Kartal Avukat
Günümüzde emlak alım-satım işlemlerinde sıkça kullanılan vekaletnameler, işlem kolaylığı sağlarken bazı hukuki riskleri de beraberinde getirir. Özellikle tapuda taşınmaz devri yetkisi veren vekaletnameler, kötü niyetli kişiler tarafından suistimal edilebilir. Bu durumlarda vekaletnamenin geri alınması veya geçersizliğinin tespiti için dava açılması mümkündür.
Bu yazıda, tapu devrine yönelik verilen vekaletnamenin nasıl ve hangi şartlarda geri alınabileceği, davanın niteliği, süreci ve dikkat edilmesi gereken hukuki noktalar detaylı olarak ele alınmaktadır.
Vekaletname, bir kişinin başka bir kişiyi kendi adına işlem yapması için yetkilendirdiği yazılı bir belgedir. Tapu işlemlerinde genellikle noter aracılığıyla düzenlenen özel yetkili vekaletnameler kullanılır.
Tapu devri için verilen vekaletname, vekilin taşınmazı satma, devretme, ipotek ettirme gibi işlemleri tapu müdürlüğünde gerçekleştirebilmesini sağlar.
Hukuken vekalet ilişkisi, her zaman ve sebepsiz şekilde sona erdirilebilir. Vekalet veren kişi, dilediği zaman vekaletnameyi geri alabilir veya iptal ettirebilir. Ancak vekil bu yetkiyi kullanarak kötü niyetli işlemler yaptıysa, artık sadece iptal yetmez, hukuki sorumluluk doğuracak davalar gündeme gelir.
Vekilin verilen yetkiyi kötüye kullanması
Vekilin, taşınmazı izinsiz veya rayiç değerin altında devretmesi
Vekaletin verildiği amacın ortadan kalkması
Vekilin işlem yapmasının artık istenmemesi
Vekaletname düzenlenirken irade fesadı (aldatma, zorlama, hata) bulunması
Vekaletnameyi düzenleyen kişi, herhangi bir noterden işlem yaparak vekaletnameyi iptal ettirebilir. Noter tarafından verilen "vekâletnamenin iptali" belgesi, ilgili kurumlara (özellikle tapu müdürlüğüne) bildirilmelidir.
Vekaletin iptal edildiği, tapunun bağlı olduğu müdürlüğe yazılı olarak bildirilmeli ve vekilin işlem yapması engellenmelidir.
Vekil, yetki iptaline rağmen işlem yapmışsa veya vekalet suistimali varsa, dava açmak zorunlu hale gelir.
Eğer vekalet verme sürecinde irade fesadı, zorlama, aldatma varsa veya sahte belge düzenlenmişse, vekaletnamenin iptali için Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açılabilir.
Vekil, yetkisini aşarak veya haksız şekilde taşınmazı devrettiyse, tapunun iptali ve eski malik adına tescili talep edilebilir.
Vekilin kötü niyeti nedeniyle zarar doğmuşsa, vekile ve varsa alıcılara karşı maddi ve manevi tazminat istenebilir.
Borçlar Kanunu m. 代理 (Vekalet sözleşmesi)
Türk Medeni Kanunu m.1023: Tapuya güven ilkesinin sınırları
Yargıtay Kararları: Özellikle vekaletin kötüye kullanımı ve tapu iptal tescil davası yönünden
S: Tapu devri için verdiğim vekaletnameyi iptal ettim, ancak vekil satış yaptı. Ne yapabilirim?
🔹 Tapu iptali ve tescil davası açarak taşınmazı geri alabilir, zarar varsa tazminat talep edebilirsiniz.
S: Vekaletnameyi iptal ettikten sonra tapuya bildirmezsem ne olur?
🔹 Vekil tapuda işlem yapmaya devam edebilir. Bu nedenle noter iptal belgesini derhal tapu müdürlüğüne ulaştırmalısınız.
S: Sözlü olarak vekaletimi iptal ettim, bu geçerli olur mu?
🔹 Hayır. Hukuken vekalet iptali yazılı ve noter kanalıyla yapılmalıdır.
S: Aldatma yoluyla düzenlenmiş vekaletnameye karşı ne yapabilirim?
🔹 Vekaletnamenin iptali için dava açabilirsiniz. Delillerle desteklenmişse geçersiz sayılabilir.
Gayrimenkul ve Emlak Hukuku Avukatı