İşçinin Haklı Fesih Hakkını Kullanması Durumunda Süreç

İş hayatında yaşanan uyuşmazlıklar zaman zaman işçilerin kendi haklarını aramak adına iş sözleşmesini sona erdirmesini gündeme getirir. Bu noktada işçinin haklı nedenle fesih hakkı, iş hukukunda önemli bir yer tutar. Özellikle İstanbul’un Anadolu Yakası’nda, iş yoğunluğu yüksek bölgelerden biri olan Kartal gibi yerlerde bu tür sorunlarla sıkça karşılaşılmaktadır. Peki, işçi hangi durumlarda iş akdini haklı nedenle feshedebilir ve bu fesih sürecinde nasıl bir yol izlenmelidir?

İş Kanunu kapsamında işçinin haklı nedenle iş sözleşmesini sona erdirmesi belirli şartlara bağlanmıştır. Bu yazıda işçinin haklı nedenle fesih sebeplerini, süreci nasıl yürüteceğini, karşılaşabileceği hukuki durumları ve dikkat etmesi gerekenleri ayrıntılı şekilde ele alacağız.

İşçinin Haklı Fesih Hakkı Nedir?

İşçinin haklı fesih hakkı, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 24. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, işçi bazı sebeplerle iş sözleşmesini derhal sona erdirebilir. Bu hakkın kullanılması için belirli koşulların gerçekleşmiş olması gerekir. İşçinin haklı nedenle fesih hakkını kullanabilmesi için işverenin kusurlu bir davranışı ya da sözleşmeye aykırı bir uygulaması olması gerekmektedir.

İşçinin Haklı Fesih Nedenleri

İş Kanunu’na göre işçinin haklı nedenle fesih sebepleri üç başlık altında toplanabilir:

Sağlık Sebepleri
- İşin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşamı için tehlike oluşturması
- İşverenin, işçiye veya onun yakınlarına bulaşıcı hastalık taşıması
Ahlak ve İyi Niyet Kurallarına Aykırılık
- İşverenin işçiye karşı sataşması, tehdit, hakaret veya cinsel tacizde bulunması
- İşverenin işçiye veya ailesine karşı şeref ve namus kırıcı sözler söylemesi
- İşverenin işçiyi yanıltarak sözleşme imzalatması
- Ücretin zamanında ödenmemesi
Zorlayıcı Sebepler
- İşçinin çalışmasını engelleyecek olağanüstü durumlar (doğal afet, salgın, vb.)

İşçi Feshi Nasıl Yapmalı?

İşçinin haklı fesih hakkını kullanırken sürece dikkatli yaklaşması büyük önem taşır. Aşağıda bu süreci adım adım özetledik:

Sebebin Belgelenmesi:
Haklı fesih gerekçesi ne ise (örneğin ücretin ödenmemesi, mobbing, cinsel taciz), işçi bu durumu mutlaka belgelemelidir. Tanık beyanları, yazılı deliller, kamera kayıtları ya da mesajlaşmalar bu belgeler arasında sayılabilir.
Fesih Bildirimi:
İşçi, işverene yazılı bir fesih bildirimi yapmalıdır. Bildirimde fesih gerekçesi açıkça belirtilmelidir. Bu bildirim noter kanalıyla, iadeli taahhütlü mektupla veya e-posta yoluyla yapılabilir.
Kıdem Tazminatı Talebi:
İş sözleşmesini haklı nedenle fesheden işçi, kıdem tazminatına hak kazanır. Ancak işçinin en az bir yıl çalışmış olması gerekmektedir.
Diğer Hakların Talebi:
Kıdem tazminatına ek olarak kullanılmayan yıllık izin ücretleri, varsa fazla mesai ücretleri ve diğer ödemeler de talep edilebilir.
Arabuluculuk Başvurusu:
İş Mahkemesi’ne dava açılmadan önce zorunlu arabuluculuk başvurusu yapılmalıdır. Arabuluculuk sürecinde uzlaşma sağlanamazsa işçi dava açma yoluna gidebilir.

Haklı Fesihte Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Fesih hakkının kullanımı belirli bir süreyle sınırlıdır. Olayın öğrenilmesinden itibaren “makul süre” içinde kullanılması gerekir. Bu süre genellikle 6 iş günü olarak kabul edilir.
Haklı neden ileri sürülse bile, belge eksikliği ya da yanlış başvuru süreçleri işçinin aleyhine sonuçlar doğurabilir.
İşçi istifa ederse, kıdem tazminatını kaybedebilir. Bu yüzden haklı fesih ile istifa arasında fark gözetilmeli ve bildirime dikkat edilmelidir.

Kartal Bölgesinde İş Hukuku Uyuşmazlıkları

İstanbul’un önemli merkezlerinden biri olan Kartal, sanayi, ticaret ve hizmet sektörlerinin yoğun olduğu bir bölgedir. Bu nedenle işçi-işveren uyuşmazlıkları burada sıkça gündeme gelmektedir. Kartal Adliyesi’nde görülen iş davalarının büyük bir bölümü haklı fesih, ücret alacağı ve mobbing gibi konuları kapsamaktadır. Bölge bazlı avukat arayışında olan kişiler, bu tür davalarda tecrübeli hukukçulardan destek almayı tercih etmektedir.

Haklı Fesih Sonrası Açılabilecek Davalar

Haklı nedenle fesih gerçekleştiren işçi, aşağıdaki taleplerle dava açabilir:

Kıdem tazminatı
Ödenmeyen ücret, fazla mesai, izin ücretleri
Varsa manevi tazminat talepleri (örneğin cinsel taciz veya psikolojik baskı durumlarında)
SGK primlerinin eksik yatırılması durumunda tespit davası

Süreçte Hukuki Destek Neden Önemlidir?

Haklı fesih, hukuki zemini sağlam bir şekilde kurulduğunda işçinin lehine sonuçlanır. Ancak belge eksikliği, hatalı yazılmış fesih bildirimi veya süresinde yapılmayan başvuru gibi durumlar, hak kaybına yol açabilir. Özellikle İstanbul Anadolu Yakası'nda yoğun iş gücü nedeniyle işçilerin bu tür süreçlerde deneyimli bir avukattan destek alması, mağduriyetlerin önüne geçebilir.

Sık Sorulan Sorular

İşçi hangi durumlarda haklı fesih yapabilir?
Sağlık, ahlak kuralları ihlali ve zorlayıcı sebepler haklı fesih gerekçeleri arasında yer alır.

Haklı fesih yapan işçi tazminat alabilir mi?
Evet, en az bir yıl çalıştıysa kıdem tazminatına hak kazanır.

Fesih bildirimi nasıl yapılmalı?
Yazılı ve gerekçeli şekilde yapılmalı, mümkünse noter kanalı tercih edilmelidir.

İşveren haklı feshi kabul etmezse ne olur?
İşçi arabuluculuğa başvurarak çözüm arayabilir, anlaşma sağlanmazsa dava açabilir.

Haklı fesih ile istifa aynı şey midir?
Hayır. Haklı fesihte tazminat hakları korunur, istifada ise genelde tazminat kaybı yaşanır.

İş Hukuku Avukatı