Kira sözleşmesi yenilenmezse ne olur?

Kira ilişkisi, kiracı ile mal sahibi arasında kurulan sözleşmeye dayalı bir borç ilişkisidir. Ancak sözleşme süresi sona erdiğinde, taraflardan biri kira sözleşmesini yenilemek istemezse ne olur? Bu durum hem ev sahibi hem de kiracı açısından önemli sonuçlar doğurabilir. Özellikle Kartal, İstanbul Anadolu Yakası gibi bölgelerde artan kira fiyatları nedeniyle bu tür durumlar daha sık gündeme gelmektedir.

Kira sözleşmesinin süresi dolduğunda otomatik yenilenir mi?

Türk Borçlar Kanunu’na göre, belirli süreli kira sözleşmeleri süresi sonunda sona ermez. Kiracı sözleşmenin sona erdiği tarihte taşınmazı boşaltmazsa ve mal sahibi de yazılı bir bildirimle sözleşmeyi sona erdirmek istemezse, sözleşme aynı koşullarla bir yıl daha uzar. Bu süreç her kira yılı sonunda aynı şekilde işler. Yani kira sözleşmesi otomatik olarak yenilenmiş sayılır.

Ev sahibi kira sözleşmesini yenilemek istemezse ne yapmalı?

Ev sahibi, kira sözleşmesini yenilemek istemiyorsa, bunun için belirli şartlara uymalıdır:

Tahliye bildirim süresi: Ev sahibi, sözleşme bitiminden en az 15 gün önce kiracıya yazılı olarak bildirimde bulunmalıdır. Aksi halde sözleşme yine bir yıl uzar.
Geçerli tahliye sebebi: Eğer kira sözleşmesi 10 yıldan fazla süredir uzuyorsa, mal sahibi her uzama yılının sonunda herhangi bir gerekçe göstermeden tahliye talep edebilir. Ancak bu durumda da bildirim süresine dikkat etmek gerekir.

Kiracı kira sözleşmesini yenilemek istemezse ne yapmalı?

Kiracı da kira sözleşmesini yenilemek istemiyorsa, herhangi bir gerekçe göstermeksizin kira süresi sonunda taşınmazı tahliye edebilir. Bu durumda da sözleşmenin sona erdiği tarihte evi boşaltması ve anahtarı teslim etmesi gerekir. Aksi halde yeni dönem başlamış sayılır ve yeni kira dönemi için kira ödeme yükümlülüğü doğar.

Kira sözleşmesi yenilenmezse tahliye davası açılabilir mi?

Eğer taraflar arasında kira sözleşmesi süresi dolmuşsa ve mal sahibi tahliye talebinde bulunmuş ancak kiracı evi boşaltmamışsa, tahliye davası açılması gündeme gelir. Ancak tahliye davası açmak için mutlaka geçerli bir neden bulunmalıdır:

Kiracının tahliye taahhüdü vermiş olması
Kiranın ödenmemesi
Ev sahibinin kendisinin ya da birinci dereceden yakınının konuta ihtiyacı olması
Kira süresinin 10 yılı aşmış olması

Bu tür davalarda mahkemeler delil ve koşulları değerlendirerek karar verir. Özellikle Kartal bölgesinde kira ilişkilerinde artan ihtilaflar, bu tür davaların sayısını artırmaktadır.

Kira sözleşmesi yenilenmeden önce taraflar ne yapmalı?

Taraflar, kira sözleşmesinin süresi dolmadan önce şu hususlara dikkat etmelidir:

Taraflar arasında mutabakat sağlanacaksa yeni bir sözleşme yapılması tavsiye edilir.
Taraflar arasında ihtilaf varsa, sürenin sonunda yaşanacak ihtimallere göre hukuki danışmanlık alınmalıdır.
Yazılı iletişim tercih edilmelidir; WhatsApp mesajları veya sözlü beyanlar yerine noter kanalı veya iadeli taahhütlü mektupla bildirim yapılmalıdır.

Tahliye bildirimi nasıl yapılır?

Ev sahibinin tahliye bildiriminde bulunmak için şu yöntemler kullanılabilir:

Noter aracılığıyla ihtarname gönderme
İadeli taahhütlü posta ile yazılı bildirim
Kiracıyla imzalanacak yeni bir sözleşmeyle farklı koşullarda kira ilişkisi kurma

Yasal geçerlilik açısından en sağlam yöntem noter ihtarnamesidir.

Kiracının korunması açısından önemli noktalar

Türk Borçlar Kanunu, kiracıyı koruyan hükümler içermektedir. Bu nedenle ev sahibinin tek taraflı iradesiyle kiracının çıkarılması kolay değildir. Kiracının mağdur olmaması için:

Kirayı düzenli ödemesi,
İhtara veya davaya konu olacak davranışlardan kaçınması,
Ev sahibinden gelen yazılı bildirimlere dikkat etmesi gerekir.

Kartal ve Anadolu Yakası’nda kiracı-ev sahibi uyuşmazlıkları

Kartal ve çevresindeki bölgelerde, gelişen altyapı ve ulaşım projeleri nedeniyle kiralık dairelerin fiyatlarında büyük artış yaşanmıştır. Bu nedenle ev sahipleri eski kiracılarını çıkararak daha yüksek fiyattan kiraya vermek isteyebilmektedir. Bu durum hem kiracılar hem de ev sahipleri açısından çeşitli hukuki süreçleri doğurur. Kiracı tahliyesi konusunda herhangi bir işlem yapmadan önce hukuki destek alınması önemlidir.

Soru - Cevap

Kira sözleşmesi yenilenmezse kiracı hemen çıkar mı?
Hayır. Kiracı evi boşaltmadığı sürece ve ev sahibi tahliye davası açmadığı sürece kiracı konutta oturmaya devam edebilir.

Ev sahibi kira sözleşmesini uzatmak istemediğinde ne yapmalı?
Süre bitiminden en az 15 gün önce yazılı bildirimde bulunmalı, gerekirse tahliye davası açmalıdır.

10 yıl dolduğunda ev sahibi kiracıyı çıkarabilir mi?
Evet. Kira sözleşmesi 10 yılı doldurduysa, ev sahibi her yıl sonunda gerekçesiz şekilde tahliye talebinde bulunabilir.

Kira sözleşmesi olmadan evde oturan kiracı çıkarılabilir mi?
Sözleşme yazılı olmasa da fiili kira ilişkisi varsa yine tahliye için dava gerekebilir. Yazılı belge yoksa süreç daha karmaşık olabilir.

Gayrimenkul ve Emlak Hukuku Avukatı