Arabuluculukta Kıdem Tazminatı Uyuşmazlıkları ve Mahkeme Yolları

Arabuluculukta Kıdem Tazminatı Uyuşmazlıkları ve Mahkeme Yolları

Kıdem tazminatı, işçinin belirli bir süre çalıştıktan sonra iş sözleşmesinin sona ermesi halinde hak kazandığı önemli bir alacaktır. Ancak işçi ile işveren arasında tazminatın ödenip ödenmeyeceği, miktarının ne olacağı gibi konularda sıkça uyuşmazlıklar yaşanmakta, bu durum dava sürecine kadar ilerleyebilmektedir. Türk hukukunda, kıdem tazminatı uyuşmazlıkları için arabuluculuk şartı getirilmiş olup, dava açmadan önce bu yola başvurulması zorunludur. Bu yazımızda, arabuluculuk sürecinde yaşanan kıdem tazminatı anlaşmazlıkları ve devamında izlenecek mahkeme yolları hakkında bilgi vereceğiz.

1. Kıdem Tazminatı Nedir, Kimler Hak Kazanır?

Kıdem tazminatı, 4857 sayılı İş Kanunu’na tabi olarak en az 1 yıl çalışan işçilere, belirli koşullarda iş sözleşmelerinin sona ermesi halinde ödenen bir tazminattır. Hak kazanılabilecek haller şunlardır:

• İşverenin haksız şekilde iş akdini feshetmesi

• İşçinin askerlik nedeniyle istifası

• Kadın işçinin evlendikten sonra 1 yıl içinde işi bırakması

• Emeklilik veya yaşlılık aylığına hak kazanma

• İşçinin haklı nedenle sözleşmeyi feshetmesi (örneğin maaş ödenmemesi)

2. Arabuluculuk Süreci Nasıl İşler?

Zorunlu arabuluculuk, işçi alacakları (kıdem, ihbar tazminatı, fazla mesai, yıllık izin vb.) konusunda dava açmadan önce başvurulması gereken ilk aşamadır.

Adımlar:

1. İşçi ya da vekili, adliyelerde bulunan Arabuluculuk Bürosu’na başvuruda bulunur.

2. Arabulucu atanır ve işverenle görüşme sağlanır.

3. Taraflar anlaşırsa, imzalanan tutanak ilam niteliğinde olur.

4. Anlaşma sağlanamazsa, son tutanak alınır ve işçi artık dava açabilir.

3. Arabuluculukta Kıdem Tazminatı Anlaşmazlık Nedenleri

Kıdem tazminatına dair arabuluculukta sıkça çıkan anlaşmazlıklar:

• İşverenin işten çıkışı haklı gösterip tazminatı reddetmesi

• Tazminat miktarında uyuşmazlık (brüt-mesai dahil mi, eksik hesaplama)

• Tazminatın taksitle ödenmek istenmesi

• İşverenin çalışmanın yılını tam olarak kabul etmemesi

• Ödemeye ek belge veya imza şartı koşması

Bu nedenlerle birçok dosyada anlaşma sağlanamamakta, süreç mahkemeye taşınmaktadır.

4. Anlaşma Sağlanmazsa Mahkemeye Nasıl Başvurulur?

Arabuluculukta uzlaşma olmazsa, arabuluculuk son tutanağı ile birlikte dava açılması gerekir.

Mahkemeye Başvuru Süreci:

• Dava iş mahkemesinde açılır (İş Mahkemesi yoksa Asliye Hukuk Mahkemesi)

• Davacı: İşçi

• Davalı: İşveren

• Arabuluculuk tutanağı dilekçeye eklenmelidir

• Dava dilekçesinde açık şekilde çalışılan süre, işten ayrılma nedeni ve hesaplanan kıdem tazminatı miktarı belirtilmelidir

• Zamanaşımı süresi 5 yıldır (Bazı durumlarda 10 yıl olabilir)

5. Mahkeme Sürecinde Deliller Neler Olur?

Kıdem tazminatı davasında mahkemenin dikkate aldığı başlıca deliller:

• SGK hizmet dökümleri

• İş sözleşmesi / bordrolar

• Tanık beyanları

• İşten ayrılış bildirgesi (SGK çıkış kodu)

• Yazışmalar ve ihtarnameler

• Arabuluculuk tutanağı

6. Arabuluculuk ve Dava Arasındaki Farklar

Kıdem tazminatı alacakları işçi açısından hayati öneme sahiptir. Arabuluculuk aşaması her ne kadar dava öncesi bir çözüm yolu sunsa da her zaman uzlaşma sağlanamaz. Bu durumda işçinin hakkını kaybetmemesi için uzman bir iş hukuku avukatıyla birlikte süreci takip etmesi önerilir. Özellikle mahkemeye taşınan dosyalarda, delil sunumu ve hukuki gerekçelendirme hayati önem taşımaktadır.

Arabulucu Avukat