İş Kazasında Maluliyet Tespitinin Hukuki Sonuçları

Maluliyet Nedir ve Neden Önemlidir?

Maluliyet, bir işçinin iş kazası sonrası çalışma gücünü kısmen ya da tamamen kaybetmesi anlamına gelir. Bu durumun tespiti, sadece sağlık açısından değil; tazminat, emeklilik ve sosyal güvenlik hakları açısından da kritik öneme sahiptir. İş Kazası sonucu malul kalan işçi; SGK’dan gelir bağlanması, işverenden maddi/manevi tazminat talebi ve malulen emeklilik gibi birçok hakkı elde edebilir.

Maluliyet Tespit Süreci Nasıl İşler?

1. İş Kazası Bildirimi

İşveren, kazayı 3 iş günü içinde SGK’ya bildirmekle yükümlüdür. Bildirim yapılmazsa, idari para cezası uygulanabilir.

2. Sağlık Kurulu Raporu

İşçi, SGK tarafından yetkilendirilen devlet hastanelerine sevk edilir. Burada uzman doktorlardan oluşan heyet, işçinin meslekte kazanma gücündeki kayıp oranını tespit eder.

3. SGK İncelemesi ve Maluliyet Kararı

Heyet raporu, SGK tarafından incelenir. %10’dan fazla iş gücü kaybı varsa, sürekli iş göremezlik kararı verilir.

4. İtiraz Hakkı

İşçi veya işveren, karara itiraz ederek yeniden muayene veya yargı yoluna başvurabilir.

Maluliyetin Hukuki Sonuçları Nelerdir?

1. Sürekli İş Göremezlik Geliri

SGK, malul kalan işçiye ömür boyu maaş bağlayabilir. Kayıp oranına göre gelirin miktarı artar.

2. Tazminat Davası Açma Hakkı

İşverenin kusuru varsa, işçi iş mahkemesinde maddi ve manevi tazminat davası açabilir. SGK’dan alınan gelir, tazminattan mahsup edilmez.

3. Malulen Emeklilik

%60 ve üzeri iş gücü kaybı tespit edilen işçiler, sigortalılık süresi ve prim günleri uygunsa malulen emekli olabilir.

4. İş Sözleşmesinin Feshi

Maluliyet kalıcıysa, işveren iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Ancak bu durumda işçiye kıdem tazminatı ödenmelidir.

Tazminat Miktarını Etkileyen Unsurlar

İşçinin yaşı
Maaş düzeyi
Maluliyet oranı (%10 – %100)
İşverenin kusur oranı
İşçinin mesleki geleceği

Örneğin, 35 yaşında, aylık 30.000 TL maaş alan ve %50 oranında malul kalan bir işçi için mahkemeler milyon TL seviyelerinde tazminat hesaplamaları yapabilmektedir.

Soru - Cevap

Maluliyet oranı neye göre belirlenir?
Yetkili hastanelerde kurulan sağlık kurulu, SGK’nın belirlediği esaslara göre iş gücü kaybını yüzde olarak belirler.

Malul kalan işçiye SGK maaş bağlar mı?
Evet. %10’dan fazla kayıp varsa SGK sürekli iş göremezlik geliri bağlayabilir.

İstanbul’da maluliyet sonrası dava nereye açılır?
Kazanın yaşandığı yere göre İstanbul Anadolu veya Avrupa Yakası İş Mahkemeleri’ne başvurulabilir. Kartal'daki iş kazaları genellikle İstanbul Anadolu Adliyesi'nde görülür.

Malulen emeklilik ile SGK geliri aynı anda alınabilir mi?
Hayır. İkisi birlikte alınamaz. Hangisinin şartları uygunsa o tercih edilir.

Maluliyet oranına itiraz edilebilir mi?
Evet. İşçi veya işveren, SGK kararına karşı yeniden rapor alınması için itiraz edebilir.

İstanbul ve Kartal Bölgesinde Maluliyet Uygulamaları 📍

Kartal ve çevresi, İstanbul’daki sanayi ve inşaat sektörünün aktif olduğu bölgelerden biridir. Bu nedenle iş kazaları ve maluliyet vakaları da sık görülmektedir. İstanbul Anadolu Yakası İş Mahkemeleri, bu tür davalarda işçinin lehine birçok emsal karara imza atmıştır. Özellikle işverenin güvenlik önlemlerini eksik alması, yüksek tazminat kararlarıyla sonuçlanmaktadır.

İstanbul’daki davalarda, uzman bilirkişiler, iş güvenliği raporları ve çalışma kayıtları önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle dava öncesi kapsamlı hazırlık süreci yürütmek büyük önem taşır.

İş Hukuku Avukatı