Kartal Avukat
Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülke genelinde yaygınlaşmasıyla birlikte rüzgâr enerjisi santrali (RES) projeleri birçok bölgede hayata geçirilmektedir. Ancak bu projelerin hayata geçmesi için bazı özel ya da tüzel kişilere ait taşınmazların kamulaştırılması gerekebilir. Bu durumda devreye kamulaştırma davaları girer. Peki, rüzgâr enerjisi projelerinde kamulaştırma süreci nasıl işler, hak sahipleri hangi yasal yollara başvurabilir?
Kamulaştırma; kamu yararı gözetilerek, gerçek veya tüzel kişilere ait taşınmazların devlet veya kamu tüzel kişilikleri tarafından bedeli karşılığında mülkiyetine geçirilmesi işlemidir. Rüzgâr enerjisi projelerinde bu işlem genellikle Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı veya yetkilendirdiği özel şirketler aracılığıyla yürütülür.
Kamu Yararı Kararı: İlk adımda, ilgili idare tarafından projenin kamu yararı taşıdığına dair karar alınır.
Uzlaşma Görüşmeleri: Malik ile uzlaşma yoluna gidilir. Anlaşma sağlanamazsa kamulaştırma davası açılır.
Kamulaştırma Davası Açılması: İdare, Asliye Hukuk Mahkemesi’nde taşınmazın bedel tespiti ve mülkiyetin devri için dava açar.
Bedel Tespiti: Mahkeme bilirkişi aracılığıyla taşınmazın değerini belirler.
Tescil ve Bedel Ödemesi: Mahkeme kararıyla taşınmaz kamulaştırılır, bedeli malike ödenir.
Kamulaştırmaya karşı çıkan hak sahipleri şu davaları açabilir:
İdarenin kamu yararı kararı veya kamulaştırma işleminin hukuka aykırı olduğunu düşünen malik, idare mahkemesinde iptal davası açabilir.
Bazı durumlarda idare, kamulaştırma yapmadan taşınmazı kullanmaya başlar. Bu durumda malik, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası açabilir.
Taşınmazın bedeli düşük tespit edilmişse malik, kamulaştırma bedelinin artırılması davası açarak gerçek değerini talep edebilir.
Rüzgâr enerjisi projelerinde kamulaştırma davaları, mahkemenin yoğunluğuna ve bilirkişi raporlarının hazırlanma süresine göre değişmekle birlikte:
İlk derece mahkemede ortalama 8–14 ay sürebilir.
İtiraz ve temyiz süreçleriyle birlikte toplam süre 2–3 yılı bulabilir.
Kartal’daki İstanbul Anadolu Adliyesi, özellikle enerji projeleri nedeniyle açılan kamulaştırma davalarının yoğun görüldüğü bir bölgedir. Bu tür davalarda gayrimenkul hukuku ve enerji hukuku alanında deneyimli avukat desteği almak, hak kayıplarını önlemek açısından son derece önemlidir.
Rüzgâr enerjisi projeleri sürdürülebilirlik açısından önemli olsa da, bu projeler nedeniyle mülkiyet hakkı etkilenen kişiler için ciddi hukuki süreçler doğurabilir. Kamulaştırma işlemlerinin hukuka uygunluğu titizlikle denetlenmeli ve gerektiğinde hak sahipleri yasal yollara başvurarak menfaatlerini korumalıdır.
Enerji ve Maden Hukuku Avukatı