Kartal Avukat
Hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nda kişinin onur, şeref ve saygınlığına saldırı olarak tanımlanır. Bu tür fiiller, mağdurlar tarafından çoğunlukla hem şikâyet hem de tazminat yoluyla yargıya taşınır.
Peki hakaret suçu nedir?
Hangi davranışlar hakaret sayılır?
Ceza davası nasıl açılır ve sonuçları nelerdir?
Bu yazıda, hakaret suçuna ilişkin ceza davaları hakkında merak edilen tüm detayları bulacaksınız.
TCK 125. maddeye göre hakaret suçu:
“Bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek şekilde somut bir fiil veya olgu isnat etmek ya da sövmek” ile oluşur.
Hakaret suçu şu şekilde gerçekleşebilir:
Doğrudan sözlü olarak (örneğin: "şerefsiz", "hırsız", "ahlaksız" demek)
Yazılı olarak (sosyal medya mesajı, mektup vb.)
Görsel veya işaretle
Basın-yayın yoluyla (TV, gazete, internet)
Bir davranışın hakaret suçu sayılması için:
Kişiye yönelik olmalı
Onur, şeref ve saygınlığı zedelemeli
Kasıtlı olarak yapılmalı
Somut isnat içermeli ya da sövgü barındırmalı
Not: Genel eleştiri, kaba sözler veya mizah unsuru taşıyan ifadeler her zaman hakaret sayılmaz. Mahkeme, “ifade özgürlüğü” sınırını da gözetir.
Sosyal medya platformları (Twitter, Instagram, Facebook, TikTok vb.) üzerinden yapılan hakaret içerikleri, delil olarak kabul edilir.
Ekran görüntüleri
IP adresi tespiti
Paylaşımın zamanı ve hedef kişisi
gibi unsurlar mahkemeye sunularak ceza davası açılabilir.
Şikâyet dilekçesiyle savcılığa başvurulur.
(Şikâyet süresi genellikle 6 aydır.)
Savcılık soruşturma başlatır.
Deliller toplanır.
(Tanık, yazılı/sesli kanıtlar, kamera kayıtları vb.)
Savcılık iddianame düzenlerse, ceza mahkemesinde dava açılır.
Mahkeme duruşmalarla suçu ve cezayı değerlendirir.
TCK 125/1-3 maddelerine göre ceza:
3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası
Suçun alenen (örneğin sosyal medyada) işlenmesi durumunda ceza artırılır.
Kamu görevlisine, görevinden dolayı yapılırsa ceza artırılır.
Hakaretin basın-yayın yoluyla yapılması cezayı daha da ağırlaştırır.
Evet. Ceza davası dışında, hakaret mağduru manevi tazminat davası da açabilir.
Burada amaç, kişilik haklarına saldırı nedeniyle yaşanan psikolojik zararın telafi edilmesidir.
Ceza ve tazminat davaları birlikte yürütülebilir.
Hakaret suçu uzlaşmaya tabi midir?
Evet, çoğu durumda uzlaştırma süreci işletilir. Taraflar anlaşırsa dava düşebilir.
Hakaret suçunda zamanaşımı süresi ne kadardır?
Genel zamanaşımı 8 yıldır ancak şikâyet süresi 6 ay ile sınırlıdır.
İsim verilmeden yapılan hakaret suç sayılır mı?
Eğer hakaretin kim hedef alındığı net biçimde anlaşılıyorsa, suç teşkil eder.
Sosyal medya yorumu silinmişse ne olur?
Yorum silinse bile ekran görüntüsü, tanık beyanı ve log kayıtları delil olabilir.
Hakaret davaları, ifade özgürlüğü ile kişilik hakları arasındaki dengeyi içerir.
Savunmaların bu sınırda doğru kurulması gerekir. Ayrıca:
Delillerin sunumu
Ceza indirimi talebi
Tazminat hesaplaması
gibi süreçler bir ceza avukatı ile daha etkin yürütülür.