Güneş Enerjisi Santrali Kurma İzin Süreci

Güneş enerjisi, sürdürülebilir enerji kaynakları arasında hem çevreci hem de ekonomik bir alternatif olarak öne çıkıyor. Özellikle bireysel yatırımcılar, sanayiciler ve tarım sektörü temsilcileri, Türkiye'de güneş enerjisi santrali (GES) kurma sürecine yoğun ilgi göstermektedir. Ancak bu sistemlerin kurulumu belirli bir yasal prosedüre ve teknik izin sürecine tabidir. Bu içerikte, güneş enerjisi santrali kurmak isteyenler için gerekli izin süreçlerini, yasal gereklilikleri ve dikkat edilmesi gereken noktaları detaylı şekilde ele alacağız.

Güneş Enerjisi Santrali (GES) Nedir?

Güneş enerjisi santrali, güneş ışınlarını elektrik enerjisine çeviren sistemlerdir. Bu santraller, fotovoltaik (PV) paneller ve inverterler aracılığıyla elektrik üretir. Üretilen elektrik, şebekeye verilerek gelir elde edilebilir veya doğrudan tüketim için kullanılabilir.

GES Kurulumuna Başlamadan Önce Bilinmesi Gerekenler

Güneş enerjisi santrali kurulum süreci, başvuru yapılacak kuruma ve santralin büyüklüğüne göre değişkenlik gösterebilir. Türkiye’de güneş enerjisi yatırımları için başlıca iki yol vardır:

Lisanssız Elektrik Üretimi
Lisanslı Elektrik Üretimi

Lisanssız üretim 5 MW’a kadar yapılabilirken, daha büyük yatırımlar için lisans alınması gereklidir. Kartal ve İstanbul genelinde de birçok yatırımcı lisanssız sistemlerle elektrik üretimi yapmaktadır.

GES Kurulum Süreci ve İzinler

Güneş enerjisi santrali kurmak için aşağıdaki adımlar izlenir:

1. Yer Tespiti ve Uygunluk İncelemesi

GES kurulacak alanın seçimi ilk adımdır. Arazi ya da çatı GES kurulumu için farklı izin süreçleri bulunur. Seçilen yerin aşağıdaki kriterlere uygun olması beklenir:

Yeterli güneşlenme süresi
Gölgeleme olmaması
Şebeke bağlantı imkanı

2. Bağlantı Başvurusu

Lisanssız üretim için bölgenizdeki dağıtım şirketine (EDAŞ) başvuru yapılmalıdır. İstanbul’da Anadolu Yakası için AYEDAŞ, Avrupa Yakası için BEDAŞ yetkilidir. Başvuru evrakları arasında şunlar yer alır:

Tapu veya kira sözleşmesi
Teknik değerlendirme raporu
Harita ve yerleşim planı

3. Bağlantı Görüşü Alınması

Dağıtım şirketi yapılan başvuruyu teknik açıdan değerlendirir ve olumlu bulunursa bağlantı görüşü verir. Bu görüş, yatırımcının elektrik şebekesine bağlanma iznini içerir.

4. Proje Onayı ve İnşaat Ruhsatı

Bağlantı görüşü sonrasında, güneş enerji projesi elektrik mühendisleri tarafından çizilir ve TEDAŞ’a onaya sunulur. Onaylanan projeler için belediyeden veya il özel idaresinden inşaat ruhsatı alınması gerekir.

5. Kurulum ve Geçici Kabul Süreci

Kurulum tamamlandıktan sonra sistemin TEDAŞ tarafından kontrol edilmesi gerekir. Geçici kabul işlemleri yapılmadan sistem aktif hale getirilemez.

6. Sistem Kullanım ve Enerji Satışı

Sistem şebekeye bağlandıktan sonra mahsuplaşma yöntemiyle elektrik satışı yapılabilir. Elde edilen kazançlar, fatura karşılığında tahsil edilebilir. İşletme sürecinde düzenli bakım ve raporlama zorunludur.

GES Kurulumunda Hukuki ve Teknik Dikkat Edilmesi Gerekenler

Arazi kullanım izinleri
Tarım arazilerinde GES kurulumu için İl Tarım Müdürlüğü’nden uygunluk belgesi
İmar planına uygunluk
Mülkiyet hakları (şahıs/şirket/aile arazisi)

Kartal ve İstanbul İçin GES Kurulumu Önerileri

Kartal ilçesi başta olmak üzere İstanbul’un birçok bölgesinde sanayi işletmeleri çatı GES projeleriyle ilgilenmektedir. Özellikle Anadolu Yakası’nda yer alan OSB'lerde çatı GES sistemleri tercih edilmektedir. Belediyelerin ruhsat verme prosedürleri zaman zaman farklılık gösterebildiği için yerel yönetimlerle doğrudan iletişim kurulması önemlidir.

Yatırım Teşvikleri ve Devlet Destekleri

GES yatırımları için KOSGEB, Tarım ve Orman Bakanlığı, TKDK ve çeşitli kalkınma ajansları tarafından hibe ve teşvikler sunulmaktadır. Bu destekler için başvuru tarihleri ve şartlar düzenli olarak takip edilmelidir.

GES Kurulumunda Danışmanlık Almak Gerekli mi?

GES kurulum süreci teknik ve hukuki birçok aşama içerdiği için enerji hukuku ve elektrik mühendisliği alanında danışmanlık almak faydalı olacaktır. Bu, süreçteki hataları ve zaman kayıplarını önleyebilir.

Sık Sorulan Sorular

Güneş enerjisi santrali kurmak için ruhsat gerekli mi?
Evet, hem bağlantı izni hem de inşaat için ruhsat alınması gerekir. Arazi ya da çatı fark etmeksizin yasal izinler zorunludur.

GES başvuruları nereye yapılır?
Lisanssız üretim için başvurular EDAŞ'a (örneğin AYEDAŞ) yapılır. Lisanslı üretim için ise EPDK’ya başvurmak gerekir.

GES kurulum maliyeti ne kadar?
Maliyet; panel kalitesi, inverter seçimi, kurulum yapılacak alan ve sistem büyüklüğüne göre değişir. Ortalama 1 MW kurulum 700-900 bin dolar arasında olabilir.

GES kurmak ne kadar sürede tamamlanır?
Proje onayından sonra kurulum yaklaşık 3-6 ay arasında tamamlanabilir. İzin süreçleriyle birlikte tüm süreç 9 aya kadar uzayabilir.

Çatı GES için ayrı bir izin süreci var mı?
Evet, çatı GES’ler için de yapı kullanım izin belgesi, mimari planlar ve bağlantı başvuruları yapılmalıdır.

Enerji ve Maden Hukuku Avukatı