Kovuşturma Aşamasında Haklar

Ceza yargılaması, bireylerin temel hak ve özgürlüklerini doğrudan etkileyen ciddi bir süreçtir. Yargılamanın en önemli bölümlerinden biri olan kovuşturma aşaması, sanığın suçlamalarla yüzleştiği, delillerin değerlendirildiği ve mahkeme önünde savunma yaptığı evredir. Bu süreçte, bireylerin sahip olduğu haklar, adil yargılanma ilkesi çerçevesinde güvence altına alınmıştır.

Bu yazıda, kovuşturma aşamasında sanığın ve avukatının sahip olduğu temel haklar, uygulama örnekleriyle birlikte açıklanacak ve ceza yargılamasında nasıl korunmaları gerektiği ele alınacaktır.

Kovuşturma Aşaması Nedir?

Kovuşturma aşaması, iddianamenin kabulü ile başlar ve mahkeme tarafından verilen hükümle sona erer. Bu aşama, sanığın suçlamalara karşı mahkeme huzurunda yargılandığı ve kararın verildiği safhadır.

🔹 Öncesinde ise soruşturma aşaması bulunur. Soruşturma, savcılık tarafından yürütülürken; kovuşturma bağımsız ve tarafsız mahkeme tarafından gerçekleştirilir.

Kovuşturma Aşamasında Sanığın Sahip Olduğu Haklar

1. Adil Yargılanma Hakkı

Anayasa’nın 36. maddesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. maddesi kapsamında her birey, adil, bağımsız ve tarafsız bir mahkeme önünde yargılanma hakkına sahiptir.

2. Savunma Hakkı

Sanık, kendini bizzat veya bir avukat aracılığıyla savunma hakkına sahiptir. Bu hak, duruşmalara katılma, delillere erişme, tanık sorgulama ve beyanda bulunma gibi unsurları içerir.

3. Susma Hakkı

Sanık, kendi aleyhine beyanda bulunmaya zorlanamaz. Duruşmada susma hakkını kullanabilir ve bu durum mahkeme tarafından aleyhine yorumlanamaz.

4. Müdafi Yardımından Yararlanma Hakkı

Sanık, dilerse kendi avukatını seçebilir. Maddi durumu olmayan kişiler için baro tarafından zorunlu müdafi atanır. Müdafi, dosyayı inceleme, sanıkla görüşme ve savunma yapma hakkına sahiptir.

5. Delillere Erişim ve Delil Sunma Hakkı

Sanık ve müdafii, iddianamede yer alan tüm delillere ulaşma, bunlara karşı beyanda bulunma ve karşı delil sunma hakkına sahiptir. Bu kapsamda tanık gösterme, uzman görüşü sunma gibi yollar da mümkündür.

6. Aleni (Açık) Yargılanma Hakkı

Kural olarak duruşmalar halka açıktır. Ancak kamu güvenliği veya mağdurun mahremiyeti gibi nedenlerle kapalı yapılabilir. Açık yargılama, kamu denetiminin bir unsurudur.

7. Makul Sürede Yargılanma Hakkı

Sanık, gereksiz yere uzatılmadan, makul sürede bir yargılama geçirme hakkına sahiptir. Aksi durumda hak ihlali iddiasıyla Anayasa Mahkemesi’ne başvuru yapılabilir.

8. Mahkemeyi Bilgilendirme ve Beyan Sunma Hakkı

Sanık, savunmasını istediği zaman genişletebilir, yeni beyanlar sunabilir. Ayrıca taleplerde bulunma, örneğin yeni tanık dinletme ya da keşif yapılmasını isteme hakkına da sahiptir.

9. Çapraz Sorgu Hakkı

Sanık ve müdafii, tanık ve bilirkişileri sorgulayabilir, çelişkileri ortaya çıkarabilir. Bu, savunmanın etkinliğini sağlayan önemli bir haktır.

10. İtiraz ve Temyiz Hakları

Kovuşturma sonunda verilen hükme karşı, üst mahkemelere başvurma hakkı vardır. İstinaf ve temyiz yolları, kararın bir üst yargı merciince denetlenmesini sağlar.

Kovuşturma Sürecinde Avukatın Rolü

Kovuşturma aşamasında ceza avukatı:

Sanığın savunma stratejisini oluşturur,
Dosyadaki delilleri inceler ve karşı delil geliştirir,
Duruşmalarda etkin şekilde savunma yapar,
Hukuka aykırı işlemleri tespit edip itiraz eder,
Mahkeme sürecinin adil ve dengeli yürümesini sağlar.

📌 Özellikle ağır ceza davalarında müdafi desteği, sanığın haklarının korunmasında hayati rol oynar.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Kovuşturma aşamasında avukatsız savunma yapılabilir mi?
Evet, mümkündür. Ancak avukatsız süreçte hak kayıpları yaşanabilir.

2. Kovuşturma ne kadar sürer?
Davanın karmaşıklığına göre değişmekle birlikte genellikle birkaç ay ile birkaç yıl arasında sürer.

3. Delillere ulaşamazsam savunmam etkilenir mi?
Evet. Bu nedenle dosya erişimi önemlidir. Müdafi bu hakkı sizin adınıza kullanabilir.

4. Mahkeme kararına itiraz hakkım var mı?
Evet. Kararın türüne göre istinaf ve temyiz yolları açıktır.

Kartal Ceza Avukatı ile Etkin Savunma

Kovuşturma aşamasında yapılan her işlem, davanın sonucunu doğrudan etkiler. Sanık haklarının ihlal edilmemesi, etkin savunma yapılması ve sürecin adil işlemesi için alanında uzman bir ceza avukatıyla çalışmak büyük önem taşır.

Kartal merkezli ceza hukuku ofisimiz, kovuşturma sürecinde hukuki bilgi, stratejik hamle ve etkin iletişimle müvekkillerinin yanında olur.

Ceza Davası Avukatı