Şirket Borçlarından Şahıs Sorumlu mu?

Ticari faaliyet gösteren kişi ve kurumlar için en önemli konulardan biri de borçlardan doğan sorumluluğun kimde olduğudur. Özellikle şirket ortakları ve yöneticileri açısından “şirketin borçlarından dolayı şahsi malvarlıklarıyla sorumlu tutulur muyum?” sorusu oldukça sık gündeme gelir. Bu sorunun cevabı, şirketin türüne ve borcun niteliğine göre değişiklik göstermektedir.

Şirket Türüne Göre Borç Sorumluluğu

Şirket borçlarında şahsi sorumluluğun olup olmadığını anlamanın ilk adımı, şirketin türünü belirlemektir. Türk hukukunda şirketler temelde iki gruba ayrılır:

Şahıs Şirketleri (Adi şirket, kollektif şirket, komandit şirket)
Sermaye Şirketleri (Limited şirket, anonim şirket)

Şahıs Şirketlerinde Borç Sorumluluğu

Şahıs şirketlerinde ortaklar şirketin borçlarından şahsi malvarlıkları ile sınırsız ve müteselsil (zincirleme) olarak sorumludur.

Örnek:

Bir kollektif şirkette, şirketin banka borcu ödenmediğinde alacaklı doğrudan ortakların şahsi malvarlıklarına haciz koydurabilir. Bu şirket türünde ortaklık, ticari faaliyet kadar kişisel risk de barındırır.

Limited Şirketlerde Borç Sorumluluğu

Limited şirketler sermaye şirketi olup, genel kural olarak şirket borçlarından sadece şirket tüzel kişiliği sorumludur. Ancak istisnalar vardır:

Vergi Borçları ve SGK Prim Borçları: 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca, limited şirket ortakları sermaye oranları ile sınırlı olmak üzere şahsi malvarlıklarıyla da sorumlu tutulabilir.
Şirket Müdürleri: Vergi borçlarının ödenmemesi hâlinde şirket müdürü doğrudan tüm malvarlığı ile sorumlu hale gelebilir.

Dikkat: Ticari banka borçları, çek-senet borçları gibi özel hukuk borçlarında alacaklı doğrudan ortağın şahsi malvarlığına başvuramaz. Ancak ortak, kefil olmuşsa veya şahsi taahhüt altına girmişse durum değişir.

Anonim Şirketlerde Borç Sorumluluğu

Anonim şirketlerde pay sahipleri, şirket borçlarından sadece taahhüt ettikleri sermaye miktarıyla sorumludur. Yani şahsi malvarlıklarına başvurulamaz. Ancak yönetim kurulu üyeleri bazı durumlarda sorumlu olabilir:

Vergi Borçları: Yönetim kurulu üyeleri, vergi borçlarının zamanında ödenmemesinden şahsen sorumlu tutulabilir.
Şirketi zarara uğratma veya görevi kötüye kullanma gibi durumlarda hem cezai hem tazminat sorumluluğu gündeme gelebilir.

Şirket Borcuna Kefil Olunması Durumu

Ortak, şirket adına banka kredisi kullanıldığında veya çek düzenlendiğinde şahsi kefalet verirse, borç ödenmediğinde kefil olarak doğrudan sorumlu tutulur. Bu durumda şirketin tüzel kişiliğinden bağımsız olarak şahsi malvarlığına haciz konulabilir.

Şirket Borcunun Ödenmemesi Halinde Haciz Uygulaması

Şirket borcunun ödenmemesi durumunda aşağıdaki yollar izlenebilir:

Ticaret şirketinin malvarlığına haciz uygulanır.
Limited şirketse, vergi ve SGK gibi kamu borçları için ortakların malvarlığına da haciz konulabilir.
Ortak kefilse, özel alacaklar için de şahsi malvarlığına başvurulabilir.
Yönetici sorumluluğu varsa (örneğin şirket müdürü), kamu alacakları için kişisel haciz mümkündür.

İstanbul Kartal Bölgesinde Şirket Borçları ve Hukuki Sorumluluk

İstanbul Anadolu Yakası’nda ticaretin kalbi olan Kartal ilçesinde birçok limited ve anonim şirket faaliyet göstermektedir. Kartal Adliyesi, şirketler arasında doğan borç-alacak ilişkilerine dair birçok davaya ev sahipliği yapmaktadır.

Kartal’daki şirket sahipleri ve yöneticileri, borçlardan doğan şahsi sorumluluk risklerini anlamak ve önlem almak için ticaret hukuku alanında deneyimli avukatlardan danışmanlık almalıdır.

Sık Sorulan Sorular

Limited şirket borcundan ortak sorumlu olur mu?
Evet. Vergi ve SGK gibi kamu borçlarında sermaye payı oranında şahsi sorumluluk söz konusudur.

Anonim şirketin borcunu ödememesi halinde ortak ne olur?
Anonim şirket ortakları sadece taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlı sorumludur. Şahsi malvarlıklarına başvurulamaz.

Ortak kefil olmamışsa yine de şahsi sorumlu olur mu?
Hayır. Eğer özel bir taahhüt yoksa, sermaye şirketlerinde ortak şahsi sorumluluk taşımaz.

Şirketin vergi borcunu müdür ödememişse ne olur?
Müdür, ödenmeyen vergi borçlarından dolayı 6183 sayılı yasa uyarınca şahsi malvarlığı ile sorumlu tutulabilir.

Şirket borcundan dolayı ev haczi olur mu?
Eğer şahsi sorumluluk (kefalet, vergi borcu gibi) varsa ve konut haczi yasak kapsamına girmiyorsa, borçlunun evi haczedilebilir.

Ticaret ve Şirketler Hukuku Avukatı