Kamu görevlilerine verilen uyarma cezalarına itiraz

Kamu görevinde bulunan memurlar, görevlerini mevzuata uygun yürütmekle yükümlüdür. Ancak zaman zaman yapılan denetimler veya yöneticilerin değerlendirmeleri sonucunda, kamu görevlilerine disiplin cezaları verilebilmektedir. Bu cezalar arasında en hafifi olan uyarma cezası, memurun davranışının uygun bulunmadığını belirten yazılı bir bildirimdir.
Ancak her uyarma cezası hukuka uygun olmayabilir. Bu nedenle, kamu görevlilerinin haklarını koruyabilmesi adına kamu görevlilerine verilen uyarma cezalarına itiraz hakkı tanınmıştır.

İstanbul, Kartal ve Anadolu Yakası gibi kamu kurumlarının yoğun faaliyet gösterdiği bölgelerde, bu tür cezaların idari ve yargısal itiraz süreçleri oldukça önem arz etmektedir. Bu yazıda, uyarma cezasının ne anlama geldiğini, nasıl verildiğini ve hangi yollarla itiraz edilebileceğini tüm detaylarıyla açıklıyoruz.

Uyarma cezası nedir?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesi uyarınca, uyarma cezası; memurun görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğine ilişkin yazılı bir ikazdır.
Disiplin cezası türleri arasında en hafif olanıdır. Ancak hukuka aykırı verilmişse, diğer tüm disiplin cezalarında olduğu gibi iptali için itiraz hakkı vardır.

Uyarma cezası hangi durumlarda verilir?

Uyarma cezası, genellikle şu davranışlar nedeniyle verilir:

Görevde kayıtsızlık veya düzensizlik
Amirlerle iletişimde saygısızlık
Kurum düzenine aykırı davranışlar
Usulüne uygun yazışma yapmamak
Mesaiye geç gelmek

Her ne kadar bu gerekçeler haklı görünebilse de, cezanın somut delillere dayanmaması, orantısızlığı ya da savunma alınmadan verilmesi, cezayı hukuka aykırı hâle getirebilir.

Kamu görevlileri uyarma cezasına nasıl itiraz edebilir?

Uyarma cezasına karşı başvurulabilecek iki temel yol vardır:

İdareye İtiraz Başvurusu (İdari Başvuru)
İdare Mahkemesi'nde İptal Davası

Her iki yol da yasal zemine sahiptir ve birbirinden bağımsız olarak kullanılabilir.

İdari itiraz süreci nasıl işler?

Disiplin cezası kararının kişiye tebliğ edilmesinden itibaren 7 gün içinde, memurun bağlı olduğu üst disiplin amirine yazılı başvuruda bulunması gerekir. Bu başvuru dilekçesinde şu unsurlar yer almalıdır:

Kararın hangi tarihte tebliğ edildiği
Neden hukuka aykırı olduğu
Hangi hakların ihlal edildiği
Somut talepler (cezanın kaldırılması, yeniden değerlendirme)

İdare bu başvuruya kaç gün içinde cevap verir?
İdare genellikle 30 gün içinde cevap vermek zorundadır. Cevap verilmemesi veya ret cevabı alınması hâlinde, dava açma hakkı saklı kalır.

İdare mahkemesine dava açma süresi nedir?

İdareden olumlu cevap alınmazsa veya doğrudan dava açılmak istenirse, cezanın tebliğinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemesine iptal davası açılabilir. Bu süre hak düşürücüdür.
Kartal ve Anadolu Yakası’nda görev yapan kamu görevlileri için bu tür davalar genellikle İstanbul Anadolu İdare Mahkemesi’ne açılır.

Uyarma cezası iptal edilebilir mi?

Evet. Mahkeme şu gerekçelerle uyarma cezasını iptal edebilir:

Savunma alınmadan ceza verilmişse
Haksız ve somut delilden yoksun bir ceza ise
Orantısızlık varsa (örneğin çok hafif davranışa disiplin cezası verilmişse)
Kanuna aykırı işlem tesis edilmişse

İstanbul Kartal’daki kamu görevlileri ne yapmalı?

Kartal ilçesi ve çevresinde; belediyelerde, eğitim kurumlarında, sağlık kuruluşlarında ve adliyelerde çalışan birçok memur bu tür disiplin cezalarıyla karşılaşabilir. Bu cezaların büyük bir kısmı savunma alınmadan veya genel ifadelerle verildiği için, iptali mümkün olan işlemlerdir.
Uyarma cezasına maruz kalan kamu görevlileri, sürelere dikkat ederek haklarını arayabilir ve gerektiğinde iptal davası açabilir.

Disiplin cezası sicile işler mi?

Uyarma cezası memurun özlük dosyasına işlenir. Ancak sicil puanına doğrudan etkisi azdır. Yine de bir sonraki değerlendirmede olumsuz etki yaratabilir. Bu nedenle, haksız yere verilmiş bir cezanın kayıtlardan silinmesi için iptali önemlidir.

Uyarma cezası sonrasında yeniden ceza alınabilir mi?

Eğer memur aynı fiili tekrar ederse, bir üst ceza olan kınama ya da daha ağır yaptırımlar söz konusu olabilir. Bu nedenle uyarma cezası, bir tür ilk ikaz olarak kabul edilmeli; ancak haksızsa mutlaka itiraz edilmelidir.

Sık Sorulan Sorular

Uyarma cezasına ne kadar sürede itiraz edebilirim?
Cezanın tebliğinden itibaren 7 gün içinde üst disiplin amirine idari itiraz başvurusu yapılabilir. Ayrıca 60 gün içinde dava açma hakkı da vardır.

İtiraz dilekçesi nereye verilir?
İlgili kurumun disiplin kuruluna ya da üst disiplin amirine yazılı olarak teslim edilir.

Uyarma cezası mahkemeden döner mi?
Hukuka aykırı şekilde verilmiş, somut delil içermeyen ya da savunma alınmadan uygulanan cezalar mahkeme kararıyla iptal edilebilir.

Uyarma cezası sicile işler mi?
Evet, özlük dosyasına işlenir. Ancak süreyle silinme imkânı da vardır.

İstanbul Kartal’da hangi mahkemeye başvurmalıyım?
Kartal ve Anadolu Yakası’ndaki kamu görevlileri için yetkili mahkeme İstanbul Anadolu İdare Mahkemesi’dir.

İdare Hukuku Avukatı