Telif Hakkı İhlaline Karşı Nasıl Dava Açılır?

📚 Telif Hakkı İhlaline Karşı Nasıl Dava Açılır?

Dijitalleşen dünyada eser sahiplerinin haklarını koruması her zamankinden daha önemli hale gelmiştir. Bir eserin izinsiz kullanılması, çoğaltılması ya da paylaşılması telif hakkı ihlali anlamına gelir ve bu durum hukuk sistemimizde hem cezai hem de hukuki yaptırımlara tabidir.

Bu yazımızda, telif hakkı ihlali nedir, hangi durumlar ihlal sayılır ve telif hakkı ihlaline karşı dava nasıl açılır adım adım ele alacağız.

📌 Telif Hakkı Nedir?

Telif hakkı, bir kişinin meydana getirdiği özgün fikrî ürün üzerindeki maddi ve manevi haklarını ifade eder. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) uyarınca bu haklar koruma altına alınmıştır.

Telif hakkı kapsamına giren başlıca eser türleri:

Yazılı eserler (kitap, makale, şiir vb.)
Müzik eserleri
Film ve video içerikleri
Resim, fotoğraf, grafik gibi görsel eserler
Yazılım ve bilgisayar programları
Mimari projeler

🚫 Telif Hakkı İhlali Nedir?

Telif hakkı sahibinin izni olmadan eserin:

Yayınlanması
Çoğaltılması
Dağıtılması
İnternette paylaşılması
Adının değiştirilerek kullanılması
Başka bir eser içinde yer verilmesi

bu eylemlerin tamamı ihlaldir.

Örneğin bir fotoğrafın sahibinden izin alınmadan bir web sitesinde kullanılması veya bir müziğin YouTube’da izinsiz yayınlanması, telif hakkı ihlalidir.

⚖️ Telif Hakkı İhlaline Karşı Hangi Davalar Açılabilir?

Telif hakkı ihlali durumunda eser sahibi hem ceza davası hem de hukuk davası açabilir.

1. Hukuk Davaları

Tecavüzün durdurulması davası
Tazminat davası (maddi ve manevi zararlar için)
Eserin toplatılması veya yok edilmesi davası
Telif hakkının tanınması davası

Bu davalar, Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde açılır.

2. Ceza Davaları

Telif hakkı ihlali aynı zamanda suçtur. Şikâyet üzerine şu suçlamalar yöneltilebilir:

Eser sahibinin haklarına tecavüz
İzinsiz çoğaltma, yayma veya temsil
Bandrolsüz kopya üretimi

Bu suçlar için 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve para cezası öngörülmüştür. Ceza yargılamaları Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi tarafından yürütülür.

🧾 Telif Hakkı Davasında Gerekli Belgeler

Telif hakkına konu eserin size ait olduğunu gösteren belgeler (noter tasdikli eser örneği, kayıt tarihi, yayınevi anlaşması vb.)
İhlalin ne şekilde yapıldığını gösteren kanıtlar (ekran görüntüleri, linkler, kullanım örnekleri)
Eserin izinsiz kullanıldığına dair tarihli kanıtlar
Noter tespiti veya bilirkişi raporu (gerekirse)

📍 Dava Nerede Açılır?

İhlal eden kişi veya kurumun yerleşim yeri mahkemesi
Zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi
Genellikle İstanbul, Ankara, İzmir Fikri ve Sınai Haklar Mahkemeleri yetkilidir.
İstanbul Kartal bölgesinde yaşıyorsanız, dava İstanbul Anadolu Adliyesi'nde açılabilir.

⏳ Dava Açma Süresi ve Zamanaşımı

Telif hakkı ihlali nedeniyle:

Hukuki dava açma süresi, ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren 3 yıl,
Ceza davası için ise suçun işlendiği tarihten itibaren 8 yıl içinde şikâyet edilmesi gerekir.

Ancak ne kadar erken başvuru yapılırsa, maddi ve manevi hakların korunması o kadar etkili olur.

💡 İpucu: Eserinizi Nasıl Koruyabilirsiniz?

Noter tasdiki yaptırarak eserinizi kayıt altına alın.
Eserlerinizi dijital platformlarda zaman damgası ile koruma altına alın.
Telif hakkı simgesi (©) ile yayın yapın.
Eserlerinizi yayınlarken açıkça telif hakkı uyarısı ekleyin.
Gerekirse profesyonel hukuki destek alın.

🧑‍⚖️ Telif Hakkı İhlalinde Avukat Desteği Neden Önemli?

Telif davaları teknik bilgi ve titizlik gerektirir. Bu nedenle fikri mülkiyet hukuku alanında uzman bir avukattan destek almak, davanın başarılı şekilde ilerlemesini sağlar.
İstanbul Kartal’da faaliyet gösteren hukuk büromuz, telif hakkı ihlallerine karşı dava açma ve hak takibi konusunda müvekkillerine profesyonel destek sunmaktadır.

Telif hakkı, eser sahiplerinin emeğini ve yaratıcılığını koruyan bir haktır. Bu hak ihlal edildiğinde zaman kaybetmeden harekete geçmek gerekir. Gerek maddi zararların telafisi, gerekse hukuki tanınırlığın sağlanması için telif hakkı ihlallerine karşı yasal yollara başvurmak en doğru adımdır.

Fikri ve Sınai Haklar Avukatı