İş Kazasında İşverenin Kusur Oranının Belirlenmesi

İş kazaları, özellikle inşaat, sanayi ve üretim alanlarında çalışan bireylerin karşı karşıya kaldığı ciddi bir sorundur. İş kazası meydana geldiğinde, hem mağdur olan işçi hem de işveren açısından hukuki sorumluluk ve sonuçlar doğar. Bu noktada en önemli hususlardan biri, işverenin kusur oranının nasıl belirlendiğidir. Çünkü tazminat davalarında ve ceza yargılamalarında bu oran belirleyici rol oynar. İstanbul’un özellikle sanayi bölgeleriyle öne çıkan Kartal ilçesinde yaşanan iş kazaları sonrası hukuki süreçlere dair bilgi arayanlar için bu içerikte detaylı açıklamalara yer verilecektir.

İş Kazası Nedir ve Hangi Durumlar İş Kazası Sayılır?

İş kazası, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda tanımlanmıştır. Buna göre;

Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
İşveren tarafından yürütülen iş dolayısıyla,
İşin yürütümü sırasında meydana gelen,
Sigortalının bedenen veya ruhen engelli hale gelmesine neden olan olaylar iş kazasıdır.

İşverenin sorumluluğunun gündeme gelmesi için kazanın bu kapsamda değerlendirilmesi gerekir.

Kusur Oranı Nedir ve Neden Önemlidir?

Kusur oranı, kazada tarafların olayın meydana gelmesindeki etkisini gösteren yüzdesel bir değerlendirmedir. Eğer işveren %100 kusurlu bulunursa, hem ceza davasında mahkumiyeti gündeme gelebilir hem de işçiye ödenmesi gereken tazminatın tamamı işverene yüklenir.

Kusur oranı tespiti şu açılardan önemlidir:

Maddi tazminat miktarının belirlenmesi
Manevi tazminat hesaplaması
Rücu davası (SGK'nın işverene dava açması)
Ceza davasındaki sorumluluğun kapsamı

İşverenin Kusurunu Artıran veya Azaltan Faktörler

İşverenin kusur oranı, bazı belirli unsurlara göre artırılabilir ya da azaltılabilir. Bu unsurlar şunlardır:

İş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmaması: En büyük kusur nedenidir.
Eğitim verilmemesi veya yetersiz olması
Tehlikeli ekipman veya ortam sağlanması
Denetimsizlik ve gözetim eksikliği
İşçiye uygun kişisel koruyucu donanım verilmemesi

İşveren bu yükümlülükleri ihmal etmişse, kusur oranı ciddi oranda yükselir.

Kusur Oranını Kim Belirler?

İşverenin kusur oranı, mahkeme kararıyla belirlenir. Ancak karar öncesinde bir bilirkişi heyeti rapor hazırlar. Bu heyet;

İş güvenliği uzmanı,
İnşaat veya makine mühendisi,
Hukukçu bilirkişilerden oluşur.

Mahkeme, bilirkişi raporunu dikkate alır ve nihai kararı verir. Kusur oranı %100 işçide, %100 işverende ya da paylaşılmış şekilde belirlenebilir.

Bilirkişi Raporunda Dikkate Alınan Unsurlar

Bilirkişi heyeti, aşağıdaki hususlara göre değerlendirme yapar:

İş güvenliği eğitimi kayıtları
Kaza anına dair tanık beyanları
Kamera görüntüleri (varsa)
İşverenin sağladığı ekipmanlar ve talimatlar
Çalışma alanının teknik özellikleri

Kusur Oranı %100 İşçide Olursa Ne Olur?

Bazı durumlarda işçinin, tüm uyarılara rağmen kendi güvenliğini ihlal etmesi kazaya neden olabilir. Örneğin; emniyet kemeri takmadan yüksekten düşen bir işçinin kusuru tam olarak belirlenebilir. Böyle bir durumda, işverenin tazminat sorumluluğu olmayabilir. Ancak işverenin önleyici denetim görevini ihmal edip etmediği yine de araştırılır.

Kusur Oranı %100 İşverende Olursa Ne Olur?

Bu durumda işçi, hem SGK'dan geçici iş göremezlik ödeneği alır hem de işverene karşı maddi ve manevi tazminat davası açabilir. Ayrıca savcılık tarafından başlatılacak bir ceza soruşturması da gündeme gelir.

Kartal’da Görülen İş Kazası Davalarında Süreç Nasıl İşler?

İstanbul Anadolu Adliyesi’nin bulunduğu Kartal ilçesinde iş kazalarına ilişkin birçok dava açılmaktadır. Bu süreçte davacının;

SGK bildirimlerini sunması,
Tanık beyanlarını aldırması,
Kaza anına dair belgeleri dosyaya sunması önemlidir.

Kartal’daki yoğun sanayi bölgelerinde yaşanan iş kazalarında işverenin kusuru genellikle eğitim ve önlem eksikliğinden kaynaklanmaktadır.

Süreçte Avukat Desteği Neden Önemlidir?

İş kazası dosyaları teknik ve hukuki yönü ağır olan dosyalardır. Bu nedenle;

Kusur oranının düşük gösterilmemesi,
Bilirkişi raporunun doğru yorumlanması,
Tazminat hesaplarının eksiksiz yapılması,
için profesyonel destek almak son derece önemlidir.

Sık Sorulan Sorular

Soru: İşverenin kusur oranı %50 olursa işçiye tazminat ödenir mi?
Cevap: Evet, %50 kusur oranında işverenin sorumluluğu devam eder. Tazminatın yarısı işverenden talep edilebilir.

Soru: İş kazasında SGK’dan alınan ödemeler, tazminatı etkiler mi?
Cevap: SGK’nın yaptığı ödemeler, işverenden istenen bazı kalemlerin düşmesine neden olabilir ancak tamamını ortadan kaldırmaz.

Soru: Kusur oranına itiraz edilebilir mi?
Cevap: Evet, bilirkişi raporuna itiraz hakkı vardır. Gerekirse ikinci bir heyet raporu talep edilebilir.

Soru: Kartal’da iş kazası için hangi mahkemeye başvurulur?
Cevap: İstanbul Anadolu İş Mahkemeleri yetkilidir. Dava süreci burada yürütülür.

İş Hukuku Avukatı