Şirketlerin Sosyal Medya Hesaplarının Hukuki Statüsü

Günümüzde sosyal medya platformları, şirketler için yalnızca reklam ve tanıtım aracı değil, aynı zamanda marka değerinin ve ticari itibarin önemli bir parçası haline gelmiştir. Instagram, Twitter (X), LinkedIn, Facebook ve YouTube gibi platformlarda açılan hesaplar, şirketlerin dijital dünyadaki vitrini olarak görülmektedir. Ancak bu hesapların hukuki statüsü ve doğurduğu haklar, özellikle ortaklık yapısı, marka hakları, işten ayrılan çalışanlar ya da ajanslarla yapılan sözleşmeler açısından tartışmalı bir konudur.

Şirketlerin sosyal medya hesaplarının hukuki statüsünün belirlenmesi, sadece ticari rekabet açısından değil, aynı zamanda tüketicilerin korunması, ticari sırların güvenliği ve fikri mülkiyet haklarının korunması açısından da önemlidir. Özellikle son yıllarda yaşanan davalar, sosyal medya hesaplarının işletmenin malvarlığı unsuru olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği tartışmasını gündeme getirmiştir.

Sosyal Medya Hesaplarının Hukuki Niteliği

Sosyal medya hesapları, klasik anlamda maddi bir varlığa sahip olmasa da şirketin dijital malvarlığı olarak kabul edilmektedir. Türk hukuku çerçevesinde malvarlığı kavramı, sadece fiziksel malları değil aynı zamanda fikri hakları, dijital varlıkları ve ekonomik değer taşıyan tüm unsurları kapsar.

Bir şirketin sosyal medya hesabı:

Marka bilinirliği,
Takipçi sayısı,
Reklam gelirleri,
Tüketiciye erişim kanalları,
gibi unsurlar nedeniyle ekonomik değer taşır. Dolayısıyla sosyal medya hesapları, mahkemeler tarafından da giderek daha fazla “şirketin malvarlığına dahil dijital değer” olarak görülmeye başlanmıştır.

Şirket Ortaklıklarında Sosyal Medya Hesaplarının Durumu

Bir şirketin sosyal medya hesabının kime ait olduğu sorusu, özellikle ortaklık anlaşmazlıklarında ortaya çıkmaktadır. Eğer hesap şirket adına açılmış ve şirket faaliyetleri için kullanılıyorsa, bu hesap şirketin ortak malvarlığı sayılır.

Ancak şu ihtilaflar yaşanabilmektedir:

Hesap, şirketin kuruluşundan önce ortaklardan biri tarafından açılmış olabilir.
Hesap, şirket adına açılmış olsa da yönetimi belirli bir ortağa veya çalışanına bırakılmış olabilir.
Ortaklık sona erdiğinde veya tasfiye sürecine girildiğinde hesabın yönetimi tartışmalı hale gelebilir.

Türk Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde, sosyal medya hesapları ortaklık amacı doğrultusunda kullanılan bir değer olduğunda şirkete ait kabul edilir. Ortaklardan birinin kişisel mülkiyeti iddiası, hesabın ticari kullanımına göre reddedilebilir.

Çalışanlar ve Ajanslar Açısından Sosyal Medya Hesaplarının Hukuki Statüsü

Pek çok şirket, sosyal medya hesaplarının yönetimini ya kendi çalışanlarına ya da profesyonel ajanslara bırakmaktadır. Bu noktada hukuki sorunlar genellikle şu şekilde ortaya çıkar:

Çalışan İlişkisi: Bir çalışan, şirket hesabını yönetirken hesabı kendi adına açarsa, işten ayrıldığında hesabın kime ait olduğu tartışmalı hale gelebilir. İş hukuku ve sadakat borcu kapsamında, çalışanın hesabı şirket adına yönetmek zorunda olduğu kabul edilir. Hesap üzerinde kişisel hak iddia etmesi hukuken geçerli sayılmaz.
Ajans İlişkisi: Şirketler sosyal medya yönetimini bir dijital ajansa devredebilir. Bu durumda ajans, hesabın sahibi değil, yalnızca hizmet sağlayıcısıdır. Ajansın hesap üzerinde tasarruf yetkisi bulunmaz. Sözleşmelerde hesapların şirket adına açılması ve yönetilmesi gerektiği açıkça belirtilmelidir.

Marka ve Fikri Haklar Açısından Sosyal Medya Hesapları

Bir şirketin sosyal medya hesapları, çoğu zaman markasının ticari değerini doğrudan etkiler. Örneğin, bir markanın resmi Instagram hesabı, tüketiciler için güven kaynağıdır. Dolayısıyla bu hesaplar marka hakkının uzantısı olarak değerlendirilir.

Eğer bir kişi, şirketin markasıyla uyumlu bir kullanıcı adı alarak hesap açarsa, bu durum haksız rekabet veya marka hakkına tecavüz sayılabilir. Bu tür uyuşmazlıklarda Türk Patent ve Marka Kurumu kararları, ayrıca Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemeleri devreye girmektedir.

Mahkeme Kararlarında Sosyal Medya Hesapları

Türk hukukunda sosyal medya hesaplarının hukuki statüsü yeni yeni davalara konu olmaktadır. Mahkemeler, genel olarak şu kriterleri dikkate almaktadır:

Hesap, şirketin ticari faaliyetleri için mi açılmıştır?
Hesap, şirketin ticari markasını mı kullanmaktadır?
Hesap üzerinden gelir elde ediliyor mu?
Hesabın takipçileri, şirket faaliyetlerine yönelik mi kazanılmıştır?

Bu kriterlere göre mahkemeler, sosyal medya hesaplarını giderek daha fazla şirket malvarlığının bir parçası olarak kabul etmektedir.

Sosyal Medya Hesaplarının Devri ve Miras Hukuku

Sosyal medya hesapları, maddi bir varlık olmamakla birlikte, devredilebilir dijital hak niteliği taşır. Şirket birleşmelerinde, devir işlemlerinde ve marka satışlarında sosyal medya hesaplarının da devri söz konusu olabilir.

Ayrıca miras hukuku açısından da sosyal medya hesapları, dijital miras kapsamında değerlendirilir. Bir şirket sahibinin vefatı halinde, sosyal medya hesaplarının mirasçılara devri mümkündür.

Sosyal Medya Hesaplarının Hukuka Aykırı Kullanımı

Şirket hesaplarının hukuka aykırı kullanımı durumunda hem cezai hem de hukuki yaptırımlar doğabilir. Örneğin:

Hesabın ele geçirilmesi (hacklenmesi) durumunda bilişim suçları kapsamında dava açılabilir.
Hesap üzerinden haksız rekabet yaratan paylaşımlar yapılırsa, TTK çerçevesinde dava açılabilir.
Tüketicileri yanıltıcı veya aldatıcı paylaşımlar yapılırsa, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun devreye girer.

Uluslararası Perspektifte Sosyal Medya Hesapları

Avrupa Birliği ve Amerika’da sosyal medya hesapları, giderek daha fazla ticari dijital varlık olarak kabul edilmektedir. ABD’de bazı mahkemeler, sosyal medya hesaplarını “şirketin müşteri portföyü” ile eşdeğer görmüştür. AB ülkelerinde ise GDPR kapsamında hesap yönetimi kişisel verilerin korunmasıyla bağlantılıdır.

Sık Sorulan Sorular

Şirket sosyal medya hesabı kime aittir?
Eğer hesap şirket faaliyetleri için açılmışsa, şirketin malvarlığına aittir.

Bir çalışan hesabı yönetiyorsa hesap onun olabilir mi?
Hayır, hesap şirketin dijital varlığıdır. Çalışan sadece yönetici pozisyonundadır.

Ajans hesabı devralabilir mi?
Ajans yalnızca yönetim yapar, hesap şirketindir.

Marka adıyla açılmış sahte hesaplara karşı ne yapılabilir?
Marka hakkına tecavüz nedeniyle dava açılabilir ve hesap kapatılabilir.

Şirket birleşmelerinde sosyal medya hesapları devredilebilir mi?
Evet, sosyal medya hesapları da dijital malvarlığı kapsamında devredilebilir.

Şirketlerin sosyal medya hesaplarının hukuki statüsü, günümüz dijital dünyasında giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Özellikle İstanbul, Kartal ve Anadolu Yakası gibi ticaretin yoğun olduğu bölgelerde faaliyet gösteren şirketler açısından sosyal medya, markanın vitrini haline gelmiştir. Bu nedenle sosyal medya hesaplarının hukuki açıdan korunması, markanın güvenilirliği ve tüketicilerle kurulan bağ açısından kritik bir unsur olmaktadır.

Dijital çağda rekabetin hızla arttığı düşünüldüğünde, şirketlerin sosyal medya hesaplarını sadece bir iletişim aracı değil, aynı zamanda bir dijital varlık ve marka değeri olarak görmesi ve hukuki koruma altına alması şarttır.

Kartal Şirket Avukatı