İhbar Üzerine Başlatılan Ceza Soruşturması Süreci

Ceza yargılamasında birçok soruşturma, savcılığa yapılan bir ihbar sonucunda başlatılır. Gerçek veya tüzel kişiler, suç işlendiğini düşündüklerinde bunu ilgili makamlara bildirerek ihbarda bulunabilir. İhbar, kamu düzenini ilgilendiren ve suç teşkil ettiği öne sürülen bir olayın devlet otoritelerince araştırılması için önemli bir başlangıç noktasıdır. Ancak bu ihbar, hem şüpheli hem de mağdur açısından ciddi sonuçlar doğurabilecek resmî bir sürecin başlangıcıdır.

Bu yazıda, “İhbar üzerine ceza soruşturması nasıl başlar?”, “Savcılık süreci nasıl işler?”, “Haksız ihbar durumunda ne yapılmalı?” gibi sorulara kapsamlı yanıtlar bulacaksınız.

İhbar Nedir?

İhbar, herhangi bir kişinin, bir suç işlendiğine dair bilgiyi savcılığa, emniyet birimlerine veya jandarmaya sözlü ya da yazılı şekilde bildirmesidir. İhbarcı, olayın tanığı ya da mağduru olmak zorunda değildir; sadece duyum yoluyla da ihbarda bulunabilir.

İhbarın geçerli sayılabilmesi için:

Suç teşkil eden bir fiile işaret etmesi,
Somut bilgi veya iddialar içermesi,
Uydurma ya da iftiraya dayalı olmaması gerekir.

Anonim (isimsiz) ihbarlar da dikkate alınabilir, ancak değerlendirme süreci daha hassas yürütülür.

İhbar Üzerine Başlayan Süreç Nasıldır?

1. Savcılığın Ön Değerlendirmesi

Cumhuriyet savcısı, kendisine ulaşan ihbarı ön değerlendirmeye tabi tutar. Bu değerlendirmede:

Suçun işlendiğine dair yeterli şüphe var mı?
Olay kamu davası açmaya elverişli mi?
Gerçek dışı veya soyut bir ihbar mı?

Eğer ihbar ciddiye alınırsa, soruşturma dosyası açılır ve olay resmî olarak araştırılmaya başlanır.

2. İfade Alma ve Delil Toplama

Savcılık veya kolluk birimleri tarafından:

Şüpheli ya da şüpheliler ifadeye çağrılır.
Tanıklar dinlenir.
Kamera kayıtları, belgeler, yazışmalar gibi deliller toplanır.
Arama ve el koyma işlemleri yapılabilir (yasal izin şartıyla).

Bu aşama tamamen gizli yürütülür. Şüpheliye haber verilmeden birçok işlem yapılabilir.

3. Şüpheli Sıfatıyla İfade

İhbar edilen kişi belirlenmişse, kolluk birimi veya savcılık tarafından şüpheli sıfatıyla ifadeye çağrılır.
Bu ifade öncesinde kişinin:

Hakkında yürütülen suçlamalar açıklanır,
Müdafi (avukat) talep etme hakkı olduğu bildirilir,
Susma hakkı olduğu hatırlatılır.

Savunma alınmadan işlem yapılamaz. Şüpheli, ifadeye çağrıldığı andan itibaren savunma hakkına sahiptir.

4. Soruşturmanın Sonuçlanması

Savcılık, yaptığı araştırma sonunda:

Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) verebilir: Suç unsuru yoksa veya yeterli delil bulunmuyorsa.
Kamu davası açabilir: Yeterli şüphe varsa iddianame düzenlenerek ceza davası açılır.

Haksız veya İftiraya Dayalı İhbar

Bazı durumlarda ihbar, kasıtlı olarak iftira amacıyla yapılır. Böyle durumlarda, şüpheli kişi hakkında herhangi bir ceza davası açılmasa bile zarar görmüş olabilir. Haksız yere ihbar edilen kişi:

İftira suçundan şikayetçi olabilir (TCK 267),
Manevi tazminat davası açabilir (özellikle iş, aile, sosyal çevrede zarara uğradıysa).

Bu noktada avukat desteği ile haksız ihbarın sonuçları bertaraf edilebilir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Her ihbar soruşturma açılmasına neden olur mu?
Hayır. Savcılık, ihbarı değerlendirir ve somut suç şüphesi varsa dosya açar. Aksi hâlde işlem yapılmaz.

2. İhbar eden kişinin kimliği gizli tutulur mu?
Evet. Özellikle tehlike veya baskı riski varsa ihbarcının kimliği dosyada gizli tutulabilir.

3. Şüpheli olarak ifadeye çağrıldım, ne yapmalıyım?
Mutlaka bir ceza avukatına başvurmalısınız. Avukatsız ifade vermek, hak kaybına yol açabilir.

4. Haksız yere ihbar edildim, ne yapabilirim?
İftira suçundan suç duyurusunda bulunabilir ve manevi tazminat davası açabilirsiniz.

Kartal Ceza Avukatı ile Soruşturma Sürecinde Profesyonel Destek

İhbar üzerine başlatılan soruşturma süreci, çoğu zaman kişi için şaşırtıcı, stresli ve belirsiz olabilir. Ancak bu sürecin en başından itibaren profesyonel destek alırsanız, haklarınızı doğru kullanabilir, gereksiz ceza davalarının önüne geçebilirsiniz. Kartal merkezli hukuk ofisimiz, ihbar sonrası başlayan tüm soruşturma süreçlerinde müvekkillerine hukuki danışmanlık ve aktif savunma hizmeti sunmaktadır.

Ceza Davası Avukatı