Kartal Avukat
Boşanma davalarının en hassas ve karmaşık boyutlarından biri, çocuğun velayetinin hangi ebeveyne verileceğidir. Velayet kararları, yalnızca ebeveynlerin taleplerine göre değil, aynı zamanda çocuğun üstün yararı esas alınarak verilir. Bu süreçte çocuğun istekleri, mahkemeler tarafından dikkatle değerlendirilmekte; ancak tek başına belirleyici unsur olmamaktadır.
Özellikle Kartal ve İstanbul Anadolu Yakası’nda görülen velayet davalarında, mahkemeler, çocuğun psikolojik gelişimini, ebeveynlerin yaşam koşullarını ve çocuğun mevcut düzenini dikkate alarak karar vermektedir.
Türk Medeni Kanunu'na göre, belirli bir yaşa ve olgunluğa ulaşan çocukların görüşleri, velayet kararlarında dikkate alınabilir. Bu kapsamda:
12 yaşını doldurmuş çocuklar genellikle mahkemede dinlenir.
Daha küçük yaştaki çocukların istekleri ise uzman psikolog raporlarıyla dolaylı olarak değerlendirilir.
Mahkemeler, çocuğun bir ebeveyni seçme arzusunu önemser, ancak bu istek çocuğun üstün yararına aykırıysa dikkate alınmayabilir.
Çocuğun isteği kadar, onun gelişimi ve refahı da önemlidir. Aile mahkemeleri şu ölçütlere göre karar verir:
Ebeveynin maddi ve manevi yeterliliği
Çocuğun sosyal çevresi ve okul durumu
Kardeşlerle bir arada yaşama imkânı
Ebeveynin çocuğa gösterdiği ilgi ve bakım
Çocuğun yaşam standardını koruma gerekliliği
Çocuğun istemediği bir ebeveyne zorla verilmemesi
Özellikle İstanbul Anadolu Adliyesi gibi büyük yargı alanlarında, bu kriterler doğrultusunda uzman pedagog ve sosyal hizmet görevlilerinden alınan raporlar doğrultusunda karar verilir.
Çocuğun psikolojik ve sosyal gelişimiyle ilgili bilgiler, mahkemeye sosyal inceleme raporları aracılığıyla sunulur. Bu raporlar:
Ebeveynlerin çocukla ilişkisini gözlemler.
Çocuğun yaşadığı ortam incelenir.
Çocuğun ebeveyn tercihi, baskı altında olup olmadığı gibi unsurlar değerlendirilir.
Bu raporlar, özellikle çocuğun yaşının küçük olduğu ve doğrudan beyan alınamadığı durumlarda kritik önem taşır.
Kartal, Pendik, Maltepe ve çevre ilçelerde açılan velayet davaları, İstanbul Anadolu Adliyesi Aile Mahkemeleri tarafından yürütülür. Bu bölgede yaşayan ebeveynler için şu detaylar önemlidir:
Dava, çocuğun ikamet ettiği yere en yakın aile mahkemesinde açılır.
Velayet talebinde bulunan ebeveynin koşulları detaylı şekilde araştırılır.
Çocuğun isteklerinin doğru biçimde mahkemeye sunulması için hukuki destek alınması süreci hızlandırabilir.
Çocuğun velayetle ilgili görüşünün mahkemeye etkili biçimde yansıtılması için:
Gerekirse psikolojik danışman veya pedagog desteği alınmalıdır.
Yazılı beyan veya uzman görüşü ile mahkemeye sunulabilir.
Çocuk, mahkeme tarafından uygun görülürse duruşma salonunda dinlenebilir.
Ancak unutmamak gerekir ki, bu beyanlar hiçbir zaman tek başına velayet kararını belirlemez.
Velayet davalarında çocuğun isteği, sadece bir tercih değil aynı zamanda psikolojik bir yansımadır. Bu nedenle mahkemeler, çocukların görüşlerini dikkate alırken duygusal bağları, gelişimsel ihtiyaçları ve ebeveyn yeterliliklerini de göz önüne alır. Kartal ve İstanbul Anadolu Yakası’nda görülen davalarda bu çok yönlü değerlendirme, hakimin kararında belirleyici rol oynar.
Velayet davası sürecinde çocuğun talep ve ihtiyaçlarının doğru şekilde temsil edilmesi, hem çocuk için sağlıklı bir gelecek hem de ebeveynler için adil bir yargılama süreci adına kritik önemdedir.