Kartal Avukat
Çalışanların hastalık, kaza ya da doğum gibi nedenlerle işe geçici olarak devam edememesi halinde, sağlık kuruluşları tarafından düzenlenen geçici iş göremezlik raporu devreye girer. Bu belge, çalışanın belirli bir süre iş görme edimini yerine getiremeyeceğini ve bu süreçte sosyal güvenlik desteklerinden yararlanabileceğini gösterir.
Ancak bu raporun verilmesi, sadece çalışanın değil işverenin de bazı hukuki yükümlülüklerini beraberinde getirir. Özellikle İstanbul Anadolu Yakası gibi iş yoğunluğunun yüksek olduğu bölgelerde bu tür uyuşmazlıklar sıklıkla dava konusu olmaktadır.
SGK tarafından tanımlanan geçici iş göremezlik raporu, bir çalışanın sağlık nedenleriyle geçici olarak çalışamayacağını belgeleyen resmi bir evraktır. Rapor süresince çalışan, SGK’dan geçici iş göremezlik ödeneği alabilir.
Bu rapor:
Hekim ya da hastane tarafından düzenlenir.
E-rapor sistemi üzerinden SGK’ya bildirilir.
İşveren tarafından sistemde onaylanması gerekir.
Geçici iş göremezlik raporu alındığında işverenin uyması gereken kurallar ve dikkat etmesi gereken yükümlülükler şunlardır:
İşveren, çalışanın raporunu e-rapor sistemi üzerinden en geç 5 iş günü içinde onaylamalıdır. Aksi takdirde, SGK ödeneği geç yatırılabilir veya sorun çıkabilir.
Raporlu olduğu sürede çalışmayan işçinin maaşından kesinti yapılabilir. Ancak bu döneme ilişkin geçici iş göremezlik ödeneği SGK tarafından karşılanır.
Rapor süresi sonunda işçinin işe iade edilmemesi veya haksız şekilde iş akdinin feshi, haksız fesih davasına neden olabilir. İşveren, İş Kanunu madde 25 hükümlerine göre davranmak zorundadır.
Rapor süresince işçinin iş sözleşmesi feshedilemez. Ancak rapor süresi ihbar süresini 6 hafta aşarsa, işverenin fesih hakkı doğabilir. Bu durumda da kıdem ve ihbar tazminatları gündeme gelir.
Geçici iş göremezlik nedeniyle yaşanan uyuşmazlıklar aşağıdaki konularda dava konusu olabilir:
Raporlu işçinin haksız şekilde işten çıkarılması
SGK ödeneğinin zamanında yatmaması
İşçinin işe başlatılmaması
Rapor süresinin yanlış değerlendirilmesi
Hak kayıplarının tazmini
Bu tür davalarda işçi lehine işe iade, tazminat, fazla mesai, maddi-manevi zarar gibi talepler gündeme gelir.
İstanbul Kartal bölgesi ve Anadolu Yakası’ndaki işletmelerde, geçici iş göremezlik raporu sonrası yaşanan ihlaller sıklıkla işe iade davaları ve işçilik alacakları davalarına konu olmaktadır. Bu süreçlerde işçilerin haklarını doğru şekilde arayabilmesi için iş hukuku alanında uzman avukat desteği almak büyük önem taşır.