Velayet Davasında Aile Mahkemesi Uygulamaları

Boşanma veya ayrılık sürecinde çocuğun velayeti en hassas ve en çok dikkat gerektiren konulardan biridir. Velayet davası açıldığında, davaya bakan Aile Mahkemesi, çocuğun üstün yararını gözeterek karar verir. Bu süreçte mahkemenin uygulamaları, delil değerlendirmesi, uzman raporları ve geçici kararlar gibi çeşitli aşamalardan oluşur.

⚖️ Aile Mahkemesi Velayet Davalarında Nasıl Bir Yol İzler?

Aile Mahkemesi, velayet davalarında tarafların taleplerini incelerken şu temel ilkeleri esas alır:

Çocuğun üstün yararı
Ebeveynlerin sosyal ve ekonomik durumu
Çocuğun yaşı, eğitimi, psikolojik gelişimi
Tarafların çocukla kurduğu bağ ve iletişim

Bu ilkelere dayanarak süreç aşağıdaki gibi işler:

📝 1. Dava Açılışı ve İlk Değerlendirme

Velayet davası, genellikle boşanma davası ile birlikte veya boşanma sonrası ayrı bir dava olarak açılır. Dava dilekçesinde çocuğun kimde kalmasının daha uygun olacağına dair gerekçeler sunulmalıdır. Mahkeme ilk incelemede:

Tarafların dilekçelerini
Varsa geçici velayet taleplerini
Tedbir nafakası veya görüş düzenlemesi taleplerini değerlendirir.

👩‍⚕️ 2. Sosyal İnceleme ve Uzman Raporları

Aile Mahkemeleri, özellikle İstanbul Anadolu Adliyesi gibi büyük yargı merkezlerinde şu uygulamalara başvurur:

Sosyal inceleme uzmanı (psikolog, pedagog, sosyal hizmet uzmanı) görevlendirir.
Uzman, hem çocuğu hem ebeveynleri görerek detaylı bir rapor hazırlar.
Raporda çocuğun yaşam alanı, ebeveynin ilgisi, duygusal ortam gibi unsurlar analiz edilir.

🧒 3. Çocuğun Görüşünün Alınması

Çocuk, mahkeme tarafından genellikle 8 yaş ve üzerindeyse dinlenebilir. Bu görüşme:

Hakim veya uzman eşliğinde yapılır.
Çocuğun baskı altında olmadığı bir ortamda gerçekleşir.
Çocuğun ifadeleri mahkeme kararında doğrudan etkili olabilir ancak tek belirleyici değildir.

📃 4. Delillerin Toplanması

Taraflar aşağıdaki delilleri sunabilir:

Çocuğa ait sağlık, eğitim belgeleri
Ebeveynin çalışma durumu, gelir bilgileri
Tanık beyanları
Fotoğraflar, mesaj kayıtları, iletişim örnekleri

Mahkeme bu belgeleri çocuğun menfaatine göre değerlendirir.

🏛️ 5. Geçici Velayet ve Tedbir Kararları

Dava süreci uzun sürebileceği için mahkeme:

Geçici velayet kararı verir.
Tedbir nafakası belirler.
Görüş günü ve saatlerini düzenleyerek ebeveynler arasında denge kurar.

✅ 6. Nihai Karar

Mahkeme sonunda çocuğun kimin yanında kalacağına, diğer ebeveynin görüşme haklarına, nafaka miktarına karar verir. Kararlar her zaman çocuğun menfaatleri ön planda tutularak alınır.

📍 Kartal ve Anadolu Yakası’nda Aile Mahkemesi Uygulamaları

Kartal bölgesinde yer alan İstanbul Anadolu Adliyesi'nde görülen velayet davalarında, mahkemeler uzman raporlarına büyük önem verir. Ayrıca sosyal hizmet birimlerinin hızlı çalışması, çocuğun durumunun titizlikle değerlendirilmesini sağlar. Bu nedenle bölgesel uygulamalar da karar sürecinde etkili olabilir.

Velayet davaları, hem ebeveynler hem de çocuk açısından duygusal yönü ağır olan hukuki süreçlerdir. Aile Mahkemesi, bu süreci çocuğun psikolojik ve sosyal gelişimini gözeterek yönetir. Velayet hakkı talep eden taraf, çocuğun menfaatini ön planda tutan sağlam delillerle mahkemeye başvurmalıdır. Bu sayede dava süreci daha hızlı ve etkili sonuçlanabilir.

Aile Hukuku Avukatı