Ortaklık Sözleşmesine Aykırı Kar Dağıtımı Davaları

Ortaklık sözleşmeleri, bir işletmenin kar ve zarar paylaşımı başta olmak üzere ortakların hak ve yükümlülüklerini düzenler. Bu sözleşmeye aykırı şekilde yapılan kar dağıtımı işlemleri, diğer ortakların hak kaybına uğramasına neden olabilir ve bu durum hukuki sorumluluk doğurur. Ortaklık sözleşmesine aykırı kar dağıtımı halinde, mağdur ortaklar tarafından dava açılması mümkündür.

Ortaklık Sözleşmesi Nedir?

Ortaklık sözleşmesi, iki veya daha fazla kişi ya da tüzel kişinin belirli bir ekonomik amacı gerçekleştirmek üzere oluşturduğu ve Türk Borçlar Kanunu ya da Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi olan sözleşmedir. Limited şirketlerde ve anonim şirketlerde bu sözleşme, esas sözleşme olarak da adlandırılır.

Kar Dağıtımı Hangi Kurallara Bağlıdır?

Şirket karı:

Ticaret Kanunu hükümleri,
Şirket sözleşmesi (esas sözleşme),
Genel kurul kararları
doğrultusunda dağıtılır.

Şirketin karı dağıtılmadan önce:

Yasal yedek akçeler ayrılmalı,
Sermaye eksikliği varsa telafi edilmeli,
Genel kurulun onayı alınmalıdır.

Sözleşmeye Aykırı Kar Dağıtımı Ne Demektir?

Ortaklık sözleşmesinde belirlenen:

Kar payı oranlarına aykırı dağıtım yapılması,
Sadece belirli ortaklara dağıtım yapılması,
Genel kurul kararı olmadan ödeme yapılması,
Şirket zarar ettiği halde kâr dağıtılıyor gibi gösterilmesi,
sözleşmeye aykırı kar dağıtımı anlamına gelir.

Bu durumda, hak kaybına uğrayan ortaklar hukuki yollara başvurabilir.

Açılabilecek Davalar

1. Kar Dağıtımının İptali Davası

Genel kurul kararıyla alınan kar dağıtımı kararının ortaklık sözleşmesine aykırı olduğu durumlarda, kararın iptali istenebilir. Bu dava, karar tarihinden itibaren 1 ay içinde açılmalıdır.

2. Zararın Tazmini Davası

Eğer bir ortağın haksız şekilde daha fazla kâr aldığı ya da diğer ortaklar dışlandıysa, zarar gören ortaklar haksız fiil ya da sözleşmeye aykırılık kapsamında tazminat talep edebilir.

3. Geri Alma (İade) Davası

Aykırı şekilde kâr payı alan ortağın bu ödemeleri şirkete iade etmesi için dava açılabilir.

4. Şirketin Temsili ve Yöneticilere Karşı Sorumluluk

Karar, yöneticilerin veya müdürlerin kötü niyetiyle alınmışsa; yöneticilere karşı ayrıca yöneticilik sorumluluğu kapsamında dava açılabilir (TTK m.553 ve devamı).

Delil Olarak Kullanılabilecek Belgeler

Ortaklık veya esas sözleşmesi
Genel kurul karar tutanakları
Finansal tablolar ve bilanço
Kar dağıtım bordroları
Banka hesap dökümleri
Tanık beyanları ve uzman raporları

Dava Açma Süresi ve Yetkili Mahkeme

İptal davaları için süre genellikle karar tarihinden itibaren 1 aydır.
Tazminat ve iade davaları için genel zamanaşımı süresi 5 yıldır.
Yetkili mahkeme, şirket merkezinin bulunduğu yer Asliye Ticaret Mahkemesi’dir.

Ortaklık sözleşmesine aykırı şekilde yapılan kar dağıtımları, hem şirket yapısında güvensizlik yaratır hem de ortaklar arasında ciddi uyuşmazlıklara neden olur. Bu tür uygulamalara karşı zamanında ve doğru hukuki yolla itiraz edilmesi, mağduriyetlerin önlenmesi açısından önemlidir.

Ticaret ve Şirketler Hukuku Avukatı