Uluslararası Tahkim Mahkemelerinde Dava Takibi

Uluslararası Tahkim Mahkemelerinde Dava Takibi

Küreselleşen ticaret ve yatırımlar, taraflar arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde uluslararası tahkim mekanizmalarının önemini her geçen gün artırmaktadır. Uluslararası tahkim, devlet mahkemelerine alternatif olarak tarafsız, hızlı ve gizli bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Bu sistemde taraflar, aralarındaki anlaşmazlıkları Uluslararası Tahkim Mahkemeleri nezdinde çözmeyi kabul eder.

Tahkim, yalnızca büyük şirketler için değil; ihracat, inşaat, enerji, teknoloji, yatırım ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren tüm işletmeler için güvenli bir çözüm yoludur.

Uluslararası Tahkim Nedir?

Uluslararası tahkim, farklı ülkelere mensup taraflar arasında ortaya çıkan ticari veya yatırım uyuşmazlıklarının, tarafların önceden belirlediği tahkim kuralları çerçevesinde çözülmesidir.

Tahkimde yargılama, hakem heyeti tarafından yürütülür ve alınan karar (tahkim kararı), taraflar için bağlayıcıdır. Bu kararlar New York Konvansiyonu (1958) gereği, taraf ülkelerde icra edilebilir niteliktedir.

Başlıca Uluslararası Tahkim Kurumları

1. ICC (International Chamber of Commerce) – Uluslararası Ticaret Odası Tahkim Mahkemesi

2. LCIA (London Court of International Arbitration) – Londra Uluslararası Tahkim Mahkemesi

3. ICSID (International Centre for Settlement of Investment Disputes) – Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü Merkezi

4. UNCITRAL (United Nations Commission on International Trade Law) – Birleşmiş Milletler Ticaret Hukuku Komisyonu Tahkim Kuralları

5. SCC (Stockholm Chamber of Commerce Arbitration Institute)

Bu kurumlar, farklı sektörlerdeki uyuşmazlıkların tarafsız, etkin ve profesyonel biçimde çözülmesini sağlar.

Tahkim Mahkemelerinde Dava Açma Süreci

Uluslararası tahkimde dava takibi, dikkatli bir hazırlık ve güçlü bir strateji gerektirir. Süreç genel olarak şu aşamalardan oluşur:

1. Tahkim Anlaşmasının Varlığı:
   Taraflar arasında geçerli bir tahkim anlaşması veya sözleşme maddesi bulunmalıdır.

2. Dava Başvurusu (Request for Arbitration):
   Davacı taraf, uyuşmazlığı açıklayan ve taleplerini belirten dilekçesini ilgili tahkim kurumuna sunar.

3. Hakem Heyetinin Oluşturulması:
   Taraflar genellikle üç kişilik bir hakem heyeti belirler. Tarafsızlık ve uzmanlık esastır.

4. Savunma ve Belgelerin Sunulması:
   Davalı taraf cevap dilekçesini sunar. Taraflar delillerini, sözleşmeleri, yazışmaları ve bilirkişi raporlarını paylaşır.

5. Durum Toplantısı ve Duruşmalar:
   Hakem heyeti, taraflarla birlikte dava takvimini belirler ve gerekirse duruşmalar düzenler.

6. Karar (Award):
   Hakem heyeti, inceleme sonunda bağlayıcı bir karar verir. Bu karar taraflar için kesindir ve temyize açık değildir.

7. Kararın İcrası:
   Karar, New York Konvansiyonu uyarınca 160’tan fazla ülkede doğrudan icra edilebilir.

Tahkim ile Mahkeme Arasındaki Farklar

Tahkim Davalarında Avukatın Rolü

Uluslararası tahkim süreçleri, hem uluslararası hukuk bilgisi hem de prosedürel deneyim gerektirir.
Bir tahkim avukatı, sürecin her aşamasında şu görevleri üstlenir:

• Tahkim şartlarının hazırlanması,

• Dava dilekçesi ve savunma belgelerinin yazılması,

• Delil ve bilirkişi yönetimi,

• Duruşmalarda temsil,

• Tahkim kararının icrası veya iptali süreçleri.

Kartal ve İstanbul bölgesinde uluslararası ticaretle uğraşan şirketler, profesyonel bir tahkim avukatı desteğiyle hem zamandan hem de maliyetten tasarruf sağlar.

Uluslararası Tahkimde Delil Toplama

Tahkimde deliller genellikle IBA Rules on the Taking of Evidence kurallarına göre toplanır.
Bu süreçte:

• Yazılı belgeler (sözleşmeler, e-postalar, faturalar)

• Tanık ifadeleri

• Uzman raporları

• Teknik veya finansal belgeler

delil olarak kullanılabilir. Hakem heyeti, delil değerlendirmesinde geniş takdir yetkisine sahiptir.

Tahkim Kararının İptali

Her ne kadar tahkim kararları bağlayıcı olsa da, bazı durumlarda iptal davası açılabilir.
Bunun için genellikle şu gerekçeler aranır:

• Tahkim anlaşmasının geçersizliği,

• Taraflardan birine tebligat yapılmaması,

• Hakem heyetinin yetkisini aşması,

• Kamu düzenine aykırılık.

Türkiye’de, Milletlerarası Tahkim Kanunu (MTK) uyarınca tahkim kararının iptali için Ankara Asliye Ticaret Mahkemeleri yetkilidir.

Sık Sorulan Sorular

Uluslararası tahkim kararı hangi ülkelerde geçerlidir?
1958 tarihli New York Konvansiyonu’na taraf 160’tan fazla ülkede tahkim kararları doğrudan icra edilebilir.

Tahkim süreci ne kadar sürer?
Ortalama 12 ila 18 ay arasında tamamlanır. Ancak dava karmaşıksa bu süre uzayabilir.

Tahkim kararına itiraz edilebilir mi?
Karar kesin nitelikte olup yalnızca iptal davası açılabilir. Temyiz yolu yoktur.

Tahkim masraflarını kim öder?
Genellikle hakem heyeti, yargılama sonunda masrafların hangi tarafa yükletileceğine karar verir.

Türkiye’de tahkim kararı nasıl icra edilir?
Yabancı tahkim kararları, tanıma ve tenfiz kararı alındıktan sonra icra edilebilir.

Uluslararası tahkim mahkemelerinde dava takibi, teknik bilgi ve deneyim gerektiren karmaşık bir süreçtir.
Yanlış hazırlanmış dilekçeler veya eksik deliller, milyonlarca dolarlık kayıplara neden olabilir.
Bu nedenle sürece başlamadan önce uluslararası tahkim ve ticaret hukuku alanında uzman avukatlarla çalışmak büyük önem taşır.

Kartal ve İstanbul bölgesinde faaliyet gösteren uluslararası hukuk avukatları, ICC, LCIA, ICSID gibi kurumlar nezdinde açılan tahkim davalarının takibinde profesyonel destek sunar.

Kartal Uluslararası Dava Avukatı