Mirasçıların Tek Taraflı Tereke Satışı ve İptal Davaları

Miras Hukukunda Tereke ve Paydaşlık Yapısı

Bir kişinin vefatından sonra geriye kalan malvarlığına tereke denir. Tereke; taşınmazlar, araçlar, banka hesapları, ziynet eşyaları gibi tüm malvarlığı unsurlarını içerir.
🧾 Bu tereke, yasal mirasçılar arasında paylaşılana kadar elbirliği mülkiyeti statüsündedir. Bu da demektir ki; hiçbir mirasçı, diğerlerinin açık rızası olmadan terekeye ait malı satamaz, devredemez ya da üzerinde tasarrufta bulunamaz.

Tek Taraflı Satış Yapılırsa Ne Olur?

Bazı mirasçılar, diğer mirasçıların bilgisi ve rızası olmadan terekeye ait bir malı üçüncü kişilere satabilir veya devredebilir.
Bu tür tek taraflı işlemler hem hukuka aykırıdır hem de iptal davasına konu olabilir.

📌 En sık rastlanan örnekler:

Tapuda hissesi olan bir mirasçının tüm taşınmazı satması
Ortak araç veya arsanın gizlice devredilmesi
Bankadaki paranın diğer mirasçılardan habersiz çekilmesi

Elbirliği Mülkiyetinde Satış Nasıl Olmalı?

Miras paylaşımı yapılmadan önce tüm tereke malları elbirliği mülkiyetine tabidir. Bu şu anlama gelir:

🧍‍♂️ Hiçbir mirasçı kendi başına mal satamaz
📝 Satış veya devir işlemleri için tüm mirasçıların birlikte karar vermesi gerekir
📄 Resmi işlemlerde ortak muvafakat aranır

Aksi halde, satış işlemi geçersiz sayılabilir ve iptal davası açılabilir.

Hangi Davalar Açılabilir?

1. Tereke İşlemlerinin İptali Davası

Diğer mirasçıların izni olmadan yapılan satış işlemlerine karşı açılır. Satış yapılan üçüncü kişiye karşı da yöneltilebilir.

2. Tapu İptal ve Tescil Davası

Tereke taşınmazı başka birine devredildiyse, bu işlem mahkeme kararıyla iptal ettirilebilir. Tapu yeniden mirasçılar adına tescil edilir.

3. Zamanaşımı Nedeniyle İade Davası

İyiniyetli olmayan alıcıya karşı malın iadesi talep edilir. Eğer üçüncü kişi kötü niyetliyse, zaman aşımı işlemez.

Soru - Cevap

Bir mirasçı tereke malını tek başına satabilir mi?
Hayır. Elbirliği mülkiyeti olduğundan tüm mirasçıların onayı gerekir.

Tek taraflı yapılan satış geçerli midir?
Hayır. Diğer mirasçılar onay vermediyse işlem geçersizdir ve iptal davası açılabilir.

Satış yapılan kişi iyi niyetliyse dava açılabilir mi?
Evet. Ancak iyi niyetli üçüncü kişiye karşı bazı durumlarda malın iadesi zor olabilir, tazminat talep edilir.

Ne kadar süre içinde iptal davası açılmalıdır?
Genellikle 10 yıllık zamanaşımı süresi vardır. Ancak öğrenmeden itibaren 1 yıl içinde dava açılması tavsiye edilir.

İstanbul gibi büyük şehirlerde bu tür uyuşmazlıklar sık görülür mü?
Evet. Özellikle Kartal, Kadıköy, Bakırköy gibi bölgelerde gayrimenkul mirasları üzerinde tek taraflı işlemler nedeniyle sık dava açılmaktadır.

İstanbul ve Kartal'da Görülen Örnekler 📍

Büyükşehirlerdeki miras paylaşımı sorunlarında en sık karşılaşılan problem, taşınmazların hissedar olmayanlara devredilmesidir.
İstanbul'un özellikle Kartal, Ümraniye, Pendik gibi gelişen bölgelerinde değerli arsaların tek bir mirasçı tarafından el altından satılması, diğer mirasçıların açtığı tapu iptal ve tescil davalarıyla sonuçlanır.

Bu tür işlemler; satışın iptali, yeniden tescil ve bazen kötü niyetli satıştan doğan tazminat talepleriyle devam eder.

Dava Açmadan Önce Ne Yapılmalı?

✅ Tapu Kayıtları İncelenmeli: Satış işlemi yapılmış mı kontrol edilmelidir.
✅ Noter Belgeleri Gözden Geçirilmeli: Herhangi bir muvafakatname verilip verilmediği araştırılmalıdır.
✅ Avukat Desteği Alınmalı: Hukuki sürecin doğru yönetilmesi gerekir.
✅ Uzlaşma Girişimleri Denenmeli: Davaya gerek kalmadan mirasçılar arası anlaşma da sağlanabilir.

Tereke Malı Üzerindeki Her İşlem Ortak Kararla Yapılmalı

Miras hukuku, hassas ve hak kaybına açık bir alandır.
Tek taraflı tereke satışı, diğer mirasçılar açısından hak gaspı niteliğindedir. Bu nedenle her işlem, paylaşım yapılana kadar tüm mirasçıların bilgisi ve rızasıyla yürütülmelidir.

📌 Aksi durumda, iptal davası açılarak yapılan satış işlemi geçersiz sayılabilir.
İstanbul gibi gayrimenkul değeri yüksek olan şehirlerde bu tür davalar sık görülmekte ve ciddi sonuçlar doğurmaktadır. Özellikle Kartal, Anadolu Yakası ve çevresinde gayrimenkul yoğunluğu göz önüne alındığında, dikkatli hareket edilmesi gerekir.

Miras Hukuku Avukatı