Ticari Çek/Senet Protestosu Nasıl Yapılır?

Ticari hayatın temel taşlarından biri olan çek ve senetler, vadeli ödemelerde güvenilirliği sağlayan kıymetli evraklardır. Ancak bazen bu belgelerin karşılığı ödenmez ve tahsil süreci zora girer. Bu durumda, alacaklının haklarını korumak amacıyla çek ya da senet protestosu devreye girer. Peki, protesto nedir, nasıl yapılır ve ne işe yarar? Bu içerikte, Kartal ve çevresindeki işletmelerin sıkça karşılaştığı bu konuda detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Protesto Nedir?

Protesto, borçlunun çek veya senet üzerindeki ödeme yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde, bu durumu resmi olarak belgeleyen noter işlemini ifade eder. Protesto, sadece kambiyo senetlerine (çek, bono, poliçe) uygulanabilir ve icra takibine geçmeden önce önemli bir delil niteliği taşır.

Protesto İşlemi Neden Yapılır?

Alacaklının haklarını zaman aşımına uğratmadan korumak
Borçlunun temerrüde düştüğünü ispatlamak
Senedin arkasındaki cirantalar dahil olmak üzere tüm borçlulara karşı yasal takip hakkı kazanmak
Alacağın tahsil sürecini hızlandırmak

Protesto Hangi Durumlarda Gereklidir?

Senet veya çek ödenmediğinde
Banka çeki karşılıksız çıktığında
Vade tarihinde ödeme yapılmadığında

Protesto işlemi, özellikle senetlerde ödeme vadesinin gelmesine rağmen ödeme yapılmaması durumunda devreye girer. Çeklerde ise genellikle doğrudan karşılıksız çek işlemi uygulanır. Ancak noter kanalıyla protesto düzenlenmesi, alacaklının elini hukuki olarak güçlendirir.

Protesto Süreci Nasıl İşler?

1. Notere Başvuru

Öncelikle çek veya senedi elinde bulunduran alacaklı, bulunduğu bölgedeki bir notere başvurur. Kartal bölgesinde yer alan noterler bu konuda sıklıkla işlem yapmaktadır.

2. Gerekli Belgeler

Protesto edilecek çek ya da senet
Kimlik
Ticari belgeler (şirket adına başvuru yapılacaksa yetki belgesi)
Protesto harcı ve noter masrafları

3. Noter Tarafından Protesto Düzenlenir

Noter, belgeleri inceleyip, senedin ödeme tarihine göre protestoyu düzenler ve resmi evraka bağlar. Protesto, borçluya tebliğ edilir.

4. Tebligat ve Takip Süreci

Protesto tebligatı alacaklıyı doğrudan icra takibi yapmaya haklı kılar. Bu sayede senet ya da çek yasal takip sürecine dahil edilebilir.

Protesto İşleminin Hukuki Sonuçları

Borçlu, artık yasal olarak temerrüde düşmüş sayılır.
Alacaklı, icra takibi başlatma veya dava açma hakkına sahip olur.
Protesto edilmiş senet, teminat senedi gibi işlem görebilir.
Alacaklının başkaca zararları da tazmin ettirilebilir.

Protesto Süresine Dikkat!

Senet protestosu için belirli süreler öngörülmüştür. Örneğin:

Bonolar ve poliçelerde, vade tarihinden itibaren iki iş günü içinde protesto işlemi yapılmalıdır.
Aksi halde cirantalar gibi diğer borçlulardan tahsil hakkı kaybedilebilir.

Bu nedenle, zaman kaybetmeden noter işlemine başlanması önemlidir.

Çek Protestosu Farklı mıdır?

Çeklerde protesto yerine genellikle karşılıksızdır işlemi uygulanır. Banka tarafından karşılıksız olduğu görülen çek üzerine, "karşılıksızdır" kaşesi basılır. Ancak noter protestosu da çekin ciro zincirine göre gerekli olabilir.

Kartal ve Anadolu Yakası’nda Protesto İşlemleri

İstanbul’un önemli ticaret merkezlerinden biri olan Kartal, sanayi bölgeleri, ofisleri ve ticari işletmeleriyle bu tür ihtilafların sık yaşandığı bir lokasyondur. Kartal’da faaliyet gösteren işletmeler, çek/senet alacakları konusunda hızlı ve yasal bir çözüm süreci için protesto işlemini ihmal etmemelidir.

Protesto İşlemi Sonrası Ne Yapılmalı?

İcra takibi başlatabilirsiniz.
İcra takibinde ödeme emri gönderebilir ve haciz talep edebilirsiniz.
Şirket ise iflas davası açmak da mümkündür.
Gerekirse tazminat davası da açılabilir.

Sık Sorulan Sorular

Protesto yapılmazsa ne olur?
Ciro zinciri içerisindeki diğer borçlulara karşı alacak hakkı kaybedilebilir. Sadece asıl borçluya yönelinmek zorunda kalınır.

Protestoyu kim yapar?
Sadece senedin lehtarı ya da ciro yoluyla devralmış olan kişi protesto hakkına sahiptir.

Protesto işlemi ne kadar sürer?
Genellikle aynı gün içinde noter tarafından düzenlenebilir.

Protesto edilen senet dava için yeterli midir?
Evet, protesto edilmiş senet dava ya da icra takibi için güçlü bir delil niteliğindedir.

Ticari ilişkilerde güven kadar teminat da önemlidir. Çek ve senetlerin zamanında tahsil edilememesi durumunda başvurulacak en etkili yöntemlerden biri protesto işlemidir. Kartal gibi yoğun ticari ilişkilerin yaşandığı bölgelerde, bu süreci doğru yönetmek büyük önem taşır. Zamanında yapılan protesto, alacağın tahsil edilmesinde önemli bir avantaj sağlar.

Ticaret ve Şirketler Hukuku Avukatı