Bilişim Suçları Nelerdir? TCK Kapsamında Siber Suçlar ve Cezaları

Teknolojinin hayatımızın merkezine yerleşmesiyle birlikte suç kavramı da şekil değiştirmiş; fiziksel dünyadan dijital dünyaya, yani "siber uzaya" taşınmıştır. Bilişim suçları, en genel tanımıyla; bilgisayar, tablet, cep telefonu gibi teknolojik araçlar veya internet kullanılarak işlenen, verilerin güvenliğini, gizliliğini veya bütünlüğünü hedef alan yasa dışı eylemlerdir.

İstanbul gibi metropollerde, özellikle Kartal, Maltepe ve Pendik gibi nüfus yoğunluğunun ve ticari hacmin yüksek olduğu bölgelerde, bilişim suçları (siber suçlar) adli vakaların önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Bir sosyal medya hesabının çalınmasından, banka hesaplarının boşaltılmasına; şirket verilerinin şifrelenip fidye istenmesinden, internet üzerinden yapılan hakaretlere kadar geniş bir yelpaze bu kapsamdadır.

Türk Hukuk Sistemi, bu suçları 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK) içerisinde "Bilişim Alanında Suçlar" başlığı altında özel olarak düzenlemiştir. Ancak sadece bu başlık altındakiler değil, internet yoluyla işlenen dolandırıcılık veya tehdit gibi suçlar da bilişim hukuku pratiğinin konusudur.

Türk Ceza Kanunu’nda Düzenlenen Temel Bilişim Suçları

Bilişim suçları, TCK’nın 243. ile 246. maddeleri arasında temel hatlarıyla çizilmiştir. Ancak eylemin niteliğine göre ceza oranları ve suçun vasfı değişmektedir.

1. Bilişim Sistemine Girme Suçu (TCK m. 243)

Halk arasında "Hacking" olarak bilinen bu suç, bir bilişim sisteminin (Facebook hesabı, e-mail adresi, şirket sunucusu vb.) bütününe veya bir kısmına hukuka aykırı olarak girmeyi veya orada kalmaya devam etmeyi kapsar.

Örnek: Arkadaşınızın şifresini tahmin ederek Instagram hesabına girmek veya bir web sitesinin admin paneline izinsiz erişmek.
Cezası: Bu suçun temel cezası 1 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Eğer sistem ücret karşılığı yararlanılan bir sistemse ceza artar.

2. Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme (TCK m. 244)

En ağır bilişim suçlarından biridir. Bir sisteme sadece girmekle kalmayıp, işleyişi engellemek (DDoS saldırıları), verileri silmek veya değiştirmek bu maddeye girer.

Örnek: Bir şirketin muhasebe kayıtlarını silmek, bir haber sitesinin anasayfasını değiştirmek veya "Ransomware" (Fidye virüsü) ile verileri şifreleyip erişilmez hale getirmek.
Cezası: Bu suçun cezası 1 yıldan 5 yıla kadar hapistir. Bir banka veya kamu kurumuna karşı işlenirse ceza yarı oranında artırılır.

3. Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması (TCK m. 245)

Bilişim suçlarının en yaygın ve en ağır cezayı gerektiren türüdür. Başkasına ait bir banka veya kredi kartını (fiziksel olarak çalınmış olması gerekmez, kart bilgileri yeterlidir) rıza dışı kullanarak kendisine veya başkasına yarar sağlama eylemidir.

Örnek: İnternetten alışveriş yaparken başkasının kredi kartı bilgilerini kullanmak veya ATM’den başkasının kartıyla para çekmek.
Cezası: 3 yıldan 6 yıla kadar hapis ve adli para cezasıdır. Bu suçta "etkin pişmanlık" (zararın giderilmesi) hükümleri uygulanabilir.

Bilişim Yoluyla İşlenen Diğer Suçlar

Bazı suçlar doğrudan "bilişim suçu" olarak tanımlanmasa da, internet vasıtasıyla işlendiğinde "bilişim suretiyle" işlenmiş sayılır ve genellikle cezası ağırlaştırılır.

Nitelikli Dolandırıcılık (TCK m. 158/1-f): Bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık. Örneğin; sahte alışveriş sitesi kurarak para toplamak veya "oltalama" (phishing) yöntemiyle insanları kandırmak. Cezası 3 yıldan 10 yıla kadar hapistir.
Haberleşmenin Gizliliğini İhlal: WhatsApp yazışmalarını, e-postaları izinsiz okumak veya ifşa etmek.
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal: Kişilerin özel fotoğraflarını veya videolarını internette yaymak.
Siber Zorbalık / Hakaret: Sosyal medya üzerinden kişilerin onur, şeref ve saygınlığına saldırmak.

Bilişim Suçlarında Delil Tespiti ve Süreç

Bilişim suçlarında en kritik nokta dijital delillerin kaybolmadan tespit edilmesidir. Dijital veriler (IP adresleri, log kayıtları, trafik verileri) çok hızlı silinebilir veya değiştirilebilir. Bu nedenle mağduriyet yaşandığında "ekran görüntüsü almak" çoğu zaman yeterli değildir.

Kartal ve çevresindeki vakalarda izlenmesi gereken hukuki yol haritası şöyledir:

Tespit: URL adresleri, ekran görüntüleri ve varsa mesaj içerikleri noter kanalıyla veya e-tespit hizmetleriyle kayıt altına alınmalıdır.
Şikayet: İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı (veya en yakın savcılık) Müracaat Savcılığına dilekçe ile başvurulmalıdır.
IP Tespiti: Savcılık, ilgili sosyal medya platformundan (Instagram, Facebook, X vb.) veya internet servis sağlayıcısından IP log kayıtlarını talep eder.
Soruşturma: Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri teknik inceleme yaparak faile ulaşmaya çalışır.

Örnek Vaka: Şirket E-Postasına Erişim ve Dolandırıcılık

Olay: Kartal'da faaliyet gösteren bir ihracat firmasının muhasebe müdürünün e-posta şifresi, basit bir "fatura.pdf" görünümlü virüs ile ele geçirilmiştir (TCK 243).

Suçun Gelişimi: Saldırganlar (Hacker), e-posta yazışmalarını bir süre takip etmiş, şirketin yurt dışındaki müşterisine sanki muhasebe müdürüymüş gibi e-posta atarak "Banka hesaplarımız değişti, ödemeyi şu yeni hesaba yapın" demiştir. Müşteri, 50.000 USD tutarındaki ödemeyi hackerların hesabına göndermiştir (TCK 158/1-f - Nitelikli Dolandırıcılık ve TCK 244 - Veri İzleme).

Hukuki Müdahale: Tarafımızca derhal savcılığa suç duyurusunda bulunulmuş, eş zamanlı olarak banka nezdinde girişimlerde bulunularak "Fraud" (Şüpheli işlem) bildirimi yapılmıştır. Uluslararası adli yardımlaşma ve IP takibi sonucunda, paranın aktarıldığı hesabın bir "para kuryesi"ne ait olduğu tespit edilmiş ve hukuki süreç başlatılarak zararın bir kısmı kurtarılmıştır.

Sıkça Sorulan Sorular

Sosyal medya hesabım çalındı, ne yapmalıyım? Öncelikle platformun "Hesabım çalındı" destek adımlarını uygulayın. Geri alamazsanız, savcılığa suç duyurusunda bulunun. Hesabınız üzerinden suç işlenirse (örneğin arkadaşlarınızdan para istenirse) sorumlu tutulmamak için bu bildirim hayati önem taşır.

Eşimin telefonuna casus program yüklemek suç mu? Evet, suçtur. Eşiniz dahi olsa, bir kişinin telefonuna gizlice yazılım yükleyerek mesajlarını, konumunu veya aramalarını takip etmek TCK 243 (Bilişim sistemine girme) ve TCK 134 (Özel hayatın gizliliğini ihlal) suçlarını oluşturur.

IP adresi tespit edilince suçlu kesin bulunur mu? Çoğu zaman evet. Ancak fail "VPN" veya "Tor ağı" gibi gizleme yöntemleri kullandıysa veya halka açık Wi-Fi (kafe, park vb.) üzerinden bağlandıysa tespit zorlaşabilir. Yine de cihazın MAC adresi gibi diğer dijital izler sürülebilir.

Sahte hesaptan (Fake hesap) yapılan hakaret bulunur mu? Evet. Facebook, Instagram gibi platformlar, savcılık talebi üzerine, eğer suç belli bir ağırlıktaysa (tehdit, şantaj, terör vb.) IP bilgilerini paylaşmaktadır. Hakaret suçlarında ise platformların politikaları ve ülkemizle olan işbirlikleri süreci belirler.

Bilişim suçlarında uzlaşma var mıdır? Bilişim sistemine girme (TCK 243) ve Banka kartlarının kötüye kullanılması (TCK 245) gibi suçların bazı halleri uzlaşmaya tabi değildir. Ancak hakaret, tehdit veya basit dolandırıcılık gibi durumlarda dosya Uzlaştırma Bürosu'na gönderilebilir.

Bilişim suçları, teknik yapısı gereği klasik suçlardan ayrılan, delillerin çok hızlı buharlaşabildiği ve uzmanlık gerektiren bir alandır. Bir anlık dikkatsizlik sonucu tüm banka hesabınızı kaybedebilir veya bir öfke anında attığınız mesaj yüzünden hapis cezası ile yargılanabilirsiniz.

Dijital dünyada "anonim" olduğunuzu düşünmek en büyük yanılgıdır. Her dijital eylem bir iz bırakır. Kartal ve Anadolu Yakası'nda bilişim suçlarıyla ilgili mağduriyetlerinizde veya hakkınızda açılan soruşturmalarda, teknik bilgiye sahip bir hukuki destek almak, sürecin lehinize sonuçlanması için en önemli adımdır.

Kartal Avukat olarak, siber suçlar ve bilişim hukuku konusundaki yetkinliğimizle, dijital haklarınızın korunması için yanınızdayız. Hukuki destek ve danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Kartal Bilişim Avukatı