Sağ Kalan Eşin Payının Az Gösterilmesine Karşı Açılacak Davalar

Miras hukuku, ölen kişinin mal varlığının mirasçılara adil şekilde dağıtılmasını amaçlar. Ancak uygulamada sık karşılaşılan sorunlardan biri, sağ kalan eşin mirastaki payının hatalı ya da kasıtlı olarak az gösterilmesidir. Bu durumda, eşin yasal miras hakkını tam olarak alabilmesi için dava açması gerekebilir.

🧾 Sağ Kalan Eşin Miras Payı Ne Kadardır?

Türk Medeni Kanunu’na göre, sağ kalan eşin mirastaki payı, diğer mirasçılarla olan derece ilişkisine göre değişir:

Altsoyla birlikte (çocuklar varsa): Eşin miras payı 1/4 oranındadır.
Anne-baba ile birlikte (üst soy varsa): Eşin miras payı 1/2 oranındadır.
Mirasçılar yoksa (yani sadece eş varsa): Tüm miras sağ kalan eşe kalır.

Ayrıca eş, ölüm tarihinde geçerli olan mal rejimi çerçevesinde edinilmiş malların yarısı üzerinde de hak sahibidir. Bu durum, miras payı dışında eşe ek bir alacak hakkı doğurur.

⚠️ Sağ Kalan Eşin Payı Neden Az Gösterilir?

Bilinçli olarak mal beyanının eksik yapılması
Tapuda muvazaalı işlemler
Bazı taşınmazların miras dışı gösterilmesi
Diğer mirasçılar tarafından mal kaçırılması

Bu gibi durumlarda sağ kalan eş, mahkemeye başvurarak gerçek hakkını talep edebilir.

⚖️ Hangi Dava Türleri Açılabilir?

1. Tenkis Davası

Muris tarafından yapılan karşılıksız kazandırmalar (bağışlar) sağ kalan eşin zorunlu (saklı) payını ihlal ediyorsa, bu payın korunması için açılır.

2. Tapu İptali ve Tescil Davası (Muvazaa Nedeniyle)

Eğer muris, taşınmazları üçüncü kişilere devretmiş ve gerçekte bu devir bağış niteliğindeyse, sağ kalan eş bu taşınmazlar için tapu iptal ve tescil davası açabilir.

3. Terekenin Tespiti Davası

Mirasa dahil olması gereken mal varlıkları gizlenmişse ya da eksik gösterilmişse, eş terekenin doğru şekilde tespitini isteyebilir.

4. Katılma Alacağı Davası

Eğer eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejimi varsa, ölen eşin mal varlığı üzerinden hayatta kalan eşin payı hesaplanır. Bu alacak, miras dışında kalan bir hak olarak değerlendirilir.

📌 Dava Süreci ve Dikkat Edilecekler

Dava, Asliye Hukuk Mahkemesi ya da Sulh Hukuk Mahkemesi nezdinde açılır.
Mirasın açıldığı yer mahkemesi yetkilidir.
Belgeler, tapular, banka kayıtları, tanık ifadeleri delil olarak kullanılabilir.
Tenkis ve muvazaa davalarında zamanaşımı süreleri ve ispat yükü önemlidir.

📍 İstanbul ve Kartal’da Sık Karşılaşılan Sorunlar

İstanbul gibi büyükşehirlerde özellikle taşınmazların değerinin yüksek olması, miras anlaşmazlıklarının artmasına neden olmaktadır. Sağ kalan eşlerin payının kasıtlı şekilde düşürülmesi, tapu işlemlerinde hile yapılması gibi durumlar, Kartal, Maltepe, Ataşehir ve Üsküdar gibi bölgelerde sıkça görülmekte ve dava konusu olmaktadır.

👨‍⚖️ Avukat Desteğiyle Haklarınızı Koruyun

Sağ kalan eşin miras hakkının korunması teknik ve hukuki uzmanlık gerektirir. Bu nedenle bir miras hukuku avukatından profesyonel destek alınması, hem sürelerin kaçırılmaması hem de davaların etkin yürütülmesi açısından büyük önem taşır.

Miras Hukuku Avukatı