Sosyal medyadan hakaret davası nasıl açılır?

Günümüzde sosyal medya, bireylerin düşüncelerini rahatça ifade ettiği ve toplumla etkileşim kurduğu dijital alanların başında gelmektedir. Ancak bu özgürlük kimi zaman kötüye kullanılmakta ve bireylerin onur, şeref ve saygınlıklarını zedeleyen hakaret içerikli paylaşımlarla karşılaşılmaktadır. Özellikle İstanbul gibi büyükşehirlerde ve Kartal gibi adliyelere yakın bölgelerde yaşayan bireyler, bu tür hakaretlere karşı yasal haklarını merak etmektedir. Peki, sosyal medyadan hakaret davası nasıl açılır ve süreç nasıl işler? Bu rehber yazıda tüm detaylara yer verilecektir.

Sosyal medyada hakaret suçu nedir?

Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesi uyarınca, bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığını rencide edici fiil veya sözlerle yapılan saldırılar hakaret suçu kapsamında değerlendirilir. Bu suç:

Yazılı (yorum, mesaj, gönderi)
Görsel (resim, karikatür, paylaşım)
Sesli (video, canlı yayın)

şekillerde işlenebilir. Sosyal medya üzerinden yapılan hakaretlerde ise fail genellikle Twitter (X), Instagram, Facebook, TikTok, YouTube, WhatsApp gibi platformlar aracılığıyla suç işlemektedir.

Sosyal medyadan yapılan hakaret suç sayılır mı?

Evet. Sosyal medyada yapılan hakaretler, aleni ortamda işlendiği için suçun nitelikli hali oluşur. Yani ceza miktarı artabilir. Özellikle çok sayıda kişi tarafından görülebilecek şekilde yapılan hakaretlerde mahkemeler daha ağır cezalar verebilmektedir.

Sosyal medyadan hakaret davası nasıl açılır?

Bu tür bir dava süreci iki temel yolla başlatılabilir:

Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusu
Asliye Ceza Mahkemesi’nde doğrudan ceza davası (şikâyet sonrası)

Aşağıda adım adım dava süreci anlatılmıştır:

1. Delil Toplama Aşaması

Sosyal medyadan gelen hakaret içerikli mesajlar, yorumlar, gönderiler ekran görüntüsü ile belgelenmelidir. Ancak yalnızca ekran görüntüsü mahkemede yeterli olmayabilir. Bu yüzden:

Ekran görüntüsünün noter onaylı hali,
Ekran kaydı (video formatında),
Adli bilişim uzmanı raporu,
E-devlet üzerinden alınan sosyal medya delil tespiti (UYAP kanalıyla),
Tanık beyanları (varsa)

gibi destekleyici delillerle sürecin kuvvetlendirilmesi gerekir.

2. Suç Duyurusunda Bulunma

Kartal bölgesinde oturanlar için başvuru yeri Kartal Anadolu Adliyesi Cumhuriyet Başsavcılığı’dır. Suç duyurusu şu şekilde yapılır:

Dilekçe hazırlanır (hakareti açıklayan, tarih-saat belirtilmiş)
Deliller eklenir
Kimlik fotokopisi ile birlikte savcılığa teslim edilir
UYAP Vatandaş Sistemi üzerinden online olarak da yapılabilir

3. Soruşturma Süreci

Savcılık, dosyada yer alan bilgileri ve delilleri değerlendirir. Şüphelinin tespiti yapılır. Eğer paylaşımlar anonim hesaptan yapılmışsa savcılık, sosyal medya şirketlerinden IP ve kullanıcı bilgilerini talep eder.
Kimi durumlarda:

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK)
Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı
gibi resmi kurumlardan teknik destek alınır.

4. Dava Açılması

Savcılık yeterli delil gördüğünde Asliye Ceza Mahkemesi nezdinde kamu davası açar. Bu davada şikâyetçi, katılan sıfatı ile yer alır. Duruşmalarda deliller ve tanıklar dinlenir. Mahkeme, hakaretin sabit görülmesi halinde cezaya hükmeder.

Sosyal medyadan hakaretin cezası nedir?

Türk Ceza Kanunu’na göre hakaret suçunun cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Ancak suçun:

Aleni bir ortamda işlenmesi
Kamu görevlisine karşı yapılması
İnternet aracılığıyla yayılması

gibi nitelikli halleri varsa ceza artırılır. Mahkemeler çoğu zaman hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) veya erteleme kararı verebilir. Ancak mağdurun şikâyetinden vazgeçmemesi önemlidir.

Kartal bölgesinde sosyal medya hakaret davası nasıl takip edilir?

İstanbul Anadolu Yakası’nda yer alan Kartal, büyük sosyal medya kullanıcı yoğunluğuna sahip bölgelerden biridir. Bu nedenle Kartal Anadolu Adliyesi’nde sosyal medya kaynaklı hakaret davaları oldukça yaygındır.

Soruşturma süreci genellikle adli bilişim raporlarıyla desteklenir
Kimlik tespiti için internet servis sağlayıcılarına yazı gönderilir
Davalarda bilirkişi görüşü alınabilir
Delil sunumu eksiksiz yapılmalı, özellikle ekran görüntüleri zaman damgalı olmalıdır

İstanbul Anadolu Yakası’nda sosyal medya davalarında dikkat edilmesi gerekenler

Hakaret içeren paylaşımın tam olarak ne zaman ve nerede yapıldığı tespit edilmelidir
Şüpheli hesabın sahte olması halinde IP adresi tespiti hayati önem taşır
Mahkemeye duygusal değil, hukuki bir üslup ile başvurulmalıdır
Zaman aşımı süresi dolmadan şikâyette bulunulmalıdır

Zamanaşımı süresi ne kadardır?

Hakaret suçlarında şikâyet süresi 6 aydır. Yani mağdur, suçun işlendiğini öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içinde şikâyet hakkını kullanmalıdır. Aksi takdirde dava açma hakkı düşer.

Sık Sorulan Sorular

Sosyal medyada hakaret eden kişi tespit edilebilir mi?
Evet. Savcılık IP adresi ve kullanıcı bilgilerini sosyal medya platformlarından talep ederek kimliği tespit edebilir.

Sosyal medya hakaret davası ne kadar sürer?
Delil durumu ve yoğunluğa göre değişse de ortalama 6 ay ila 1 yıl arasında sonuçlanabilir.

Sahte hesaplardan gelen hakaret mesajları için dava açılabilir mi?
Evet. Ancak sahte hesabın arkasındaki kişi tespit edilebilirse dava başarıyla sonuçlanabilir. BTK ve sosyal medya platformlarından destek alınır.

Sosyal medya hakaretinde tazminat davası açılabilir mi?
Evet. Ceza davasına ek olarak manevi tazminat davası da açılabilir. Hakaretin ağırlığına göre miktar değişebilir.

WhatsApp mesajı hakaret sayılır mı?
Eğer mesaj, başkaları tarafından da görülebilecek şekilde iletilmişse hakaretin aleni hali oluşabilir ve cezai yaptırımı doğar.

Ceza Davası Avukatı