Kartal Avukat
Boşanma sürecinde taraflar arasında en çok tartışılan konulardan biri de nafaka talepleridir. Nafaka, boşanma ile birlikte ekonomik olarak zor duruma düşecek olan tarafın desteklenmesi amacıyla mahkeme kararıyla hükmedilen bir ödemedir. Bu yazıda nafaka türleri, nasıl hesaplandığı ve ödeme süreçleri hakkında bilmeniz gereken temel bilgileri bulabilirsiniz.
Türk Medeni Kanunu'na göre boşanma davalarında verilebilecek nafakalar şunlardır:
Tedbir Nafakası: Dava süresi boyunca ekonomik dengeyi sağlamak için verilir.
Yoksulluk Nafakası: Boşanma sonrası yoksulluğa düşecek olan eş için bağlanır.
İştirak Nafakası: Çocukların bakım ve eğitimi için ödenir; velayeti almayan ebeveyn tarafından ödenir.
Yardım Nafakası: Aile bireylerinin birbirlerine karşı bakım yükümlülüğü gereği talep edilir (boşanma dışı durumlarda da geçerlidir).
Nafaka miktarının belirlenmesinde mahkeme şu kriterleri göz önünde bulundurur:
Tarafların gelir durumu ve sosyal yaşam standardı
Talepte bulunan kişinin ihtiyaç düzeyi
Nafaka yükümlüsünün ödeme gücü
Evlilik süresi ve tarafların kusur durumu
Ortak çocuk varsa, çocuğun eğitim ve sağlık ihtiyaçları
Kartal ve Anadolu Yakası'ndaki Aile Mahkemeleri, gelir tespitinde resmi kayıtların yanı sıra sosyal inceleme raporlarını da dikkate alır. Gerekirse SGK ve banka kayıtları gibi belgeler istenebilir.
Nafaka talebinde bulunurken aşağıdaki belgeler faydalı olur:
Gelir beyanları ve maaş bordrosu
Kira sözleşmeleri veya tapu kayıtları
Çocukların okul ve sağlık giderlerine ilişkin belgeler
Sosyal Güvenlik Kurumu dökümleri
Tanık beyanları (bazı durumlarda)
Bu belgeler, nafaka miktarının daha adil belirlenmesini sağlar.
Mahkeme nafakaya hükmettikten sonra şu süreç işler:
Nafaka ödemesi genellikle her ay düzenli şekilde yapılır.
Ödeme şekli mahkeme kararında belirtilir (örneğin banka hesabı üzerinden).
Nafaka alacaklısı, ödeme yapılmadığı takdirde icra takibi başlatabilir.
Nafaka borcunun ödenmemesi, borçlunun hapis cezası almasına yol açabilir (İcra ve İflas Kanunu m.344).
Tedbir nafakası, dava süresince devam eder, boşanma ile birlikte sona erer.
Yoksulluk nafakası, süresiz olarak verilebilir; ancak alacaklının evlenmesi veya gelir düzeyinin artması gibi nedenlerle kaldırılabilir.
İştirak nafakası, çocuğun reşit olmasına kadar devam eder, ancak eğitim sürüyorsa uzayabilir.
Hayat koşullarında değişiklik olması halinde nafaka miktarının:
Artırılması talep edilebilir (örneğin ihtiyaçlar arttıysa),
Azaltılması veya tamamen kaldırılması da mümkündür (gelir düzeyi düştüyse, evlilik gerçekleştiyse).
Bu durumda yeniden dava açılması gerekir.
Kartal bölgesinde görülen boşanma davalarında, İstanbul Anadolu Adliyesi Aile Mahkemeleri, nafaka ile ilgili kararlarını titizlikle ve tarafların yaşam koşullarını detaylı inceleyerek verir. Uygulamada, maddi belgeler ve çocukların durumu, karar sürecinde belirleyici olmaktadır.
Boşanma davalarında nafaka, sadece bir mali yükümlülük değil aynı zamanda sosyal bir sorumluluktur. Mahkemeler bu süreci tarafların yaşam koşullarını ve çocukların menfaatini gözeterek yürütür. Talepte bulunacak tarafın, nafaka hesaplama ve ödeme süreçlerini iyi bilmesi, hak kaybını önler.