Kartal Avukat
Tapuya şerh, bir taşınmaz üzerinde üçüncü kişilere karşı hukuki sonuç doğurması amacıyla tapu siciline yapılan belirtici kayıttır. Bu şerhler, taşınmazla ilgili belirli hakların veya kısıtlamaların başkaları tarafından da görülmesini sağlar.
Örneğin:
Satış vaadi sözleşmesi
Aile konutu şerhi
Kira sözleşmesi
Ön alım hakkı (şufa hakkı)
Taşınmazın ihtilaflı olduğuna dair dava şerhi
Bu tür durumlarda mahkeme kararıyla veya talep üzerine tapuya şerh konulabilir. Ancak bazı şerhler için doğrudan talep yeterli olmaz; şerhin konulması için dava açmak gerekebilir.
Aşağıdaki durumlar tapuya şerh konulmasını gerektirebilir:
Satış vaadi sözleşmesinin tapuda görünmesini istemek
Aile konutu olarak kayıtlı bir yerin eş tarafından izinsiz devrini önlemek
Kira sözleşmelerinin yeni maliklere karşı korunması
Açılmış bir dava varsa, taşınmazın ihtilaflı olduğunun bildirilmesi
Tasarrufun iptali davası gibi hileli devirleri önleme amaçlı durumlar
Bu işlemlerin tapuya yansıtılması, hak kayıplarını önler ve üçüncü kişilere karşı koruma sağlar.
Tapuya şerh konulması, bazı durumlarda doğrudan tapu müdürlüğünden talep edilebilirken; çoğu zaman mahkeme kararı gerekir. Özellikle satış vaadi veya aile konutu gibi durumlarda şerhin reddedilmesi halinde dava açılması zorunlu hale gelir.
Dava süreci genel olarak şu şekilde işler:
Şerh konusu olan hukuki işlem veya belge hazırlanır
Tapu müdürlüğüne başvurulur
Reddedilirse, ilgili Asliye Hukuk Mahkemesi’ne dava açılır
Mahkeme, haklılık durumuna göre tapuya şerh konulmasına karar verir
Karar kesinleştiğinde tapu siciline işlenir
Taşınmazla ilgili hak sahipliğini güvence altına alır
Taşınmazın üçüncü kişilere devrini sınırlayabilir veya etkileyebilir
Haksız satış ve devirlerin önüne geçer
Açılan davaların sonucunda hak kaybını engeller
Tapu kaydında şerh yer aldığı için herkes tarafından görülebilir
Bu nedenle özellikle taşınmazla ilgili dava süreçlerinde, tapuya şerh koydurmak önemli bir koruma yöntemidir.
Tapuya şerh konulması talepli davalar, taşınmazın bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesi'nde açılır.
Örneğin taşınmaz İstanbul'un Kartal ilçesinde bulunuyorsa, yetkili mahkeme İstanbul Anadolu Asliye Hukuk Mahkemesi olacaktır.
Tapuya şerh konulması ne anlama gelir?
Tapu kütüğüne bir taşınmazla ilgili hak, kısıtlama veya dava bilgisinin işlenmesidir. Böylece üçüncü kişilerin bu bilgiden haberdar olması sağlanır.
Satış vaadi sözleşmesine dayalı olarak şerh konulabilir mi?
Evet. Noter onaylı satış vaadi sözleşmesiyle şerh konulabilir. Tapu müdürlüğü reddederse dava açılarak karar istenebilir.
Aile konutu şerhi için dava açmak gerekir mi?
Eğer eş rızası olmadan işlem yapılmışsa ve tapu müdürlüğü şerh koymazsa, aile konutu şerhinin konulması için dava açmak gerekebilir.
Kartal’da tapuya şerh davası nereye açılır?
Taşınmaz Kartal’da ise İstanbul Anadolu Asliye Hukuk Mahkemesi yetkilidir.
Tapuya konulan şerh ne zaman silinir?
Şerh süresi dolduğunda, tarafların talebiyle veya mahkeme kararıyla silinebilir. Bazı şerhler süresizdir; bazıları belirli süre için geçerlidir.
Hukuki dayanak açık ve belgeli olmalıdır (örneğin noter onaylı sözleşme)
Taşınmazın tapu bilgileri eksiksiz ve doğru verilmelidir
Tapu müdürlüğünün red kararına karşı yasal sürede dava açılmalıdır
Açılacak dava dilekçesi ayrıntılı hazırlanmalı, delillerle desteklenmelidir
Mahkeme kararı kesinleşmeden tapu işlemi yapılamaz
Bu noktada hak sahiplerinin şerh işlemlerini zamanında ve eksiksiz yapması, ileride yaşanabilecek mağduriyetlerin önüne geçer.
Gayrimenkul ve Emlak Hukuku Avukatı