinden itibaren 30 gün
Anayasa Mahkemesi, ihlal tespiti yaparsa kararın yeniden yargılama yapılmak üzere bozulmasına yol açabilir.
Tüm iç hukuk yolları tükendikten sonra, insan hakları ihlali söz konusuysa Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurulabilir.
Süre: AYM kararından sonra 4 ay içinde
Şart: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırılık iddiası
AİHM kararı, devletin tazminat ödemesi veya mahkeme kararının tekrar incelenmesini sağlayabilir.
1. Haksız yere mahkûm oldum, ne yapmalıyım?
Öncelikle istinaf ve temyiz haklarınızı kullanmalısınız. Gerekirse yeniden yargılama talebi veya AYM’ye bireysel başvuru yapabilirsiniz.
2. Mahkûmiyet kararı bozulursa ne olur?
Bozma kararı verildiğinde genellikle dava yeniden görülür. Yeni karar verilene kadar önceki ceza askıya alınabilir.
3. Mahkeme kararı kesinleştikten sonra bozulabilir mi?
Evet. Yargılamanın yenilenmesi veya AYM/AİHM kararları ile kesin hüküm bile iptal edilebilir.
4. Bu süreçlerde avukat tutmak zorunlu mu?
Zorunlu değil ancak uzman ceza avukatı ile çalışmak sürecin başarıyla tamamlanması açısından büyük önem taşır.
Mahkûmiyet kararları, yaşamı doğrudan etkileyen ciddi kararlardır. Haksız, eksik ya da usulsüz kararların düzeltilmesi için uzman ceza avukatından destek almak sürecin etkin şekilde yürütülmesini sağlar. Kartal’daki hukuk ofisimiz, istinaf, temyiz ve bireysel başvuru dâhil tüm hukuki yolları sizin için detaylıca değerlendirir.