Şirket Borçları İçin İcra Takibi Nasıl Yapılır?

Ticari hayatta en sık karşılaşılan sorunlardan biri, şirketlerin borçlarını zamanında ödeyememesidir. Alacaklı şirketler veya gerçek kişiler, alacaklarını tahsil edebilmek için yasal yollara başvurabilir. Bu süreçte en etkili yöntemlerden biri de icra takibi başlatmaktır. Peki, şirket borçları için icra takibi nasıl yapılır, hangi belgeler gerekir ve alacaklı ne gibi yollar izlemelidir? İşte adım adım rehber:

Şirket Borçlarına Karşı Yasal Haklar

Bir şirketin borcunu ödememesi durumunda alacaklı olan kişi ya da kurum, İcra ve İflas Kanunu çerçevesinde yasal haklarını kullanabilir. Şirketler de tıpkı gerçek kişiler gibi borçlu sıfatıyla icra takibine konu olabilirler. Ancak burada dikkat edilmesi gereken bazı özel durumlar söz konusudur:

Şirket türü (anonim, limited, şahıs vs.)
Borcun ticari bir işlemden kaynaklanması
Borç ilişkisinin belgeye dayalı olup olmaması

Şirket Borcu İçin İcra Takibi Süreci

İcra takibi süreci, borcun türüne göre ilamsız veya ilamlı icra takibi şeklinde başlatılabilir.

1. İlamsız Takip (Senetsiz Takip)

Eğer elinizde mahkeme kararı veya imzalı bir senet yoksa ama borcun varlığına dair bir faturanız, sözleşmeniz veya ticari kayıtlarınız bulunuyorsa bu takip türü uygundur.

Alacaklı, borcun tahsili için borçlunun ticaret unvanı ve adresiyle birlikte icra müdürlüğüne başvurur.
Takip talebi hazırlanır ve ödeme emri düzenlenerek borçlu şirkete gönderilir.
Borçlu şirketin 7 gün içinde borca itiraz etme hakkı vardır.
İtiraz edilmezse takip kesinleşir ve haciz işlemlerine başlanabilir.

2. İlamlı Takip (Mahkeme Kararına Dayalı Takip)

Eğer borç daha önceden bir mahkeme kararı ile tespit edilmişse, doğrudan ilamlı takip başlatılır.

Mahkeme kararının kesinleşmiş olması gerekir.
İcra müdürlüğüne başvurularak kararın icrası talep edilir.
Borçlu şirkete 7 gün içinde borcu ödemesi için ihtar gönderilir.
Ödeme yapılmazsa haciz işlemlerine başlanır.

Gerekli Belgeler

Şirket borçları için icra takibi başlatırken şu belgeler gereklidir:

Alacağı gösteren belge (fatura, sözleşme, senet, vb.)
Ticaret sicil kayıtları
Şirket unvanı ve adres bilgileri
Vekâletname (avukat aracılığıyla işlem yapılacaksa)

Haciz İşlemleri Nasıl Yapılır?

İcra takibi kesinleştikten sonra borçlu şirketin mal varlığına haciz işlemi uygulanabilir. Şirketlerin:

Banka hesapları
Taşınır malları (araç, demirbaş, makine vb.)
Gayrimenkulleri
Alacakları (başka şirketlerden olan alacaklar da dahil)

haczettirilebilir.

Haciz işlemi sırasında icra memurları borçlu şirketin işyerine gidebilir ve fiili haciz yapabilir.

İtiraz ve Dava Hakkı

Borçlu şirket, ödeme emrine 7 gün içinde itiraz edebilir. İtiraz durumunda takip durur ve alacaklı, itirazın iptali için itirazın kaldırılması davası açmak zorundadır.

Eğer takip konusu borç mahkemede görülmüş bir konuysa ve karar kesinleşmişse itiraz hakkı bulunmaz, yalnızca istinaf veya temyiz gibi yollar kullanılabilir.

İflas Takibi Başlatma

Bazı durumlarda, borçlu şirketin malvarlığı borçlarını karşılamaya yetmeyecekse alacaklı, iflas davası da açabilir. Özellikle sermaye şirketleri için iflas süreci ciddi bir yaptırım anlamına gelir.

Şirket Yetkililerinin Sorumluluğu

Şirket borçlarında genel kural, şirketin tüzel kişiliği ile sorumlu olduğudur. Ancak bazı durumlarda şirket yöneticileri veya ortakları da borçtan sorumlu tutulabilir:

Limited şirketlerde kamu borçları (SGK, vergi vs.) için ortakların sorumluluğu olabilir.
Usulsüzlük varsa (kasıtlı borçlandırma, mal kaçırma vs.) yöneticilere doğrudan dava açılabilir.

Alacağın Hızlı Tahsili İçin Tavsiyeler

Borç ilişkisinin her zaman belgeli olması sağlanmalı.
Fatura ve sözleşmeler saklanmalı.
Ödeme tarihleri net belirlenmeli.
Zaman aşımı süresi geçmeden takip başlatılmalı.
Profesyonel hukuki destek alınmalı.

Sık Sorulan Sorular

Şirketin borcunu ödememesi halinde nereye başvurulur?
İlgili borcun tahsili için borçlunun yerleşim yerindeki icra müdürlüğüne başvuru yapılır.

Şirket borçları için icra takibi ne kadar sürede sonuçlanır?
Borçlu itiraz etmezse ortalama 2-4 hafta içinde haciz süreci başlayabilir. İtiraz olursa dava süreci birkaç ay sürebilir.

Şirket yetkilileri borçtan sorumlu tutulabilir mi?
Kural olarak hayır, ancak bazı kamu borçları veya kötü niyetli işlemlerde şahsi sorumluluk doğabilir.

İflas talebi ile birlikte icra takibi yapılabilir mi?
Evet. Alacaklı, şartlar uygunsa hem icra takibi başlatabilir hem de iflas isteminde bulunabilir.

Ticaret ve Şirketler Hukuku Avukatı