İşe iade davasında işverenin savunması nasıl olmalı?

İşten çıkarılan bir işçinin işe iade davası açması durumunda işverenin bu davaya nasıl savunma yapacağı, davanın seyri ve sonucu açısından büyük önem taşır. İşverenin savunmasının eksiksiz, açık, somut delillere dayalı ve yasal mevzuata uygun olması gerekir. Aksi takdirde mahkeme işe iade yönünde karar verebilir ve işveren aleyhine ciddi yükümlülükler doğabilir.

İstanbul Anadolu Yakası gibi büyük iş merkezlerinde, özellikle Kartal çevresindeki iş ilişkileri ve iş sözleşmesi fesihleri sık yaşandığından, bu bölgede faaliyet gösteren işverenlerin işe iade davalarında nasıl bir strateji izleyeceklerini iyi bilmeleri gerekir.

İşe İade Davası Nedir?

İşe iade davası, iş sözleşmesi geçerli bir neden olmadan feshedilen işçilerin, işlerine geri dönmek amacıyla açtıkları bir iş mahkemesi davasıdır. Bu dava, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18 ila 21. maddeleri arasında düzenlenmiştir.

İşverenin, işçinin iş güvencesi kapsamında olduğunu bilmesi ve buna göre hareket etmesi gerekir. İş güvencesi kapsamındaki işçiler, işe iade davası açma hakkına sahiptir.

İşverenin Savunmasında Dikkat Etmesi Gereken Hususlar

İşe iade davasında işverenin savunması şu başlıklar altında dikkatle hazırlanmalıdır:

1. Geçerli Fesih Nedeninin Varlığı

İşverenin en önemli savunması, işçinin iş sözleşmesinin geçerli bir nedene dayanarak feshedildiğini ispatlamaktır. Geçerli nedenler şunlar olabilir:

İşçinin performans düşüklüğü
Davranış bozuklukları
İş yeri gereklerinden kaynaklanan sebepler (ekonomik nedenler, yeniden yapılanma vs.)

İşveren, fesih yazısında bu gerekçeleri açık şekilde belirtmeli ve savunmasında da detaylandırmalıdır.

2. Yazılı Fesih Bildirimi

İş Kanunu gereği, iş sözleşmesinin feshi yazılı olarak yapılmalıdır. Savunma sürecinde işverenin, fesih bildirimini yazılı olarak yaptığına dair belgeyi mahkemeye sunması gerekir. Yazılı olmayan bir fesih bildirimi, mahkeme tarafından geçersiz kabul edilebilir.

3. Savunma Alma Süreci

İşçinin davranışı ya da performansı gerekçe gösterilerek yapılan fesihlerde, işverence işçiden yazılı savunma alınması zorunludur. İşçiden savunma alınmadan yapılan fesihlerde işverenin haklı çıkması zordur.

4. Delillerle Destekleme

İşveren, ileri sürdüğü savunmaları mutlaka delillerle desteklemelidir. Örneğin;

Performans düşüklüğüne dair puantajlar, üretim raporları
Disiplin cezaları, tutanaklar
Uyarı yazıları
Tanık beyanları

Bu tür belgelerle desteklenen savunmalar, mahkemede daha etkili olur.

5. Son Çare İlkesi

İşveren, işçiyi işten çıkarmadan önce alternatif yolları denemiş olmalıdır. Örneğin; uyarı verilmesi, başka pozisyona alınması gibi çözümler uygulanmamışsa, doğrudan fesih işlemi geçersiz sayılabilir.

6. Eşit Davranma İlkesi

İşveren, aynı koşullarda olan işçilere eşit davranmak zorundadır. Bir işçi performans düşüklüğü nedeniyle çıkarılırken diğer benzer işçiler çıkarılmıyorsa bu durum savunmayı zayıflatır.

Kartal ve İstanbul Anadolu Yakası’nda İşe İade Davalarında Uygulama

Kartal, İstanbul’un yoğun iş alanlarından biridir. Bu bölgede faaliyet gösteren işletmelerin çoğu sanayi, hizmet ve perakende sektöründedir. Bu da sık iş gücü değişimi ve dolayısıyla işe iade davalarını gündeme getirir. Kartal’da görülen davalarda mahkemeler, yukarıda belirtilen tüm süreçleri titizlikle inceler.

İşverenin Dava Sürecindeki Hakları

İşveren, işe iade davasında şu haklara sahiptir:

İşçinin iddialarına karşı savunma sunmak
Delil sunmak
Tanık dinletmek
Davayı temyiz etmek

Ancak işveren bu haklarını kullanırken yasal süreleri kaçırmamalı ve usul kurallarına dikkat etmelidir.

İşveren Savunmasında Yapılan Yaygın Hatalar

Fesih nedeninin belirsiz olması
Yazılı savunma alınmaması
Belge ve delil eksikliği
İşçiye kötü niyetli davranılması
İş güvencesi kapsamında olup olunmadığının yanlış değerlendirilmesi

Bu tür hatalar, işverenin aleyhine hüküm verilmesine yol açabilir.

Sonuç

İşe iade davası, işveren açısından dikkatle yürütülmesi gereken bir süreçtir. İşverenin fesih nedenlerini hukuka uygun şekilde sunması ve savunmasını somut delillerle desteklemesi davanın sonucunu belirler. Kartal ve İstanbul Anadolu Yakası gibi bölgelerde işverenler bu tür davalara sıklıkla maruz kaldıkları için, her adımda dikkatli olmaları gerekir.

Sık Sorulan Sorular

S: İşveren işe iade davasında nasıl delil sunabilir?
C: Yazılı belgeler, uyarı yazıları, performans raporları ve tanık beyanları işverenin savunmasına delil olabilir.

S: Fesih bildiriminde gerekçe belirtmek zorunlu mu?
C: Evet, yazılı fesih bildiriminde fesih gerekçesi açıkça yer almalıdır.

S: İşveren işçiden savunma almak zorunda mı?
C: Evet, davranış ve performansa dayalı fesihlerde savunma alınması zorunludur.

S: Fesih sonrası işçiye başka pozisyon önerilmeli mi?
C: Evet, özellikle iş yerinden kaynaklı sebeplerle fesihlerde son çare ilkesi gereği başka pozisyon önerilmelidir.

S: Eşit davranmama savunmayı etkiler mi?
C: Evet, aynı durumda olan diğer işçiler işten çıkarılmamışsa bu işverenin savunmasını zayıflatabilir.

İş Hukuku Avukatı