İş Sağlığı ve Güvenliği İhlali Nedeniyle İşveren Sorumluluğu

İşverenin en temel yükümlülüklerinden biri, çalışanların sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmasını sağlamaktır. Bu yükümlülük hem Anayasa hem de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile güvence altına alınmıştır. İşverenin bu sorumluluğu ihlal etmesi durumunda, hem idari hem de hukuki açıdan ciddi yaptırımlarla karşı karşıya kalması mümkündür.

İşverenin Yasal Yükümlülükleri Nelerdir?

İşverenin sorumluluğu yalnızca kaza sonrası müdahale ile sınırlı değildir. Proaktif olarak gerekli tüm önlemlerin alınması gerekir. Bu kapsamda:

Risk değerlendirmesi yapılması
İşçilere gerekli eğitimlerin verilmesi
Kişisel koruyucu donanımların sağlanması
İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi istihdam edilmesi
Acil durum planlarının hazırlanması
Periyodik denetim ve kontrollerin yapılması

şeklindeki yükümlülüklerin tamamı işverenin sorumluluğu altındadır.

İhlal Durumunda İşverenin Sorumluluğu

1. Tazminat Sorumluluğu

İş kazası veya meslek hastalığı sonucunda işçinin bedensel veya ruhsal bütünlüğü zarar görürse, işverenin kusurlu olması halinde maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.

Maddi tazminat: Tedavi giderleri, çalışma gücü kaybı, gelir kaybı gibi zararlar.
Manevi tazminat: Fiziksel ve psikolojik acıların karşılanması için talep edilir.

2. SGK Rücu Davası

İş kazası nedeniyle SGK tarafından yapılan ödemeler, kusurlu işverene rücu edilebilir. Yani SGK, yaptığı masrafları işverenden talep etme hakkına sahiptir.

3. İdari Para Cezaları

İş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi halinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından idari para cezaları uygulanır. Cezalar, işyerinin tehlike sınıfına ve ihlalin niteliğine göre değişir.

4. Ceza Sorumluluğu

İş kazası sonucunda ölüm veya yaralanma meydana gelmişse ve işverenin ihmali varsa, taksirle yaralama veya taksirle ölüme sebebiyet verme suçundan ceza davası açılabilir. Bu durumda işveren hapis cezası ile karşı karşıya kalabilir.

Sorumluluk İçin Gerekli Şartlar

İş kazasının meydana gelmiş olması
İşverenin gerekli önlemleri almamış olması (kusur unsuru)
Kaza ile işverenin ihlali arasında illiyet bağının bulunması

bu unsurlar varsa işverenin hukuki sorumluluğu doğar.

İşçinin Hakları Neler?

Tazminat davası açmak
Çalışma koşullarında ciddi tehlike varsa çalışmaktan kaçınma hakkı
Gerekli önlemler alınmazsa iş akdini haklı nedenle feshetme
İş müfettişliğine ve SGK’ya şikayette bulunma

hakları, iş sağlığı ve güvenliği ihlali durumlarında işçiye tanınmıştır.

İş sağlığı ve güvenliği kurallarına uyulmaması yalnızca işveren için maddi bir yük değil, aynı zamanda ceza hukuku açısından da riskli bir durumdur. İşverenin ihmali, çalışanların sağlığını tehlikeye attığı gibi işyeri açısından ciddi yasal sonuçlar doğurabilir. İş kazasına maruz kalan işçi veya yakınları, gerekli yasal yollara başvurarak haklarını arayabilir.

İş Hukuku Avukatı