Kıdem Tazminatı Hakkının Kaybedilmesi ve Hukuki Çözümler

Kıdem Tazminatı Hakkının Kaybedilmesi ve Hukuki Çözümler

Kıdem Tazminatı Nedir?

Kıdem tazminatı, bir işçinin belirli şartlar altında iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda işverenden talep edebileceği parasal haktır. Bu tazminat, 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi gereği belirli sürelerde aynı işverene bağlı olarak çalışan işçilere tanınmıştır. Ancak bazı durumlarda kıdem tazminatı hakkı kaybedilebilir veya işveren tarafından ödenmeyebilir.

Kıdem Tazminatı Alınamayan Durumlar

1. İşçinin Kendi İsteğiyle İstifa Etmesi

Genel kural olarak işçi istifa ederse kıdem tazminatı alamaz. Ancak aşağıdaki istisnalar geçerlidir:

• Emeklilik şartlarının sağlanması

• Evlilik nedeniyle kadın işçinin ayrılması (1 yıl içinde)

• Askerlik nedeniyle ayrılma

• Mobbing, hakaret, sağlık ve iş güvenliği gerekçeleri

2. Haklı Fesih Sebebi Olmadan İş Sözleşmesinin Sona Erdirilmesi

İşçi, haklı gerekçesi olmadan sözleşmeyi feshederse tazminat hakkı kaybolur.

3. İşverenin İşçiyi Haklı Sebeple Feshetmesi

İşçinin ahlaka aykırı davranışları, devamsızlık, hırsızlık, güveni kötüye kullanma gibi nedenlerle sözleşmesi feshedilirse kıdem tazminatı ödenmez.

4. Belirli Süreli Sözleşmelerin Süre Bitimiyle Sona Ermesi

Bu durumda işçi kıdem tazminatı hakkı elde edemez, istisnai durumlar dışında.

Hukuki Çözümler ve Davalar

1. Kıdem Tazminatı Alacağı Davası

İşçi, kıdem tazminatının ödenmemesi halinde önce arabulucuya başvurmalı, sonuç alınamazsa iş mahkemesinde dava açmalıdır.

2. Fesih Nedeninin Gerçekliği İncelenir

Mahkeme, işverenin ileri sürdüğü fesih gerekçesinin gerçek olup olmadığını değerlendirir. Haksız veya usulsüz fesih halinde işçi tazminata hak kazanır.

3. Delillerin Önemi

Tanık beyanları, yazılı belgeler, işe giriş ve çıkış kayıtları, bordro belgeleri gibi deliller işçinin tazminat talebinde kritik öneme sahiptir.

4. Zamanaşımı Süresi

Kıdem tazminatı alacağı için 5 yıllık zamanaşımı süresi vardır. Bu süre içinde dava açılmaması halinde hak düşer.

Soru - Cevap 

İstifa eden işçi kıdem tazminatı alabilir mi?
Genel olarak hayır; ancak emeklilik, evlilik, askerlik gibi özel durumlarda alınabilir.

Hangi durumda işveren kıdem tazminatı ödemez?
Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlar, devamsızlık gibi nedenlerle işten çıkarma durumunda ödeme yapılmaz.

Kartal’da kıdem tazminatı davası nerede açılır?
İstanbul Anadolu Yakası İş Mahkemelerinde dava açılabilir.

Arabuluculuk zorunlu mu?
Evet, dava öncesinde arabuluculuğa başvurmak zorunludur.

İşveren kıdem tazminatı ödemezse ne yapılmalı?
Arabuluculuk sonrası sonuç alınamazsa iş mahkemesinde dava açılmalıdır.

İstanbul Anadolu Yakası ve Kartal Bölgesinde Uygulama 📍

Özellikle Kartal ve çevresi gibi sanayi bölgelerinde çalışan birçok işçi, işten çıkarıldığında hak ettiği kıdem tazminatını alamamaktadır. İstanbul Anadolu Yakası’ndaki iş mahkemeleri, arabuluculuk süreci sonrası açılan kıdem tazminatı davalarında, belgelerle ispatlanan alacak taleplerini dikkate almakta ve işçi lehine kararlar verebilmektedir.

İş Hukuku Avukatı